Cretas ez han, ez hemen
- Abuztu honetan, ez Hawaii ez Bonbai, Cretasen izan gara oporretan. Kasu, Greziako Kretan ez, Teruelgo probintzian den Cretas (edo Queretes) herrian baizik, Matarraña (edo Matarranya) izeneko eskualdean. Parentesi artekoa ikusita, igarriko zenioten zerbait gertatzen dela han, nolabaiteko konfliktoa dutela, gurean ere (ipar zein hego) ezaguna dena: bi hizkuntza dituzte. Konflikto hitza aipatu dut, nahita, eta hemen dator azalpena.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Arnes: superrean sartu zara, eguneko notiziak leitzeko intentzioarekin, eta hantxe dituzu Avui, El Punt, juxtu-juxtu La Vanguardia borboizalea. Paseatuko zara, noski, herriko kaleetan zehar, Lluís Companys, Onze de setembre, Plaça Catalunyara ailegatu arte. Bazter batean dago idatzia “Els catalans no són espanyols” –akaso espainiar batek idatzia, bestela “no som” idaztea baita logikoena–. Hotel bat ireki berri dute, gainera, herriaren tamainarekin alderatuta, erraldoia. Tamaina horrexegatik –eta beste gauza batzuengatik– ez balitz, Israelek han jarritako etxe zuri prefabrikatu bat dela imajinatuko genuke. Hotel atarian, etengabekoa da bikote beltzaran klonikoen sartu-irtena.
Bigarren argazkia
Cretas, atzera, bertan izan baikara oporretan. Bandoak esnatu gaitu, goizean goiz: “Se avisa de que se cortará el agua ahora mismo”. Kontxo, ibaian kendu beharko gaueko izerdia. Baina jendea ikusten duzu kalean, adinekoak horietarik gehienak, haur batzuk ere bai, eta zera arraro batean ari direla entzuten duzu, betiko kastillanoa ez den hizkuntza batean. Kurioski, aurreko egunean, lau kilometro eskas harago, Arnesen, entzun duzun hizkuntza berberean. Tabernan sartu, kafesnea eskatu, eta hantxe hurbilduko zaizu Tio Gerardo, adar jotzen. Kastillanoz hasiko zaizu, zuk katalan traketsean ihardetsi, eta barkamena eskatuko dizu: “Es que pensava que ereu castellans”. Behin solasa abiatuta, ausartuko zara zu ere, eta galdera egingo diozu. Ez da isilik geratzekoa: “Behin, kanpoan, nongoa nintzen galdetu zidaten. Erantzun nien katalana. Katalana, zein herritakoa? haien arrapostua. Queretes (sic) herrikoa, nik. Orduan ez haiz katalana, esan zidaten. Horrelaxe ikasi nuen nongoa ez nintzen, behintzat”.
Ondorio bat
Bada ibaitxo bat, Algars deiturikoa, Cretas eta Arnes, bi herriak banatzen dituena. Sikua oso, sasoi honetan, egingo nuke oinez ere iragan daitekeela. Baina, nago, ibaitxo horrek dakarrena baino ur handiagoek egiten dutela handi lau kilometroko distantzia.
Donostiako epaitegi batek aurretik emandako epaia berretsi du EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak. ELAk eta LABek mobilizazioa antolatu dute ostiralerako, eta Euskalgintzaren Kontseiluak bat egin du.
Horixe da datorren irailaren 10ean Frantziako Estatua hankaz gora jarriko duen deialdi herritar berriaren lema. Sarean gaia lantzen ari diren gune asko daude, baina bi interesgarrienak aipatzearren, hor daude, besteak beste, @lessoulevements edota @bloquonstout atariak.
Izan... [+]
Sena ibaitik metro eskasera egon arren, ez dago Mundolingua museoa aipatzen duen turismo gidarik. Kasualitateak baino ez gaitu eraman horra. Nolanahi, horrela aurkitzen dira, maiz, hiri baten sekretu gordeenak.
50 urte dira Francoren diktadura garaiko azken bost fusilamenduetatik. Jon Paredes, Txiki eta Angel Otaegi ETAko kideak, eta Sánchez Bravo, Humberto Baena eta Ramón García Sanz FRAPekoak. Txikiren abokatuetakoa izan zen Magda Oranich, mende erdia eta gero... [+]
UPNk salatu du Nafarroan eskuin muturreko taldeen eta Poliziaren indarkeria aztertzen duen batzordeak ia edonor hartzen duela biktima gisa. María Chivite lehendakariak erantzun dio Poliziak egindako abusuen salaketak asko izan direla eta denboran hainbat garaitan... [+]
Uztailean Keir Starmerren gobernuak erakunde "terrorista" gisa izendatu zuenetik, Palestine Action taldearen aldeko mezuak erakusteagatik ehunka lagun atxilotu dituzte. Larunbatean manifestazioa antolatu dute Londresen eta beste mila pertsonatik gora atxilotzeko... [+]
Zinemagile iruindarrak, ibilbide labur baina baliotsua egin zuen zinemagintzan 1970eko eta 1980ko hamarkadetan, zuzendari lanetan emakumerik apenas zebilenean. Irrintzi lanarekin garai hartako errepresioa islatu nahi izan zuen, eta Ikuska proiektuan euskal emakumeak erretratatu... [+]
Irailaren 9an eta 12an egingo dituzte udako eskolak. Telesforo Monzon eLab Euskal Herrigintzaren Laborategiak hizlari potenteak gonbidatu ditu, besteak beste, Iñaki Iurrebaso, Olatz Altuna, Jon Sarasua, Idurre Eskisabel, Josu Aztiria, Iñigo Urrutia eta Miren Zabaleta... [+]
Sara Fantova zinemagile bilbotarraren Jone, batzuetan filma zinema aretoetara helduko da irailaren 12an. Pelikula komunitarioa sortu du Kaskagorri eta Kranba konpartsekin, Bilboko Aste Nagusian girotuta baitago amodioa, jaia, gaixotasuna eta zaintza ardatz dituen istorioa.
Usaiako "süjetik" gabea, esku andana batek idatzia, errejent multzo batek zuzendua, gertakizun askoren kontari, gisa guzietara kolektiboa da.
Greban dira Benito Menni egoitzako langileak joan den abuztuaren 25etik, irailaren 8ra bitarte. Hermanas Hospitalarias enpresak agindutako kaleratzeen eta unitate itxieren aitzinean, Nafarroako Gobernuak ez duela arduratsuki jokatzen ari salatu dute.
2010ean "Mavi Marmara" itsasontzia abiatu zenetik, Palestinarekiko elkartasun itsas operaziorik handiena osatzen du Global Sumud Flotillak. Israelgo Gobernuak terroristatzat jo ditu nazioarteko ekintzaileak.
Bilboko erdigunean amaitu behar zuen txirrindularitza etapak, baina Deustun sartzear zirela antolakuntzak erabaki hori hartu du, helmuga ingurua manifestariz beteta zegoelako. Aurretik ere igaro dira helmuga puntu horretatik, eta istiluak izan dira. Ertzaintzak gutxienez hiru... [+]
Kontratua segi ala eten, enpresaren erabakia "errespetatuko" lukeela argi utzi nahi izan du Imanol Pradales lehendakariak, Euskadi Irratiari egindako elkarrizketan. Beasaingo enpresaren akzioen %3ren jabe da Eusko Jaurlaritza.
Astearte honetan egin da Valle de Odietako makroetxaldearen aurkako epaiketa Iruñeko Justizia Jauregian. Epaileak ebatzi behar du ea 2021ean haien lur sailetan egindako isuri baten ondorioz, lur eremu horiek larri kutsatu zituzten ala ez, eta nork eragin zuen. Aditu... [+]