Gizon grisen aurka (edo alde?)
Nere Lujanbio ::Oteiza, jenio hutsa.
Elkar
orrialdeak ::148
prezioa ::12.10€
Leibnizek zioen egiten ditugun ekintzen hiru laurdenetan garela automatak. Oteizaren kezketako bat haurren heziketa estetikoa zen; sormen-gaitasuna lantzeko eta garatzeko biderik ez zaiela ematen esaten zuen. Agian jenioa laurden horretan barneratu eta beste era batean pentsatu eta sentitzen duena da. Bide desberdina hartu eta bere lekua topatzen ahalegintzen den pertsona izango da artista. Beharbada jokabide ez-ohikoa izango du –edo ez– eta horren aurrean botereak goratu ala baztertuko du, jenio ala sorgin izendatuko.
Oteiza hasieratik hasi zen, hautemate prozesuari bueltak ematen, ezagutza jasotzeko moduari erreparatzen: oinarrizko forma geometrikoak landuz, figura eta fondoa aldatuz. Materiari lekua kenduz espazioa eskultura bihurtu zuen. Honela eskulturak funtzio sakratua hartu zuen, bere lanen helburua estetiko-erlijioso-soziala izanik. Artearen betebeharra espiritua sendatzea, gizakia babestea, pertsona berria eta hobea sortzea zela esaten zuen. Bere ustez arteak artista askatzen du honek errealitatea eralda dezan.
Baina ez zen bakarkako sorkuntza eta gogoetara mugatu. Materiaren desokupaziotik abiatuz talde lanera pasatu zen kultura biziberritzeko. Eskulturaz gain bere gogoetek eragin handia izan zuten jendearengan, bereziki Quosque tandem...! lanak. “Alegoria nazionalik eraginkorrena” izan da liburu hori Joseba Gabilondoren ustez, “kapital sinbolikoari ekarpen handia egin ziola” esango luke Pierre Bourdieuk. Lan erreferentziala euskal nortasuna deskribatzerakoan. Kontzientzia eta aldarrikapenak piztu zituen sua.
Abangoardian, modernitatean kokatu duten izaera bizi eta bortitzeko intelektuala izan zen Oteiza. Hautemateko eta baloratzeko kategoria berriak ezarri zituen –subertsio sinbolikorako bidea izan zitekeena, baina ez–. Pena da ideien munduan geratu izana Platonen ondoan, espirituari begira, intelektoa landuz, gorputza eta egunerokoari muzin eginez, aurrekoek egin bezala, beste behin.
Europa barruan hegaldiak hartzea trenez bidaiatzea baino 26 aldiz merkeagoa izan daiteke, 31 herrialdetako 142 ibilbidetan oinarritutako Greenpeaceren ikerketa baten arabera. Hegaldien zerga pribilegioei egotzi die desparekotasuna, eta trenbidea merketzeko neurriak eskatu ditu.
Israel Gazan egiten ari den genozidioaren aurkako mezuak adierazteagatik mota askotako errepresioa jasan du Irlandako Kneecap musika taldeak: Liam Óg Ó hAnnaidh kidea asteazkenean epaitu zuten, Londresen emandako kontzertu batean Hezbollah miliziaren bandera... [+]
ELA, LAB, ESK, Steilas, Hiru eta Etxalde sindikatuek aurkeztu dituzte Herri Ekimen Legegilearen sinadurak Eusko Legebiltzarrean. Orain pilota alderdien teilatuan dagoela esan dute, eta herritarren borondatea kontuan izatea eskatu diete.
Israelgo armadaren barne agiri batean agertzen diren datuek diote Gazan hil dituzten sei palestinarretatik bost zibilak direla, azken hamarkadetan aurrekaririk ez duen sarraskia izanik. Israelgo zerbitzu sekretuek maiatzean zioten armadak Hamaseko eta Jihad Islamikoko 8.900... [+]
Bilboko Konpartsek elkarretaratze jendetsua egin dute Arriaga Antzokiren aurrean azken egunetako eraso sexisten aurka egiteko. Konpartsek adierazi duten arabera, erasoak kopuruz eta intentsitatez handitu dira. Aste Nagusiaz gozatzera gonbidatu dituzte herritarrak, eta... [+]
Youssef Al-Zuq munduko preso gazteena izandakoaren bizitza Gazako zigor zikloaren ikur da. Al-Zug 2008an jaio zen kartzelan, ama atxilotu eta epaiketarik gabe espetxeratu ondoren. Uztailaren 12an hil zuten Israelen bonbardaketa batean.
Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]
Durangoko Ernaik salatu du Txiki eta Otaegiren muralaren kontrako erasoa. Ostegun arratsaldean murala berregiteko dei egin dute.
Turingia estatuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Buchenwald konzentrazio esparruko memorialak eskubidea duela kufija daraman edonori sarbidea ukatzeko, "judutar ugariren segurtasuna" arriskuan jarri baitezake.
.jpg)
Mexikoko mugako hesia beltzez margotu du AEBetako Gobernuak. Lehenengo brotxakadak ematera bertaratu da Segurtasun Nazionaleko idazkaria bera, Kristi Noem. Neurri horren bidez, hesiaren tenperatura igo nahi dute, eta horrela migratzaileen pasabidea zailtzeko.
Garmendi mendi gidaritza zerbitzuaren bitartez zeharkaldi eta ateraldiak antolatzen ditu Ibai Iturriak. Argitara eman diren datuekin kezkatuta, mendian "kontzientziaz eta arduraz" jokatzearen beharra azpimarratu du.
Ez kobratzea, nagusiaren senideen etxeak garbitu behar izatea, lantokian lo egin behar izatea, irainak... Luxuzko jatetxeko esklabotza-baldintzen lekukotzak argitara ateratzen jarraitzen dute Urola Kostan.
Erakunde palestinarrak astelehenean jakinarazi zuen ohar batean Egiptoko eta Qatarreko bitartekariek proposatutako su-eten akordioa ontzat jo duela. Israelgo armadak, ordea, dagoeneko inguratuta dauka Gaza hiria, eta han dauden palestinarrei urriaren 7ra arteko epea eman die... [+]