Denborazko koktelak

  • Iruditzen zait batzuetan hiru jende mota dagoela: iraganari konektaturik bizi dena, orainean bakarrik bizi dena eta etorkizunean esperantza guztiak jartzen dituena. Batek pentsa lezake, bere barne joera nolakoa den, beste bi kategoriatakoak “gaixorik” daudela. Talde hauen arteko ezin ulertua, edonola ere, oso sakona da. Jakina, jende gehienok badugu gure baitan hiru joera hauen arteko konbinaketa bat –koktel horrek egiten gaitu berezi– eta gutxi dira joera bakar baten menpe bizi direnak. Egia esan, joera hauetako bakar batean erabat murgiltzeak heriotzara garamatza.

2008ko apirilaren 21ean
Ur Apalategi
Ur Apalategi
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Etorkizunaren utopian bizi direnekin hasiko naiz. Hauentzat oraina paisaia desolagarria da eta erdeinua baino ez du merezi; areago, irauli egin behar da. Iragana, Utopiatarrentzat, etorkizun amestua gauzatzeko bitarteko bat izatera mugatzen da, argudio historikoen erreserba bat gehienez ere, baina ez dauka berezko interesik ezta egiazko sustantziarik. Utopiatarrentzat, jende honen bertsiorik nahasi gabeenean, orainean bizi garen jendeok ere ez dugu berezko baliorik eta sakrifikatuak izan gintezke Utopiaren gauzatzearen mesedetan baldin bada. Esan behar da, jende hauen defentsarako, batzuk (ez guztiak) prest daudela beraien buruak ere sakrifikatzeko, ez besteenak bakarrik. Hauek dira Utopiatar nobleenak, ala zoroenak, nondik begira.

Orainean bizi nahi dutenak oso bestelakoak dira. Carpe diem litzateke berauen lema (edo lemaren bertsio eguneratua –ondo pasa– zeren latina beraientzat ez baita existitzen, iraganekoa izanki). Oso aspaldikoak diren jarrera existentzialak defenditzen dituzte (hedonismoa ez zen, noski, bart arratsean asmatu), baina ez dute horren kontzientzia izpirik ere eta uste dute iraganetik libraturik bizi direla, benetako bizitzan dauden bakarrak direla, beste bi joeretako jendeak frustratu batzuk direla (eta ez zaie arrazoirik falta). Ondo pasatzaile erradikalenak gaindosiz hil ohi dira eta hain joera muturrekoan bizi ez direnak ere pultsioen gatibu dira. Esan genezake titia eskatzen duen niniaren psikologia dela berauena. Sentitzen duten gosea oihu eta negarra eragiten duen horietakoa da eta oraintxe bertan asetu behar izaten dute. Normalean nahiko jende inofentsiboa da Ondo pasatzailea eta osagai ezinbestekoa gure gizarte festiboetan nonahi antolatzen diren “ospakizunak” jendeztatzeko, kopurua egiteko. Kontsumo gizartea da jende honen zerumuga gaindiezina eta gozatzea da daukan betebehar bakarra, bere zoriona eta madarikazioa aldi berean.

Malenkoniatsuek, berriz, Tamagochi bat bailitzan daramate beraiekin edonora iragana. Tamagochiak animalia birtual elektronikoak dira, etengabeko zainketa eskatzen dutena hilko ez badira. Iraganak bere beharra daukala sinetsi nahi du Malenkoniatsuak eta ez alderantziz (Tamagochiak bere beharra duela sinetsi nahi duen bezala jabeak), nahiz garbi dagoen iragana objektu birtuala dela; are okerrago, berak uneoro berrasmatu eta manipulatzen duen objektua, bere oraingo beharren arabera. Utopiatarrak bezala, Malenkoniatsuak badaki orainaldiak pairarazten dizkion frustrazioei aurre egiten. Utopiazaleak bere frustrazioa ameskeria iraultzailearekin konpentsatzen badu (zenbait kasutan ekintza bortitzera lerratuz, bere indar fisikoa deskubritu berri duen haur mukitsuaren antzera), Malenkoniatsuak kakagurari eusteak dakarren plazera deskubritu duen haurraren antza du. Zenbat eta luzeago gorde kaka –hots, Iragana, bere-berea duen iragan kuttun hori, berak moldatutakoa, berridatzitakoa, idealizatua– bere hesteetan, orduan eta bere buruaren jabeago sentitzen da, buruaskiago, autarkikoago, orain frustragarri horrekiko askeago.

Nolakoa da zuen koktela, Josi eta Juanjo?

Azkenak
Hegazkinez bidaiatzea trenez baino 26 aldiz merkeago izan daiteke Europan

Europa barruan hegaldiak hartzea trenez bidaiatzea baino 26 aldiz merkeagoa izan daiteke, 31 herrialdetako 142 ibilbidetan oinarritutako Greenpeaceren ikerketa baten arabera. Hegaldien zerga pribilegioei egotzi die desparekotasuna, eta trenbidea merketzeko neurriak eskatu ditu.


Belfasteko Kneecap musika taldea jo-puntuan: epaiketak, zentsura, jazarpena...

Israel Gazan egiten ari den genozidioaren aurkako mezuak adierazteagatik mota askotako errepresioa jasan du Irlandako Kneecap musika taldeak: Liam Óg Ó hAnnaidh kidea asteazkenean epaitu zuten, Londresen emandako kontzertu batean Hezbollah miliziaren bandera... [+]


Gutxieneko soldata propioaren alde 138.495 sinadura lortu dituzte sindikatuek

ELA, LAB, ESK, Steilas, Hiru eta Etxalde sindikatuek aurkeztu dituzte Herri Ekimen Legegilearen sinadurak Eusko Legebiltzarrean. Orain pilota alderdien teilatuan dagoela esan dute, eta herritarren borondatea kontuan izatea eskatu diete.


Gazako genozidioan hildakoen %83 zibilak dira, Israelgo armadaren datuen arabera

Israelgo armadaren barne agiri batean agertzen diren datuek diote Gazan hil dituzten sei palestinarretatik bost zibilak direla, azken hamarkadetan aurrekaririk ez duen sarraskia izanik. Israelgo zerbitzu sekretuek maiatzean zioten armadak Hamaseko eta Jihad Islamikoko 8.900... [+]


Sexu erasoak “kopuruz eta intentsitatez handitu” dira Bilboko Aste Nagusian

Bilboko Konpartsek elkarretaratze jendetsua egin dute Arriaga Antzokiren aurrean azken egunetako eraso sexisten aurka egiteko. Konpartsek adierazi duten arabera, erasoak kopuruz eta intentsitatez handitu dira. Aste Nagusiaz gozatzera gonbidatu dituzte herritarrak, eta... [+]


Kartzelan jaioa eta Israelek eraila adin nagusitasunera iritsi aurretik: Youssef Al-Zuqen historia

Youssef Al-Zuq munduko preso gazteena izandakoaren bizitza Gazako zigor zikloaren ikur da. Al-Zug 2008an jaio zen kartzelan, ama atxilotu eta epaiketarik gabe espetxeratu ondoren. Uztailaren 12an hil zuten Israelen bonbardaketa batean.


Oporrak ere gaixotasun?

Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]


Txikiren eta Otaegiren mural bati eraso egin diote Durangon

Durangoko Ernaik salatu du Txiki eta Otaegiren muralaren kontrako erasoa. Ostegun arratsaldean murala berregiteko dei egin dute.


Nazien kontzentrazio esparruetan palestinar zapia ezin dela jantzi ebatzi du Alemaniako epaitegi batek

Turingia estatuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Buchenwald konzentrazio esparruko memorialak eskubidea duela kufija daraman edonori sarbidea ukatzeko, "judutar ugariren segurtasuna" arriskuan jarri baitezake.


AEBek beltzez margotu dute Mexikoko mugaren hesia haren tenperatura igo eta migratzaileak pasatzea saihesteko

Mexikoko mugako hesia beltzez margotu du AEBetako Gobernuak. Lehenengo brotxakadak ematera bertaratu da Segurtasun Nazionaleko idazkaria bera, Kristi Noem. Neurri horren bidez, hesiaren tenperatura igo nahi dute, eta horrela migratzaileen pasabidea zailtzeko.


Ibai Iturria Garmendia, mendi gidaria
“Jende asko ez da modu egokian joaten mendira, kezkagarria da”

Garmendi mendi gidaritza zerbitzuaren bitartez zeharkaldi eta ateraldiak antolatzen ditu Ibai Iturriak. Argitara eman diren datuekin kezkatuta, mendian "kontzientziaz eta arduraz" jokatzearen beharra azpimarratu du.


2025-08-21 | Gedar
Zumaiako Bedua jatetxeko esplotazioaren testigantza gehiago bildu dituzte

Ez kobratzea, nagusiaren senideen etxeak garbitu behar izatea, lantokian lo egin behar izatea, irainak... Luxuzko jatetxeko esklabotza-baldintzen lekukotzak argitara ateratzen jarraitzen dute Urola Kostan.


Israelek Gaza hiria okupatzeari ekin dio, Hamasek azken su-eten proposamena onartuta ere

Erakunde palestinarrak astelehenean jakinarazi zuen ohar batean Egiptoko eta Qatarreko bitartekariek proposatutako su-eten akordioa ontzat jo duela. Israelgo armadak, ordea, dagoeneko inguratuta dauka Gaza hiria, eta han dauden palestinarrei urriaren 7ra arteko epea eman die... [+]


Eguneraketa berriak daude