Gasteiz tropikala


2013ko maiatzaren 02an
Katixa Agirre
Iñigo Azkona
Ez nau harritzen Hernaniko tabernetako musikak ezta zure ikasleen ihardespenak ere, Juanjo. Beñat Sarasolak 2007an argitaratutako bere lehenengo poema liburuan taxuz finkatu zuen “gure belaunaldiaren” erretratu gazi-gozoa.
 
Gure belaunaldiak ez duela deus balio dio Sarasolak, eta gero jarraitzen du: “Gure gurasoek ulertu egin nahi izan gaituzte, eurek lotutako txirriak erre ditugu, gure alde jarri, gure bandora pasa dira”. Beñat ni baino urte batzuk gazteagoa bada ere, belaunaldi horrekiko nire atxikimendua aitortu beharra daukat, ezinbestean. Duda daukat ordea: ez dakit gurasoak nire bandora pasa ote ziren, edo ni gerturatu ote nintzen beren bandora. Gogoan daukat adibidez, aitak eraman ninduela Hertzainak-ek emandako azken kontzertura, Anoetako belodromoan. Horrekin dena esanda dagoela uste dut.
 
Dena den, La Polla Records-i buruz ari ginen, eta aipamen horrek leku berera eramaten nau, gurasoen bitartez ezagutu bainuen Evaristoren taldea. Etxean diskografia osoa genuen, eta ni zaletu nintzen garaian (90ko hamarkadaren erdialdean izango zen) diskoak plazaratzen jarraitzen bazuten ere (“La Polla” izen hutsarekin artean, “Records” hori epaiketa baten bitartez galdu baitzuten) nik gustorago entzuten nituen estraineko diskoak, Salve eta No somos nada batez ere.
 
Niretzat disko horiek nostalgia objektuak ziren, zentzu posmoderno petoan, baina garai hartan oso lasai bizi nintzen postmodernitatearen berririk izan gabe.
 
La Polla-ren diskoek beste garai bateko sentsazioak eta giroak bizitzeko eta dastatzeko aukera eskaintzen zidaten. Garai eta giro, nola esan, loriatsuago bat: 80ko hamarkadaren hasiera. Gasteizek garai loriatsurik izan badu inoiz, huraxe izan zen. Hertzainak, gaztetxea, langileriaren borroka, punkiak eta junkiak, Andra Mari Zuriaren profanazioa, azken troskoak, Hala Bedi irratiaren sorrera eta Zuloa liburu-dendaren inaugurazioa. Gasteiz hiri tropikala zela sinistera ailegatu ziren batzuk, atera kontuak.
 
Garai hartatik aztarnarik apenas gordetzen ez zuen hiri batean hazitako nerabea nintzen (junkiak hilda, Andra Mari Zuria ondo babestuta metakrilato pantaila baten atzean, eta abar...) eta 80ko hamarkadako mitologia hurbil hori ezinbestekoa zitzaidan konplexuz beterik pasa behar den garai hori gaindituko banuen.
 
* * *
 
Akonplejatuta bizi baikinen, zertan ukatu. Hiriburu artifizialeko biztanleok ez dugu inoiz izan bilbotarrei hain natural ateratzen zaien joera chauvinista hori. Askotan, beste muturrean kokatu izan gara. Neure belaunaldiko nerabeak horren eredu. Mota askotako konplexuak elikatzen genituen garai hartan, baina nire inguruan bereziki lazgarria zen euskalduntasunaren inguruko hura. Nago garai hartan pozik hartuko genituela Eiderrek proposatzen dituen seinale bereizgarriak: hiruki beltza eskumuturrean, edo lauburu bat kopetan, hindu erara. Edozer gauza. Edozer gauza berriz ere “benetako euskaldunen” umiliazioak ez jasatearren. Imajinatu gipuzkoar koadrila bat (Arrasatetik heldu berriak, Gasteizen parranda egiteko, esate baterako) euskaraz, gugana zuzentzerakoan erdarara pasatzen dena. Edo imajinatu behin euskaraz badakizula konturatzen direnean, gurasoak gipuzkoarrak ote dituzun galdetzen dizutela, –barka nazatela gipuzkoarrek, baina konplexu haren ifrentzua Gipuzkoa zen, dudarik gabe–.
 
Oraindik ez daukat argi konplexu hori gainditzea lortu dugun.

Azkenak
2025-05-06 | Antxeta Irratia
Irungo Lakaxita gaztetxeak pintaketa faxistak salatu ditu berriz

Joan den abenduan gaztetxeak pintaketa nazi-faxistak salatu zituen ere, eta oraingo honetan “Stop LGTBI”, “Fuera degenerados” edota “No os dejaremos dormir” bezalako mehatxuak izan dira asteburuan Lakaxitako hormetan azaldu diren mezuak, diana... [+]


2025-05-06 | dantzan.eus
Aukerarik izan ez zuten emakumeek plazaratuko dute Legazpin ezpata-dantza

“Guk entseatu egiten genuen, mutilei erakusten genien, parrilarako laguntza behar zutenean hor egoten ginen, baina gero sekula ere ez genuen dantzatzen plazan, ezta burutik pasa ere”. Oihane Auzmendi Iturbe (Legazpia, 1977) Sustraiak dantza taldeko dantzaria da,... [+]


Unax Aizpurua eta Aroa Arrizubieta izan dira Gaztetxeak Bertsotan finaleko txapeldunak

Martxoak 14an Itsasuko (Lapurdi) Goxoki Gaztetxean hasitako sei saioko ibilbideak maiatzaren 3an izan du finala Gernikako gaztetxe okupatu berrrian. Egurre Gazte asanbladaren laguntzaz egun osoko egitaraua izan zen larunbatean. Finaleko bigarren fasera, Maddi Aiestaran eta... [+]


2025-05-06 | Gedar
“Selektibitatea hezkuntzaren elitizazioan sakontzeko tresna da”, salatu du IAk

Elkarretaratzeak egingo dituzte selektibitateari eta Baxoari ezetz esateko. Gainera, apunte-banku bat eta klase partikularrak jarri dituzte martxan IAko kideek.


2025-05-05 | ARGIA
14.000 “maite zaituztegu” Pirritx, Porrotx eta Marimotots pailazoentzat

“Maite zaitut” herri omenaldia egin diote maiatzaren 3an Pirritx, Porrotx eta Marimotots pailazoei Barakaldon, BEC erakustazokan. Euskal gizarteari egindako ekarpena eskertu nahi izan diote milaka pertsonak Maite Zaitut Kultur Elkarteak antolatutako jaialdian.


Israelek Gaza erabat okupatzeko plana onartu du, palestinarrak zerrendatik kanporatzeko eta gatibu israeldarrak askatzeko

Trumpek Gazarako behin baino gehiagotan proposatutako garbiketa etnikoarekin jarraituko du Tel Avivek. Netanyahuk sare sozialetan jakinarazi duenez, Israelek milaka erreserbista deitu ditu Gazaren aurkako setioa gogortzeko eta "erabateko garaipena" lortzeko.


2025-05-05 | Leire Artola Arin
ANALISIA
Kartzelara, herritarrak informatzeagatik?

2025ean Guatemalan gutxienez kazetari bat hil dute eta beste bat desagerrarazi. Arriskutsua da kazetaritza lana egitea herrialde horretan, eta hala jaso du Mugarik Gabeko Kazetariak erakundeak ere, maiatzaren 2an argitaratutako 2025eko Prentsa Askatasunaren Munduko Sailkapenean... [+]


Plangintza demokratikorik gabe itzalaldien menpe jarraituko dugu

Gero eta nabarmenagoa da Espainiako Estatuak ez duela planifikazio demokratikorik energiaren arloan. Duela gutxi jasan dugun itzalaldia adibide garbia da, baina ez da bakarra. Energia berriztagarrien kontrolik gabeko eta lurralde askotan gehiegizko hedapena da beste adibide... [+]


Itzalaldia

Ez dakit itzalaldiak itsutu gaituen edo itsu gaudelako itzali garen. Edozein kasutan, itzalaldia ez da gaur hasi eta bukatu den gertaera histerikoa –barkatu, historikoa–. Aspaldian hasi zela uste dut eta, zoritxarrez, ez zen San Prudentzio egunean amaitu.


Bridgestoneko langileek elkarretaratzea egin dute Japoniak Madrilen duen enbaxadaren aurrean

Bridgestone Japoniako pneumatikoen multinazionalak kaleratu nahi dituen langileek elkarretaratzea egin dute astelehen eguerdian Japoniak Madrilen duen enbaxadaren aurrean. Horrez gain, langile batzordeko hainbat kide Yolanda Díaz Espainiako Gobernuko Lan ministroarekin ere... [+]


Palestinaren aldeko Askatasunaren Ontzidia Maltako Gobernuarekin negoziatzen dabil, itsasontzia hango portu batera eramateko

Nazioarteko ekimenak igandean argitaratutako prentsa ohar batean jakitera eman duenez, Maltako Gobernuak bonbardatutako itsasontzia konpontzeko asmoa erakutsi du. Askatasunaren Ontzidiak eskatu die Maltako agintariei itsasontzia herrialdeko uretan sar dadila. Israelen erasoak... [+]


Nazien kontzentrazio esparruetara deportatutako 253 euskaldun omendu ditu Eusko Jaurlaritzak

Nazismoaren biktimak izandako euskal herritarrak oroitzeko Eusko Jaurlaritzak egin duen lehen aitorpen instituzionala da. Hego Euskal Herriko 253 pertsona deportatu zituzten 1940 eta 1945 urteen artean. 113 bertan hil ziren eta beste asko, handik bizirik irten baziren ere... [+]


2025-05-05 | ARGIA
Hamar egunez pantailetan euskaraz aritzeko erronka maiatzaren 6an hasiko da

Maiatzaren 6tik 15era egingo da Pantailak Euskarazek antolatutako aktibazio sozialerako ariketa. Helburua, hamar egunez soilik euskarazko ikus-entzunezkoak kontsumitzea da. Ariketan izena eman daiteke maiatzaren 6ra arte.


Eguneraketa berriak daude