Sentitu, pentsatu eta idatzi

  • Arantxa Agirreurreta ::Simone de Beauvoir, emakume libre bat XX. mendean

    Elkar

    orrialdeak ::132

    prezioa ::11.15€

Aurten 100 urte bete dira jaio zenetik eta 2009an berak idatzitako Le deuxième sexe lanak 60 urte beteko ditu. Hori dela-eta aurten ekitaldi batzuen bidez haren ekarpena zabaltzen ibili dira han eta hemen. “Bigarren sexua” kontzeptuaren sortzailea da gehienentzat, bazterrak nahastu zituen liburu horrek eragin handia izan du argitaratu zenetik gaur egunera arte. Teoria feministaren oinarri eta abiapuntu izan da, besteak beste, mugimendu identitario honen lehen eta bigarren olatuaren artean agertu zelako.

Bere buruaren gainean hitz egin nahian jaio zen liburu hura, galdera hau eginez: “Zer da emakume izatea?”. Ikertzen hastean espero gabeko gauzak agertu zitzaizkion begien aurrean. Bi urte pasatu zituen lan zientifiko mardula egiten eta honako tesiak dakarzkigu: mundu humano edo maskulinotik (gauza bera baitira biak) baztertu dituzte emakumeak, gizonen arauak ezarri zaizkie menpeko bihurtuz eta berdinarekin (subjektuarekin, gizonarekin) elkarrekikotasunik gabeko bestearen (objetuaren, emakumearen) kategoria eman diete, bigarren sexuarena, alegia.

Jean Paul Sartre eta filosofia esistentzialista dira Beauvoirri buruz pentsatzean datorkigun bigarren datu ezaguna. Sartre bere kidearekin ibili zen munduan zehar hitzaldiak ematen. Ezkerreko intelektual hauen hitzek pisu handia izan zuten mendebalde eta ekialdean. Idazle konprometituak izan ziren biak. Sartrerekin izan zuen harremana ere berritzailea izan zen: askatasun eta gardentasunean oinarritutako maitasun ituna egin zuten. Elkarrekin zuten harremana, baina bakoitzak bere bizitza indibiduala bizitzeko aukera ere bazuen.

Dena dela, “Bigarren sexua”-z eta Sartrez harago badago Beauvoirri buruzko jakingarri ugari. Bizitza idatzi eta idazteko bizi. Hori izan zen bere aukera. Fikzio lanak, saiakerak eta oroitzapen liburuak utzi dizkigu. Berak sentitu eta pentsatzen zuena besteekin konpartitu nahi zuen: gizartearen hipokrisia salatu, klase-borroka sustatu, emakumearen liberazioa bultzatu, herri kolonizatuen askatasuna eskatu eta zahartzaroaren tabua pitzatu nahi izan zituen bere lan oparoaren bidez.

Sorbonako ikaskideek horrela ikusten zuten: “Ahots zakar eta etorri handikoa, buru argia, iritzi zorrotzekoa eta adimen garratzekoa”. Sartrek Castor ezizena ipini zion, “kastoreek konpainia maite dutelako eta ikaragarri langileak direlako”. Mariasun Landarentzat aitzindari eta erreferente ukaezina izan zen, Beauvoir belaunaldiari buruz hitz egiteraino heltzen da biografiari egin dion hitzaurrean, (eragin handia izan zuen Zortzi unibertso liburuko idazleengan, adibidez, gaztetan Arantxa Urretabizkaiari Simona deitzen zion Ramon Saizarbitoriak).

Bere bizitzari buruzkoak hobeto ezagutzeko zabal ezazu emakume aske honi buruzko biografia hau eta ea beste liburu batzuetara zaramatzan, niri gertatu zaidan moduan.

Azkenak
2024-03-31 | Julen Azpitarte
Zinearen historiako film-kontzerturik “onena”

Oscar sari andana jaso zuen The Silence of the Lambs (1991) thriller-a zuzendu zuen Jonathan Demme (1944-2017) zinegile estatubatuarrak estreinatu zuen zineak inoiz eman duen kontzerturik onena: 1970eko hamarkadaren erdialdean New Yorken eratutako Talking Heads taldearen Stop... [+]


"Enpresa pribatuen esku utzi da segurtasun publikoaren norabidea"

Ertzaintzaren azken hamarkadako bilakaera teknologikoa aztertu du bere liburu berrian Ahoztar Zelaieta ikerketa kazetari, kriminologo eta ARGIAko kolaboratzaileak. Segurtasunaren industria ikertu eta Ertzaintzarekin duen lotura plazaratu du, La Ertzaintza que viene... [+]


Campi Bisenzioko GKN fabrikan batu dituzte langile borroka eta ekologismoa

2021eko uztailaren 9an jaso zuten kanporatze abisua Campi Bisenzioko GKN lantegiko 422 langileek. Biharamunean berean abiatu zuten fabrikaren okupazioa eta orduz geroztik bertatik dabiltza borrokan, deslokalizazioaren aurkako borroka zena bestelako industria eredu baten aldeko... [+]


Judith Bilelo Biachó
"Erakundeek ez digute lagunduko, guk geure hizkuntzan hitz egitea lortzen ez badugu"

Judith Bilelo Biachó gure artean izan zen iragan udazkenean, Garabideren Aditu programaren karietara. Ekuatore Ginean jaioa (Malabo, Bioko, 1975), bubi etniako kide da, bubiera hiztun eta hizkuntzaren aldeko militantea. Iraganaz bezainbat mintzo da orainaz, geroari... [+]


Eguneraketa berriak daude