Ma danseuse!
- Larraldea, XVI. mendeko etxaldea Senpereko Amotz auzoan. Eta bertan XXI. mendeko mezenas bat, Andoni Iturrioz. Musika kaxa erraldoi bat balitz bezala, zabaltzen den ate bakoitzak kulturaren alor batera garamatza Larraldean.
Juan Gorritik Sarako elizan erretako egurrekin egindako eskultura parea, hormak Auxtin Zamoraren argazki eta poesiez atonduta. Lehen solairuan, ate bat zabaldu eta Iparraldeko Bertsularien Lagunak elkarteko egoitza. Iparraldeko I. Txapelketa hemendik antolatu da. Ondoan, Euskal Herrian Euskarazekoen bulegoa, gaur hutsik. “Hemen beste mota bateko jendea ibiltzen da, badakizu piercingdunak-eta”.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Bigarren solairuan areto handiak, margolanez beteak. Udaro bezala, pintura erakusketa egon da zabalik, UR taldeak antolatuta, aurten Baztango pintoreak ardatz hartuta –Apezetxea, Arizmendi, Ana Marin, Tomas Sobrino–, gehi beste bidaide batzuk, tartean Gonzalo Etxebarria, Barkoxen kokaturiko bilbotarra.
Udatik kanpora, Senpereko Zirikolatz dantza taldeko nagusiek baliatzen dituzte gela hauek entseguetarako. Eusko Ikaskuntzakoek eta Herri Urratsekoek ere erabiltzen dute Larraldea batzarretarako. Udaberrian, Hatsa elkarteak antolatzen duen Poesia Eguna hemen ospatu zen.
Eskaileretan gora, ganbaran, beste asmo baten oinarriak: “hemen ari naiz prestatzen datorren urterako beste erakusketa bat. Hemen ditugu Antonio Valverdek egindako margolan eta marrazkien kopiak, denak bertsolarienak: Txirrita, Uztapide, Basarri...”. Baina Hegoaldeko bertsolariak bakarrik erretratatu zituen Ayaldek, eta hortaz Andoni Iturriozek Zoé Bray pintoreari eskatu dizkio Iparraldekoenak, Xalbador eta Mattinengandik hasi eta Arzallus eta Colinarenganaino. “Erakusketa prest dagoenean, bertsolari
gazteak etorriko dira erretratuen aurrean aritzeko”.
Bertsozaletasuna, aitarengandik datorkiola. Manuel Iturrioz, Orexakoa, mikeletea, gerra garaian Hernaniko Dragones batalloiarekin ibilia, Iparraldera ihes egin eta II. Mundu Gerran Comète sarearen laguntzaile... baina kontu hau oso berandu jakin zuen Andonik. Aita, 80 urtekoa zela, hasi omen zen koadernoan idatzi eta idatzi. Zertan ari zara? eta erantzun garbirik ez. Harik eta koadernoak senitartekoren bati utzi eta deskubritu zituzten arte: Comètekoekin egin zituen ibilerak kontatzen zituen. “Baina gehiago ikertu behar dut” dio Andonik, aitak bizi guztian gorde zuen sekretu hartaz.
Parisko erbestean, aita langile soila, ez zegoen dirurik ikasketetarako. Hamazortzi urterekin, lanera. 1972an, hamar lagunen artean informatikako zerbitzuak eskaintzen zituen enpresa bat sortu zuten. Bost mila enplegatu izatera iritsi ziren, guztiak bazkideak, eta Iturrioz zuzendari nagusia. Bere gogoz kontra, enpresa amerikanoei saltzea erabaki zuten. “Saldu eta gero, erretreta hartu eta izokinak bezala, sorlekurat, Euskal Herrira etorri nintzen”. Hori, Parisez gain, Kalifornian –Berkeleyn ikasten–, Londresen eta Bartzelonan bizitu eta gero.
Larraldeako sukaldeari gaztaina puska bakarreko mahai luzeak ematen dio neurria. Ordenagailuan berritzen hasi zireneko irudiak. Anaia zenari erosi zion etxea Andonik, hark emaztearen familiari erosi zion bezala, galtzeko zorian zegoela. Logelan, oheburuak emazte eder baten argazkia du zaindari, Paxkalin Zubieta, anaiarekin batera, Larraldeako azken biztanlea.
Museo bat muntatzea pentsatu zuen hasieran, baina laster ohartu omen zen museoa gauza hila zitekeela. Orduan bururatu zitzaion euskal kulturaren aldeko tresna bihurtu behar zuela XVI. mendeko etxaldea.
“Nik ez dut gastatzen. Mendizalea naiz, nere hobbya da sukaldaritza. Hau da... nola esango nizuke, frantsesek esaten duten bezala, ma danseuse! Hau ez dut egiten sosak irabazteko, baizik gastatzeko. Nere plazerra da, hori da...”.
Bilboko Errekalde auzoko igerileku batean gertatu zen ezbeharra. Larrialdi zerbitzuek erreanimazio lanak egin zizkioten adin txikikoari, eta Gurutzetako ospitalera eraman zuten; hiru egunetara hil egin da.
Ostiralean Alaskan izango duten bileraren bezperan heldu da mehatxua. Friedrich Merz Alemaniako kantzillerrak deituta, gailur birtual bat egin dute asteazkenean Zelenskik, Trumpek eta Europako hainbat agintarik. Ukrainako presidenteak adierazi du Trumpen eta Putinen arteko... [+]
Ostegunean eman dituzte asilo eskaera tramitatzeko lehen txandak: bederatzik lortu dute, irailerako. Eusko Jaurlaritzak ebazpena arintzea, eta migiratzaileak ostatzeko zentroetara mugitzea eskatu dio Espainiako Gobernuari.
Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".
Bilboko Aste Nagusia pertsona autistentzat irisgarriagoa izateko zenbait gako dakartzate Oihan Iriarte Eletxigerrak eta Iker Boveda Martinek, euren esperientziatik.
Tenperatura igoera dago aurreikusita datozen egunetarako, eta, sute arriskuak ekiditeko, ostegun iluntzeko 20:00etatik aurrera debekatuta egongo da uzta lanak egitea. Aurretiaz ere neurriak hartuta zituen gobernuak, baina Zarrakazteluko sutea kontrolpean izanda, neurriak malgutu... [+]
Ezagutu dezakezu Euskal Herria gure txoko eder eta famatuenak bisitatuta, Instagramerako edo postal baterako argazkiak aterata zure buruari, kostaldeko paisaietan edo monumentu bisitatuenetan irri eginez. Baina ez duzu Euskal Herria guztiz ezagutuko. Horretarako, hobe zenuke... [+]
Ostiraletik aurrera ur murrizketak ezarriko dituzte Euskal Hirigune Elkargoak barne hartzen dituen eta alerta egoeran dauden 158 herritan, eta metereologia zerbitzuek abisu horia ezarri dute trumoien arriskuagatik. Hego Euskal Herrian, berriz, leku ugaritako termometroek 40... [+]
Bakoitzak 1.680 eguzki panel izango ditu, eta megawatt bateko potentzia. Enpresak hiru urteko epea izango du Muga eta Val izeneko instalazio fotovoltaikoak eraikitzeko.
Erresuma Batuko gobernuak proposatu du delituak dituzten migratzaileak berehalakotasunez deportatzea, ekainean onartutako legearen bide beretik. Lege horrek baimentzen du sententzien %30 beteta dutenak deportatzea; igandeko proposamenarekin ez dute zigorrik bete beharko... [+]
.JPG)
7 urteko umea oporretan zegoen Fuenmayorren (Errioxa). Logroñoko San Pedro ospitaletik Nafarroako ospitalera eraman zuten eta bertan hil zen.
Astelehenetik asteazkenera bitarte eginiko aire erasoetan gutxienez ehun palestinar hil ditu Israelek, horietatik gehienak Gaza hirian, hura osorik okupatzeko asmotan. Gazako Osasun Ministerioaren arabera, 2023ko urriaren 7az geroztik 227 lagun hil dira elikagai eskasiagatik... [+]
Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.
Zer: Biarritz Piano Festival. Amaierako errezitaldia. Benjamin Grosvenor, pianoa.
Egitaraua: Schumann eta Moussorgskyren lanak
Lekua: Biarritzeko ‘Espace Bellevue’.
Data: abuztuaren 8a.
-------------------------
Biarritz Piano Festival... [+]
Munduko hainbat txoko zeharkartzen dituzten ibaiek, bizirik dauden heinean, euren begirada propioa dute mundua bera ikusteko. Gizakiaren garapenaren testigu isilak dira: hirigintza, gerra, kutsadura, uholdeak... dituzte ikusmiran, baita euren bazterretan etengabe ernetzen diren... [+]