Izan eta ez izan

Ur Apalategi
Dani Blanco
Bai Katixa, Sarah Palin beldurgarria da. Ez noski bere andereño bondage itxura horregatik soilik. Bai ordea betiko mentalitate inkisitzailearen apaindurak direlako bere ezpain koloretuak, takoi finak eta irribarre kokina. Apaindura diot eta ez mozorroa. Izan ere, Palinen figurari dariona erotismo kontraesankor gisa defini liteke, baina ez da hori, erotismoa, hala eta guztiz ere, bere ideia atzerakoiak estaltzeko mozorroa da –ez al da kontraesan bat ezkontza aurreko sexu harremanen aurka aritzea zure gorputz hizkerak aurkakoa garrasi egiten duenean edota zure 17 urteko alaba ezkongabea haurdun agertzen delarik ezustean?–.

Aitzitik. Palinek (Bushek eta Aznarrek egiten zuten moduan) bere ideiak ahosgora adierazten ditu, itzuli-mitzulirik gabe, behialako eskuin zaharraren diskrezio edo kontzientzia txarrik gabe. Palinen itxura erakargarria, bere erotismoa –hitzaren zentzurik zabalenean–, inposatu nahi dizkigun ideiak gustagarri bihurtzeko enbalajea da. Estrategia barrokoaren alde apustu egin du staff errepublikarrak Palin aukeratuz. Elizak ere antzeko estrategia erabili zuen XVI. mendetik aurrera protestantismo austeroak “desbideraturiko” ardiak berreskuratzeko nahiz kolonia urrunetako indigenak ebanjelizatzeko. Hots, urrez josi zituen elizetako erretaulak eta garai hartako “pop” musikaz ferekatu (matrakatu?) zituen sinesdunen belarriak mezaren sharea handitzeko. Garbi dago McCain jaunak ez daukala soinean glamour lagin bakar bat ere eta hori litzateke Palin bezalako lehendakariordegaia aukeratu izanaren arrazoi nagusia. Gauza jakina da euliak ez direla ozpinaz erakartzen.

Ez dut esango –gezurra bailitzateke– Obama ez dela glamourraz baliatu kanpainan zehar –ikusi besterik ez dago Hollywoodeko izarrak eta azken hauen dirua nola erabili dituen–, baina Palinen parean esan daiteke hautagai demokrata deszifratu beharra dagoela. Hautagai kriptikoa baita berau. Kripto musulmana alde batetik –gogoratu bere lapsus zoragarria elkarrizketa batean: “Nire fede musulmana... ejem, barkatu, nire fede kristaua”–, kripto beltza bestetik –zergatik mozten du ilea ezin laburrago ez bada kizkur afro salatarien agerpena galarazteko?–. Guztiz zuzena izateko aitortu behar dut Obamari benetako glamourra ematen diona bere maila intelektual eta humanoa dela. Tipo argia da, ageri da, eta bestalde beti gogoratuko da bere beltz nortasunaz egin zuen diskurtsoa. Begietara begiratuz asumitu zituen orduan militante beltz erradikalagoekin izan zituen harremanak, esaterako.

Esango didazue: ez al diozu Palin andereari horixe bera leporatu oraintxe bertan, bere ideiak ahosgora eta lotsarik gabe azaldu izana? Bai, hala da. Baina diferentzia handi eta funtsezkoa dago bien artean: Palinen ideiak gehiengo zuri dominatzailearenak dira eta Obamaren soslaia eta iragan politikoa gutxiengo persekutatu batena. Oldearekin oihu egitea ez da ausardia, larderia baizik. Gutxiengoaren ahotsa entzunarazteari berriz, benetako ausardia deritzo. Inork ez du Palin kartzelaratuko edo auziperatuko bere ideia horiek defendatzeagatik.

Obamaren ausardiaren neurria hartzeko ez dago oso urrutira joan beharrik. Ondo dakigu hemen ere zein ideia ahal diren ahosgora esan eta zeintzuk eramaten zaituzten itzalera (barkatu Katixa eta Juanjo, ez zen nire asmoa gure ttakun light-ei dizdira postmodernoa kentzea…). Berriki Argentinako La Plata hiriko kafetegi batean tarta zati bana eskaini zigun zerbitzariak zera esanez: “Para mis amigos españoles”. Gutako inori ez zitzaion okurritu une hartan azalpenak ematen hastea ala ñabarduren beharra aldarrikatzea. Egia da tartak izugarrizko itxura zuela…

Horregatik bakarrik bada ere, Obamak errespetua merezí du.

Azkenak
'Cristóbal Balenciaga' telesaila
"Nabaritu dadila euskaldun batzuok euskaldun baten istorioa kontatu dugula"

Cristóbal Balenciaga diseinatzailearen biografia kutsuko fikziozko telesaila egin du Moriarti hirukoteak, Disney+ plataformarentzat. Estreinakoa dute formatu horretan. Aitor Arregi eta Jon Garañorekin egin du hitzordua ARGIAk, Jose Mari Goenaga kanpoan baitzen,... [+]


Eguneraketa berriak daude