Argi gorria kulturgintzarako?
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Izan ere, sozialistek ongi baino hobeto dakite, nazionalista espainiar gisa jokatzeko tentazioari amore emanez gero, kulturgintzako eta euskalgintzako indarrek oldarrean erantzungo lieketela. Horregatik, arrisku horretatik azkar alde egiten ari da saiatzen Jaurlaritza berria. Baliteke euskal kulturaren ikurpean diharduten erakunde eta elkarteekiko harremanak ondo baino hobeto zaintzea sozialistek. Aprobetxatu beharreko aukera zabalduko ote zaie kulturgintza eta euskalgintzari?
Ikus dezagun zer zioen Maialen Lujanbiok duela gutxi: “Eremu itxia eta zurruna da euskal kulturarena, asuntu konplexua da hori, baina baita konplexuei dagokiona ere”. Konplexuak konplexu, kulturgintzaren kezketako bat da “euskal kidetasuna” ez dela joko-zelairik egokiena, indibidualtasuna hedatzen ari den garai post-modernootan: “Adituek diote Euskal Herriak oraindik mantentzen duela bere izaera modernoa, gu-a; eta gaur egungo garaiak, aldiz, indibidualagoak, ni-aren garaiak dira”, Lujanbioren hitzetan.
Herri honetan dirauen kidetasun sentimenduak mendebaldeko lurralde gehienetan baino handiagoa izaten jarraitzen badu, posible dugu gure izaera kultural eta identitarioa oinarri horretatik eraikitzen jarraitzea; kidetasun horren iraupena ez da, berez, oztopoa. Baina, aldi berean, kontuan izan behar dugu euskal kidetasuna ez dela erakargarria herritar guztientzat; batere xarmarik gabea zaie batzuei. Edo, areago, eskaintza hori euskal abertzaletasunaren ikur gisa ikusten badute, onartezina eta arbuiagarria.
Bestalde, indibidualtasuna pisu handia ari da hartzen, baita euskal kidetasunean bertan ere. Eta joera hori ere baliatzen jakin behar du kulturgintzak, bide egiten jarraitu nahi badu. Aro post-modernoan, kultura-kontsumoa hautu indibiduala bihurtu da, eskaintzaren nolakotasuna baino ez kontuan hartuz; ez eskaintza horren sorburua.
Hortaz, bi aukera osagarri –ez, kontrajarri– horiek ditu kulturgintzak: kidetasunarena zein indibidualismoarena. Biak ala biak balekoak dira, baldin eta euskalgintzak eskaintza erakargarria egiten badie kontsumitzaileei. Kasu horretan, euskaltasunaren kide sentitzen ez diren kontsumitzaileek ez lukete zalantza izpirik izango halako zerbitzu/produktuak itsu-itsuan kontsumitzeko, euskal kulturgintzak sortuak badira ere.
Berreskura dezagun hasierako ikuspuntua; alegia, sozialistak Eusko Jaurlaritzara iritsi izana. Sozialistek euskalgintzaren alde egiten badute, babes edo itzal hori ez zaie lagungarria izango euskal zerbitzu/produktuei, kontsumoaren merkatuan kuota handiagoa lor dezaten? Batetik, euskal kidetasunaren eremu kulturala eta identitarioa abertzaletasunetik harantz hedatuko litzateke. Bestetik, kulturaren eta identitateen merkatuan lehiatzeko –batzuen begiradapean– oztopo den abertzaletasunaren estigma galduko luke euskal kulturak.
Lujanbiok argi zuen garai postmoderno hauetan kulturaren transmisioa ez dela modu naturaletan egingo: “Estrategikoki antolatua izango den zerbait izan behar du transmisioak...”. Nola? Agian, sozialisten aro hau baliatuta, ohiko kidetasunari erantsiz merkatu-legeak eskatzen dituen puntako produktu/zerbitzuaren erakargarritasuna eta estrategia komertziala?
Duela gutxi, Netanyahuren gobernuak, AEBen baimenarekin, legez kanpoko jarduerarekin jarraitzea erabaki du Gazan, eta zerrenda osoaren kontrola hartzea. Historia pixka bat egingo dut ez zaidalako zuzena iruditzen komunikabide edo kazetari batzuek Gazan gertatzen ari dena 2023ko... [+]
Abuztu honetan polemika berri bat piztu digute, beste behin, belarrondokoa ematea baino larriagoa izan dena. Azken hamabost urte baino gehiagoan, Glen Cree ekimenetik hasi, Estatu bortxaren biktimei aitortza legala emateko mekanismoen sorreratik segitu eta herri honetan ireki... [+]
Irailaren 2an izango da epaiketa Iruñeko Zigor Arloko 2. epaitegian, ustez 2021ean makroetxaldeak haren inguruko lurrak minden hondakinekin kutsatzeagatik. Sasoi hartan Valle de Odieta makroetxaldeko administrazio kontseiluan ari ziren bost pertsona epaituko dituzte.
Fitxa: Musika Hamabostaldia. Gewandhausorchester Leipzig.
Zuzendaria: Andris Nelsons.
Bakarlaria: Isabelle Faust (biolina).
Egitaraua: Pärt, Dvorak eta Sibeliusen lanak.
Lekua: Kursaal Auditorioa.
Data: abuztuaren... [+]
Gordin esan dute Aiaraldeko ikastetxeok: euskalduntzea “arriskuan dago” eta ikastetxeek, bakarrik, ezin diote aurre egin “egoera larriari”. Autokritika egin, eta hamar konpromiso hartu dituzte, hezkuntza komunitateek praktikara eramatekoak. Era berean,... [+]
Ikerketa batek ondorioztatu du adituek uste baino AMOC korrontearen kolapsoa egoteko aukera handiagoak daudela. Korrontean aldaketa handiek eta azkenengo kolapso batek euri tropikaletan eraldaketa handiak eragingo lituzke, Europan negu oso hotzak eta uda lehorrak izango... [+]
600 misil eta dronetik gora bota ditu Errusiak Ukrainako hiriburuaren aurka. Gerra hasi zenetik egindako aire eraso handienetakoa da. Zelenskik nazioarteari eskatu dio erantzun dezala, Putin Trumpekin bildu eta bi aste eskasera.
Abuztuaren 15ean Vladimir Putin eta Donald Trump Alaskan bildu ziren. Ofizialki, Ukrainako gerrari amaiera emateko bidean beste urratsen bat emateko. Baina Gazan milaka pertsona hiltzeko gupidarik ez duen politikariak serio esan al dezake penagarria eta tristea dela Ukrainan... [+]
Duela egun gutxi 6.000 alegazio baino gehiago aurkeztu dira Azantzan eta Sarbilen poligono eoliko berri bat eraikitzeko proiektuaren aurka. Antzeko beste proiektu batzuetan bezala, herritar eta talde antolatuen ahaleginari, antolaketari eta lanari esker egin da alegazioendako... [+]
Informazioaren arloko dozenaka profesional bildu dira ostegun arratsaldean Iruñeko Gazteluko Plazan, Gazan kazetari lanetan ari direnen aurka Israelgo armada egiten ari den sarraskia salatzeko.
Artikulu bati zer nolako izenburua jarri ez da aise hautatzen, ezta? Hasiera batean, “euskaldun gezurti, tranpatiak” bezalako izenburua idazteko asmoa nuen, baina inor mintzeko gogorik ez dudanez, goikoari eutsi diot, ene gogoetaren muina hobeto ulertaraziko... [+]
Bilboko Udalak ostegunean adierazi du Abandoibarrako kontzertua bertan behera geratu eta gero, Plaza Biribileko agertokia eskaini ziela hiru artistei, baina ezezkoa eman zutela. Abeslariek bertsio hori ukatu eta zehaztu dute: bakarrik Kai Nakari eskaini zioten.
Bigarren aldiz gelditu dute Katalunian Espainiako Vuelta Israel-Premier Tech taldearen parte-hartzea salatzeko. Hainbat pertsonak Palestinako banderak atera dituzte eta txirrindularien bidea oztopatu dute Oloten.
Nafarroako Osasun Departamentuak iragarri du ospitaleko solairu gehienak klimatizatuko dituztela 2026 amaierarako. ARGIAk elkarrizketaturiko bi erizain laguntzaileek nabarmendu dute premiazkoa dela banako gelak, komun irisgarriak eta aire girotua izatea.
Araba eta Nafarroa zeharkatu behar zituzten goi-tentsioko bi linea elektrikoren proiektuak ez dira gauzatuko. Espainiako Trantsizio Ekologikorako Ministerioak Aragoiko Tueste herrian Forestaliak egin behar zituen lau poligono eolikoen proiektuak artxibatu ditu.