Zentzumenen apeta

Asier Mentxaka
Babaloreen inbasio sasoian, Europako Batzordearen ekimenez, 1.657 zientzialariren artean burututako lana biltzen duen DAISIE (Delivering Alien Invasive Species Inventories for Europe) proiektuaren emaitza argitara eman da. Bertan kontinentean ditugun mikroorganismo, animalia eta landare “inbaditzaileen” zerrenda egin, haien fundamentua aztertu, bere eginak dituzten sailak sailkatu eta sor ditzaketen arazoen berri bildu eta hedatu da. Orain dela ez asko Argiako beste sail batean nioen, ez naiz ni inbaditzaileak beldurraren altzotik begiratu zalea. Nola izango naiz, bada, inbaditzaile eta txikitzaile nagusiak geroni izaki...
 
Laburbilduz, 10.822 espezie inbaditzaile seinalatu dituzte: uretako 1.693 espezie, lurreko 2.000 eta 500en bat animalia, perretxiko gutxi batzuk eta 6.630 landare. Ehun okerrenen artean hemezortzi landare ikusten dituzte. Gure begietara ezagunak dira, batzuk; neureetara hamaika: mimosa (Acacia dealbata), ailantoa (Ailanthus altissima), sasi-akazia (Robinia pseudoacacia), errio bazterretako Fallopia japonica, panpa-lezka (Cortaderia selloana), Carpobrotus edulis lehorzalea, baltsaminatarretako Impatiens glandulifera, indipikondoa (Opuntia ficus-indica), Virginiako aranondoa (Prunus serotina), arkakarats jende arteko Rosa rugosa eta errododendroa (Rhododendron ponticum). Den-denak gure onerako ekarriak, geure zentzumenen asetzeko: usain gozo berriak, koloreen lore bikainak, dotorezia exotikoa, ohizkanpoko bitxikeria... Dena zuten aldeko, dena ziguten alde ematen. Gure zentzumenaren zentzua okertuta, seme emankorra bat-bateko apetan etxekaltetzat jotzen denean bezala, ez bera aldatu delako, landarea, baina... arerio bihurtzen dugu.
 
Ezker-eskuin, landare horiei begiratzen zaien eran saiheska erreparatuz, Frantzian 1.263 eta Espainian 857 landare espezie sartu dituzte zerrendan. Lehenaz gain, inbadituta gaude!
670
670 metro koadroko gerizpea eskaintzen du Gardeko intxaurrondo (Juglans regia) ezagunak. Gerizpeaz gain itzala ere handia du, Nafarroako 22. monumentu naturala da, merezimendu osoz, gainera. 1,32 metroko diametroa duen enborra, 4,14ko gerribuelta eta 19,2ko garaiera ditu. Zuberoapean, Gardelar ibaiaren aldamenean, Euskal Herriko intxaurdi politenetako batean bizi da monumentu hau, eta bertakoek diotenez intxaurra latz ematen du.

Azkenak
Konponbiderik gabeko desoreka?

Ordizian orekara eramango gaituen interbentzio plan berezi bat behar dugu; urteroko matrikulazio lehia eta arriskutik atera, egonkortasuna eman eta herriko ikasleak modu orekatuan batzeko aukera emango digun plana.


Hauteskunde kanpainan isildutako makroproiektuei buruzko eztabaidak

Igande honetan egingo dira hauteskundeak Katalunian. Procésaren ondorenak eta Carles Puigdemonten balizko itzulerak estali ditu zenbait mintzagai. Baina abian dira bi proiektu erraldoi eta esanguratsu, biak ala biak, jakina, turismoari estuki lotuak: Hard Rock aisialdi... [+]


2024-05-07 | Euskal Irratiak
"Zenbat dugun kontatzeko!" Euskal Herriko mapa sortu dute

"Zenbat dugun kontatzeko!" mapa ilustratu bat sortu dute elkarlanean Ikas Bi, Biga Bai, Euskal Haziak, Seaska eta Euskal kultur Erakundeak.


Eguneraketa berriak daude