Urriaren 24a: Deiadar!

Dani Blanco
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Euskal Herriko euskaltzale guztiek hitzordu garrantzitsua dute Baionan, heldu den urriaren 24an. Egun horretan Deiadar mobilizazioa antolatuko dute Euskal Konfederazioak eta Kontseiluak, Frantziako Estatuan euskarari lege geriza aldarrikatzeko. Manifestaldi hau kontestu berezi batean kokatzen da. Alabaina, duela urte bat pasa Albanel kultur ministroak Frantses Legebiltzarraren aitzinean, Frantziako Gobernuak 2009an lurralde hizkuntzen aldeko lege bat proposatuko zuela hitz eman zuen.

Aukeraren garrantziaz jabeturik, Euskal Konfederazioak eragite lana abiatzea deliberatu zuen orduan. Lege batek bildu behar dituen printzipioak eta arloz arlo xedatu behar dituen puntuak landu zituen, eta EEPko (Euskararen Erakunde Publikoa) presidentearen bitartez ministroari helarazi. Denbora berean lurralde desberdinetako hizkuntzak sustatzen dituzten herri mugimenduekin elkarlanean hasi zen, plataforma baten inguruan indarrak biltzeko. Ariketa ez zen erraza izan hain desberdinak baitira batzuen zein besteen historia eta egoera. Gainera hizkuntza egoeraz gain lurralde horien egoera politikoak anitzak dira oso, eta hizkuntza politikaren eskumena finkatzekotan, adibidez, eredu bakar bat ezinezkoa da.

Eztabaidak irailean hasi eta zenbait hilabetez iraun zuen, baina azkenik testu amankomuna publikoki zein diputatu batzuei aurkeztua izan zen joan den maiatzean (www.deiadar.org/spip.php?article20 helbidean kontsulta daiteke). Lurralde guztietan mugimenduek badakite legearen inguruko bataila zaila izanen dela Frantziako Parlamentuan eta probabilitate handiz, onartuko den legeak ez dituela beteko hizkuntza gutxituek behar dituzten politika eraginkorrak bideratzeko oinarri juridiko guztiak. Erronka argi da: legezko koadro malgu minimoa lortu, orain arte militanteen indarrez lortutakoa bermatzeko eta geroari begira ateak eta leihoak irekitzeko.

Erronka mugatu baina guztiz inportante honi beste bat gaineratzen zaio halere. Hilabeteak joan, hilabeteak etorri, legeari buruz deus ez baita oraindik zehaztu. Lege zirriborrorik ez da argitaratu, legebiltzarreko egutegian ez da kokatu eta hizkuntzen aldeko herri mugimenduekin aipaturiko konzertazioa ere ez da bideratu. Azkenik, pasa den astean, Albanel ministroa ordezkatua izan da. Hitza beteko ote denari buruz zalantzak piztu dira. Arrazoi bat gehiago urriaren 24an, Baionan eta beste lurraldeetan izanen diren herri mobilizazioak ahal bezain indartsu izan daitezen!

Azkenak
Komunikazioa errazteko eta mintzamenaren errehabilitazioa lantzeko IA-Speak tresna garatzen ari dira Nafarroan

Adimen artifizialarekin garatutako tresna bat da IA-Speak. Bi erabilera nagusi izanen ditu: mintzamena itzultzen duen gailu bat eta erabiltzaileen mintzamena aztertzen duen plataforma bat.


Aste Nagusia manteroen erreparaziorako eta justiziarako aukera gisa

Polizia jarduera arrazistak dira araua Bilbon. Manteroei salgaiak konfiskatzen dizkiete, dirua eta objektu pertsonalak kentzen dizkiete, tratu txarrak ematen dizkiete eta mespretxatu egiten dituzte, indarkeriazko murrizketekin, identifikazioekin eta atxiloketekin.


Sexu-indarkeria Antartikako ikerketa-base estatubatuarretan

AEBko Zientzia Fundazioaren Antartikako Programak (USAP) jakitera eman duenez, Antartikako ikerketa-baseetan 2022-2024an egin duten galdeketan, parte-hartzaileen % 41k adierazi du sexu-erasoa edo sexu-jazarpena jasan duela.


Gasteizen kalean bizi diren maliarrak Oñati eta Tolosara mugituko ditu Jaurlaritzak

50 maliar inguru ari dira kalean bizitzen Gasteizen beren asilo eskaeren ebazpenaren zain. Eusko Jaurlaritzak Oñati eta Tolosako harrera zentroetara mugituko ditu Espainiako Gobernuaren pasibotasunaren aurrean, horren eskumena baita eskaerak ebaztea eta ostatu alternatiba... [+]


Feng Shui pianoan

Fitxa: Musika Hamabostaldia. Victoria Eugenia Zikloa. Mitsuko Uchida (pianoa).
Egitaraua: Beethovenen hiru azken sonatak.
Lekua: Donostiako Victoria Eugenia Antzokia.
Data: abuztuaren 18a.

Mitsuko Uchidak Musika Hamabostaldia bisitatzen duen hirugarren aldia da. Bere estiloak... [+]


Zangozako Muga meategia finantzaketarik gabe geratu da, txinatar inbertitzaileek atzera egin ostean

Txinako Qinghai enpresak atzera egin eta ez ditu 257 milioi euro inbertituko potasa meategi proiektuan. Finantzaketarik gabe ez ezik, Muga meategia ustiatzeko lizentzia ere ez du proiektuak, 2024ko urrian Nafarroako Justizia Auzitegiak bertan behera utzi... [+]


2025-08-20 | Ahotsa.info
Ibaitik itsasoraino, Tuteratik Hendaiara, Palestinaren aldeko ibilaldia irailaren 10etik 20ra

Ibilaldiaren helburuak dira, alde batetik, Euskal Herrian kausa palestinarra babesteko sarea ikusaraztea eta aktibatzea, eta, bestetik, sionismoarekin kolaboratzen duten enpresa eta erakundeak salatzea, hala nola CAF, Teva, Carrefour, Zara eta Bardeako tiro poligonoa. Euskal... [+]


Manteroen kanpalekua desegin du Poliziak Bilbon, eta konpartsek eraso arrazisten kontrako protokoloa aktibatu dute

Bilboko Udaltzaingoak kale saltzaileak Bilboko Gas plazatik kanporatu ditu, bertan bizi baitira kale egoeran Aste Nagusian salmentak handitzeko asmoarekin. Bilboko Konpartsek eraso arrazisten kontrako protokoloa aktibatu, eta elkarretaratzea egin dute.


2025-08-20 | ARGIA
Jaurlaritzaren publizitate banaketa
Hedabide erdaldunen zakua, gero eta gizenago

Hedabideen artean erakunde publikoek urtero publizitatearen bidez banatzen duten diru-zakua milioika eurotan zenbatu daiteke. Baina sistema garden eta justu baten faltan, medio batzuk argi eta garbi irabazten irteten dira banaketa horretan, eta Eusko Jaurlaritzaren... [+]


Zizur Nagusian emaztea hil zuen gizonak behin-behineko espetxealdia etxean beteko du

85 urteko gizonak bere emaztea hil zuen uztailean, eta Poliziaren ikerketaren ondoren behin-behineko espetxealdian zegoen. Orain, Nafarroako Auzitegiko Bigarren Atalak esan du gizonak "ageriko narriadura kognitiboa" daukala eta "zaurgarria" dela.


Europak Israeli masiboki armak erosten jarraitzen du: Elbit taldeak 1.600 milioi euroko kontratua sinatu du Serbiarekin

Gazako palestinarren aurkako genozidioa aurrera doan bitartean, Europak Israelgo armagintza industria hauspotzen jarraitzen du. Elbit Systems Israelgo armagintza enpresa ezagunak joan den astean iragarri zuen Europako herrialde batekin 1.600 milioi euro baino gehiagoko kontratua... [+]


2025-08-19 | Gedar
22 langile kaleratuko ditu Bridgestonek azpikontratatutako Serveok

Plantillak astelehenean ekin dio grebari, kaleratzeei ezetz esateko. Espedientearen kontsulta-aldia abuztuan hasi izana salatu du Hego Uribeko LASek, enpresaren asmoa "langileen mobilizazioa eta erantzuna oztopatzea" izan delakoan.


Jordaniak derrigorrezko soldadutza ezarri du “Israelgo eskuin muturraren mehatxuaren” aurrean

Komunikazio ministro eta gobernuaren bozeramaileak iragarri du neurria. Berehala galdetu diote ea mehatxuren batek bultzatu duen erabakia, eta horri erantzun dio "mehatxua Israelgo eskuin muturretik" datorrela.


Bi langile hil dira lan istripuetan pasa den astean

Abuztuaren 13an, 54 urteko Nafarroako garraiolari bat hil zen Bartzelonan deskarga lanak egiten zituen bitartean. Hurrengo egunean, Errenteriako Merkaoiartzunen 58 urteko langilea hil zen istripu ez-traumatiko baten ondorioz.


Eguneraketa berriak daude