Historiak pirata istorioa garaitu du
- La isla de Borbón 1730
Appollo eta Lewis Trondheim / Ponent Mon (2007)
288 orrialde (zuri-beltzean). 20 euro.
Manga komikien arrakastaren giltza eguneroko bizitzaren ateak ireki izana dela diote batzuek; gizon-emakumeen ohiko arazo, ilusio, beldur eta gertaerak ardatz dituztelako lortu dutela mangazale amorratu ez diren irakurleak ere erakartzea, gazte zein helduak, gizon zein emakumeak.
Approximativement (gaztelaniaz Mis circunstancias izenburupean argitaratua) eta Donjon (La Mazmorra) komikien egilea, Apolloren gidoiaz baliatu da La isla de Borbón 1730 lan berrian. Komiki franko-belgikarretako ohiko osagaiak ditu: pirata beldurgarriak, altxor galdu bat, hilketak, esklaboak, neska-mutil bikote antagonikoa... Istorioak Bourbon irlara garamatza. Afrikar kontinentearen hego ekialdera dagoen irla horrek Reunion izena du gaur egun, eta han bizi da Apollo. Nabari da komikiaren gidoilariak irlaren historia oso ondo ezagutzen duela; eranskinean bildu dituen datu eta azalpenak dira horren erakusgarri. Azalpen interesgarriak dira baina, agian, komikiak duen balio historiko erantsi horrek istorioari eta marrazkiei gain hartzen die. Ez da ohiko abentura komikia. Narrazioaren erritmoa geldoegia da batzuetan, eta umoreak ez du leku handirik. Ingelesez mintzo diren pirata mozkorren pasadizoa da salbuespen ia bakarra.
Trondheimek ongi definitu ditu pertsonaiak –gizaki itxurako animaliak–, trazu gogorrarekin. Paisaia berriz, oihan barrena bereziki, “zikinagoa” da, nahasiagoa. Zuri-beltzeko marrazkiak ederrak dira, baina koloreek komikia aberastuko luketela uste dut.
Osotasunean hartuta, pirata istorio entretenigarria da, eta kalitate-prezio harreman ona du. Gidoiak, ordea, pisu handiegia du, Bande Dessinée taldearen printzipioak urratuko balitu bezala. Agian, horregatik urruntzen da gaur arte Trondheimek egin dituen komikiengandik. Agian, horregatik da autore frantziarraren aldakortasunaren ispilu.
Ituren (Nafarroa), 1777. Erramun Joakin Sunbil (1755-1821) arotza Donamariako Joana Mari Ezpondarekin ezkondu zen. Ia 40 urte eman zituzten ezkonduta, Joana Mari 1806an hil zen arte. Eta tarte luze horretan, noizbait, Iturengo arotzak santu baten kobrezko estatua urtu omen zuen... [+]
Euskara badago Bilbon, baina non? Eta zertarako? Nork sortzen du euskarazko kultura, eta nork sostengatzen? Galdera horien aurrean, udalaren azken urteetako erabakiei begira, argiago ikusten da euskara eta kultura bizirik nahi ditugunontzat kezkagarriak diren erabakiak hartu... [+]
Antropologo eta ingeniaria den Yayo Herrerok dioen bezala, datu bat da. Horren jatorria ulertzeko erraza den baieztapen xume batean laburbil daiteke: Lurra agortzen ari da.
Gaia konplexua da. Ikuspegi asko daude, interesak gurutzatzen dira, informazioa desinformazioarekin... [+]
Sasijakintsua, jakineza eta franco txikia: horiexek dira aurrekoan Gotzon Lobera jaunak, Bilboko kale batzuen izenak aldatzeko ekimenaren kariaz, Deia egunkarian zuzendu dizkidan epitetoak. Ez du nire izena aipatu, egia, baina neu izan naizenez urte eta erdi luzeko borrokan... [+]
Hasieratik argi utzi nahiko nuke ez naizela inolaz ere feminismoan, sexu- eta genero-teorietan ezta LGTBIQ+ komunitatearekin lotutako gaietan aditua. Gizon txuri heterosexual bat naiz, ezkertiarra esan dezagun, bere burua feministatzat hartzen duena (edo feministen aliatua,... [+]
Goizaldeko lehenengo eguzki-izpiekin batera zabaldu ditu ateak Kirikiño Ikastolak. Zapatua da, auzolan eguna. Parte-hartze batzordeko arduradunak irrintzia egin eta lanera bideratu ditu bertaratu diren ehundik gora partaide: “Hemen erronkak denonak dira! Aurrera,... [+]
Amasa-Villabonako EH Bilduk argitaratutako idatziaren harira, hainbat adierazpen egin nahiko genituzke. Lehenik eta behin, argi utzi nahi dugu larrialdi klimatikoari aurre egitearen urgentzia ukaezina dela, eta horregatik, krisi honekiko dugun kezkagatik beragatik jartzen dugula... [+]
Hainbat talde "neonazik" azkenaldian Irunen zabaltzen ari dituzten mezuak salatu dituzte asteazkenean Harrera Sareak eta hainbat kolektibok herrian. Eskuin muturreko "auzo patruilak" antolatzen ari direla salatu dute, eta hauek jendearen jatorriaren arabera... [+]
Euskalgintzaren Kontseiluak deituta, Espainiako Auzitegi Gorenak joan den astean ebatzitako sententzia salatzeko prentsaurreko bateratua egin dute Bilbon. Sententzia "euskal gizartearen eta euskal erakundeen borondate demokratikoaren aurkako eraso zuzena" dela... [+]
Egun EH Bilduren esku dagoen udalak ia milioi bat euro itzuli beharko lioke foru erakundeari, duela hamairu urte, EAJ agintean zenean, diru-laguntza bat ez zelako behar bezala erabili, baizik eta iruzurra egiteko, EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak berretsi duenez. Eskaerak erabat... [+]
Eusko Jaurlaritzako Ogasuneko Kontrol Ekonomikoko Bulegoak barne txosten bat egin zuen Ertzaintzak jaso dituen 300 BMWen esleipen kontratuaren hainbat baldintza kritikatzeko. Ezarritako baldintzak zehatzegiak eta murriztaileegiak zirela salatu du ogasunak, eta horrek enpresa... [+]
Bi aste barru hasiko diren hiriko jaietan txosna jartzen utzi ez dietela salatzeko kanpaldia egin nahi zuten Gasteizko GKSk eta Etxebizitza Sindikatu Sozialistak, Andre Maria Zuriaren plazan. 20:30ak aldera, ertzainak oldartu egin dira kanpaldian zeudenen aurka, eta bi... [+]
Milaka pertsonak modu aktiboan parte hartu dute, eta hala jarraitzen dute, XXI. mendeko holokausto telebisatu handienaren aurka protestatzeko, eta pertsona horiei errespetu eta miresmen handiena zor diet. Baina, gizateriaren zoritxarrerako, askoz gehiago dira, egoerarekin... [+]
Jarduera ekonomikoak sinplifikatzeko eta lehiakortasuna indartzeko aitzakiarekin, Europa mailan baita Europar Batasuneko hainbat estatutan ere, klima, ingurunea eta giza osasuna kaltetuko dituzten legeak biderkatzen ari dira 2024tik, askotan interes pribatuen lobbyen eraginpean... [+]
Eusko Jaurlaritzaren Familia, Haur eta Nerabeen V. plana aurkeztu du Nerea Melgosa sailburuak asteazkenean. Hamazazpi "trakzio-neurri berritzaile" jaso ditu planak, baina ez dute zehaztu noiz jarriko diren indarrean.