Bertsozale perfektuaren gida


2013ko maiatzaren 02an
Xabier Paya
Iñigo Azkona
    I

Hegoaldeko iparraldean
eta Euskal Herrikoan
bertsolarien txapel handiak
jarri dituzte jokoan.
Nahiz eta erraz fijatzen garen
hankamotz eta potoan,
zale modura zertaz ohartu
esango dizut gaurkoan,
denak erratu gintezkeela
jakingo duzulakoan.

    II

Bertsoak, hitzez eraikitzen den
eskulturaren modura,
orekatua behar du izan
oin bakoitzetik burura;
hargatik zorrotz aplikatzen da
silaben arkitektura
eta errimak betetzen badu
hoskidetasun ohitura,
buztina soilik hortik aurrera
izango da eskultura.

    III

“Barkatu baina”, “gaurko honetan”
eta mila emendio
izaten dira bertsoa azkar
sortzearen ondorio.
Nahiz noizean behin erabiltzea
ez den zigortzen serio,
ideia on bat bertsotzen bada
hitzok direla medio,
adabakidun prakak bezala,
ez du gehiegi balio.
   
    IV

Zigor ugari badago ere
guztia ez da isuna,
saritzen baita zorrotz zaintzea
oinen hoskidetasuna,
neurri motzean gauzak natural
esateko gaitasuna,
informazio sinesgarria,
zuzeneko erantzuna...
eta batik bat zuri barruan
zerbait eragin dizuna.

    V

Abiadura ere neurtu
behar da nire ustean
bertsolaria denboraz ahaztu
bailiteke tupustean:
ez dabil ondo kantatzen badu
hitza hitzaren ostean
edo atseden har bazeneza
kantatua idaztean...
Zazpi egunak bakar-bakarrik
kabitzen dira astean.

    VI

Bertsoa bereiz litekeen arren
mailaka eta neurrika,
gauza puntual bezala hartu
puntuazio-teknika.
Notak zein diren ez jakin arren,
nahiz ez jakin zer den plika,
ezjakin horrek bihotza eta
belarriak irekita
puntako mila adituk beste
goza lezake musika!

Doinua: Hil da Canovas

Azkenak
Sionistak sabotajeak egiten ari dira Gazara laguntza humanitarioa daramaten kamioietan

Ehunka sionistek eserialdia egin dute Israel hegoaldean, bidea oztopatzeko Jordaniatik datozen kamioiei. Zisjordanian laguntza humanitarioa zeraman konboi bati eraso egin eta produktuak suntsitu dituzte.


Basoilar kantauriarra hibridatzea proposatu dute, galzoritik ateratzeko

Basoilar kantauriarrak (Tetrao urogallus cantabricus) biziraun dezan, beste populazio baten geneak behar dituela ondorioztatu dute Doñanako Estazio Biologikoko ikertzaileek (CSIC). Izan ere, gaur egun basoilarra ehizatzea debekatuta badago ere, aurreko mendean bereziki... [+]


2024-05-16 | Euskal Irratiak
Mattin Irigoien
"Berrikuntzak frantsesaren eskutik heldu badira, zaila izanen da geroan euskaraz bizitzea"

Nola ezar euskara, gal-bidean, ahal-bidean eta zabal-bidean? Galdera horri ihardukitzen entseatuko da Mattin Irigoien Zabalik elkarteko kidea, ostegun honetan eskainiko duen mintzaldian.


2024-05-16 | Aiaraldea
Moja klaratarrek Eliza utzi dute, Urduñako komentua erostea eragotzi dietelako, eta eskuin muturreko sekta batera batu dira

Klaratarrek Urduñako komentua erosteko kontratua sinatu zuten, baina Elizak atzera egin du salerosketan eta mojek testu luzea argitaratu dute, zeinean Pablo de Rojas Sanchez-Francoren diziplinara batu diren. Mario Izeta apezpikuak eskumikatu zuen erlijioso hori 2019an... [+]


Mozkor Frentekideok pala txapelketak 10 urte
Donostiako Herrerako emakumeak harmailetatik kantxara

Hamar urte dira Donostiako Herrera auzoko emakumeen pala txapelketa abiatu zutenetik. Mozkor Frentekideok txapelketa 1987. urtean sortu zen, baina 2014an emakumeek harmailak utzi eta frontoiaren erdigunea hartu zuten.


Eguneraketa berriak daude