Nitasunetik kontzientziaren eraikuntzara

  • Abdela Taia ::Malenkonia arabiar bat

    Alberdania

    orrialdeak ::112

    prezioa ::15€

Malenkonia arabiar bat
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Abdela Taia idazle homosexuala eta marokoarra dugu, nahiz eta azkeneko hamarkadan bere nortasuna Parisen berregiten ari. Berreraikitze horren beste saiakera bat bezala ikusi beharko genuke haren azken nobela, Malenkonia arabiar bat: intimista, narrazio poetikoa, telegrafikoa, fragmentarioa.

Nortasunaren edo kontzientziaren eraikuntzaren paradigma dira nobelak dituen gogoetarako atalak: Oroit naiz, Idatzi… Batetik, gogoratu beharra dauka eta bestetik, memoria eraiki, kode berrian gainera. Izan ere, Marokon homosexualitatea zigortua baitago kartzelarekin. Taiak bere homosexualitatea denen aurrean agertzea, lau haizetara idaztea erabaki du. “Marokon nire lotsa izan daitekeena zerbait indartsua bilakatu nahiko nuke, (…) ez dut homosexualitatea tribializatu nahi, (…) eta moda sinple bihurtu, zerbait iraultzailea izatea nahiko nuke” (El País, 2006).

Beraz, egilearen nahiak fikzioa eta errealitatea nahastera garamatza. Ez dakigu noiz ari zaigun Abdela Taia bere bizitza kontatzen, noiz Abdela protagonistaren egiteak idazten. Kontatu nahi duena eta bizi izandakoa nahita edo nahi gabe etengabe nahasten dituelako.
Salé-n, Rabat ondoan, familia xume batean jaio zen Taia, eta Genevan eta Sorbonan ikasi zuen. Bost liburu ditu dagoneko idatziak eta ez du aukerarik galdu homosexualitateaz jarduteko, eta giro homofoboa nahiz kultura arabiarrak bizi duen matxismoa salatzeko.
Abdela Taiak ohean ematen ditu ordu gehienak Patxi Zubizarretak itzulitako eleberri honetan, maitasunaren usainarekin eta izerdiarekin irakurleak liburuaren orrialdeak bustitzeraino. Herri sentsuala, giro arabiarrak, bizitutako maitasun abaniko zabala eskaintzen digu, Taiak. Haurren artean hain ohiko diren jolasak. Kalean nouiba, nork bere burua besteari eskaintzea. Bortxaketak, maitasunaren diktadurak. Beti ere gizonen artean. Izan ere, nobela honetan emakumerik apenas agertzen den. Emakumeen arteko harremanen nahiz bestelako harremanen inguruan isiltasuna da nagusi. Amak existitzen dira, halere: Hai Salameko emakume indartsuak, tradizionalak, arauen mendeko direnak. Ez da gutxi.

Bukatzeko, Abdelak arabiar kulturari beste begi batzuekin so egiteko proposatzen digu, kantuen, literaturaren, zinemaren, musikaren edo artearen bidez, arabiar munduarekin lotura duen intertestualitate oparoa eskainiz. Alberdaniak argitaratu berri duen liburua aski interesgarria suerta dakiguke, hain juxtu ere, arabiar kulturara zertxobait hurbiltzeko eta bidenabar harreman periferikoen gainean gogoeta egiteko. Hori bai! Arestian esan lez, harreman askeen aldarri izan daitekeen memorandum poetiko honetan pertsonaia femeninoen falta sumatuz. Agian gizonezko protagonista aski femeninoa delako? Edota feminitatearen eta maskulinitatearen arteko mugak zalantzan jartzen dituelako?

Azkenak
Bizkaiko Golkoa ia bi aldiz azkarrago ari da berotzen munduko batez bestekoa baino

Naturklima fundazioak kaleratutako Itsasoko eta kostako txostena-k argitara eman ditu klima aldaketa euskal kostaldean izaten ari den ondorioak: Bizkaiko Golkoko uren tenperatuta 0,22 gradu igo da hamarkada bakoitzean, 1981tik 2023ra, munduko uren tenperaturen batez besteko... [+]


Protesta egingo dute Los 40 Summer Live jaialdiaren aurka, Zarautzen

Beste urte batez Los 40 Summer Live jaialdia ospatuko dute Zarautzen, eta horren kontra agertu dira herriko hainbat eragile, haien ustez, garrantzi handiagoa ematen zaiolako ekitaldi horri herriko jaiei baino: "Argi erakusten du gure herrian zeinentzat dauden erraztasunak... [+]


Azterketa %90ek suspenditu dute eta Zupiriak esan du: “Ertzain izateko ikasi egin behar da”

3.600 pertsona aurkeztu dira ertzain edo udaltzain izateko lan eskaintza publikoko deialdira, eta 2.800 hautagaiek ez dute proba psikosoziala edota atal teorikoa gainditu. Segurtasun sailburuak defendatu egin du Polizia izateko "exijentzia maila".


CAF-Elhuyar sariak etetea erabaki dute, “baldintza egokirik” ez daudela arrazoituta

Zientzia-dibulgazioa saritzeko erreferentziazko sariak izan dira CAF-Elhuyarrekoak. Antolatzaileek 31. edizioa martxan zegoela etetea erabaki dute, "sariketa behar bezala egiteko baldintzarik ez dagoelako".


Nila Heredia
“Evo Moralesek ingurune toxikoa du, eta ezinbestekotzat jo du bere burua”

Boliviako ezkerreko militante historikoa da Nila Heredia, bi aldiz Evo Moralesen Osasun ministro izandakoa. Abuztuan hauteskunde orokorrak izango dituzte, eta herrialdearen egoera politikoa aztertu du elkarrizketa honetan.


Guggenheim Urdaibai Stop plataformak museoaren proiektua bertan behera uzteko eskatu die instituzioei

Joan den astean aurkeztu ziren proiektuaren inguruko entzuketa prozesuaren emaitzak, eta Guggenheim Urdaibai egitearen kontrako iritziak gailendu ziren. Busturialdearen beharrei "arduraz" erantzutea exijitu die plataformak, eta proiektuaren inguruko informazio eta... [+]


Indarkeria matxista gisa ikertzen ari dira 78 urteko emakumearen hilketa, Zizur Nagusian

Emakumea hilda aurkitu dute bere etxean. Senarrak, 85 urteko gizonak, emakumearen heriotzaren berri eman du, Polizia bertaratu denean diskurtso inkoherentea zuela ohartu eta atxilotu egin dute. 


Konfrontaziora pasatzeko garaia da

Euskararen normalizazioaren motorrak herri dinamikara bueltatu behar du aurrera egin nahi badugu


2025-07-30 | Sukar Horia
Dominatzaile pobreak

Bolo-bolo dabiltza gugandik zenbait kilometrotara gertatutako pogromoak, hamarkada luzetan −mendez mende− zilegituriko arrazismoa oinarri dutenak. Palestinan, Torre Pachecon eta Hernanin, arazoa antzekoegia da, intentsitate ezberdinez bada ere. Moroak dira behe-laino... [+]


Barkamena inprimatzen eta saltzen

Mainz (Alemania), 1454. Johannes Gutenbergek eskala handian inprimatutako lehen liburua argitaratu zuen, Berrogeita bi lerroko Biblia izenez ezagutzen dena. Gutenbergek ez zuen inprenta asmatu; dakigula, Txinan, 1040an, Bi  Shengek asmatu zuen inprimatzeko lehen makina... [+]


Migrazioei buruzko jarrerak gurean

Diskurtso erreakzionarioen gorakadaz ari gara azken urteetan. Dela migrazioei buruz, dela feminismoa, euskara eta abarri buruz. Testuinguru horretan, garrantzitsua iruditzen zait jarrera erreakzionarioak edota migrazioei buruzkoak aztertzeko ez gelditzea titularretan, eta gaiari... [+]


Euskarak Euskal Herria behar du

Euskararen balizko etorkizunari buruzko ikerketa bat ezagutzera eman da berriki, eta zalaparta eragin du bertan irudikatzen den paisaia beltzak. Asaldamendu hori auzitan jarriz abiatuko dut nire ekarpena. Zergatik da harrigarria datu hori? Zein mundutan bizi gara, gure egoeran... [+]


Ergelkeria

Liburuak hasi, utzi… begietatik garunera nagi doaz esaldiak, eta itzali ezin dudan tik-tak bat entzuten dut. Ikus-entzunezkoak pikatzen ari naiz.

Entzun dut burpee, eta Llados, eta body count, eta nahi duzulako zara pobrea, eta Milei, eta Thiel, eta unibertsitatea... [+]


2025-07-30 | Inma Errea Cleix
Kaka

Uda honetako erronka omen sare sozialetan: kaka egitea igerileku publikoetan. Ohikoak dira jokabide zikinak sare horietan, eta batzuek beren gorotz fisikoa libratzea, ororen begi-bistan eta eskura, honezkero gaina hartu digun zikinkeria digital erraldoia hezurmamitzea besterik... [+]


Eguneraketa berriak daude