Denboraren zubian
- Pasabidetzat ditugu zubiak, bi hari mutur soltek egindako korapilotzat. Korapiloek, alta, hari muturrak laburtzen dituzte, lotura gunean kriki-krakak sortu, etenak lotu, eta loturak eten. Guk lotailutzat dugun zubia, mugatzat zuten behinolako donibandar eta ziburutarrek. Nola bilduko zituen gizakiak itsasoak postaletarako ere nekez elkartzen zituen bi herri? Denborari esker. Denbora ere zubi bilakatzen baita muga izateari uzten dionean.
Bilgunetik ihesi, kresal usaina lagun, porturantz abiatu gara. “Ditxo baita” bataiatu zuten herriko-etxe aitzinetik pasa, Maurice Ravel-en sortetxea izan zen Estebaniari bizkarra eman, eta gotor bezain zut dirauen itsas-argiarekin egin dugu topo. Andre Pavlovski-k estilo neolapurtarrean eraikia, zubiz gaindi, elkartzen ditu Donibane eta Ziburuko arrantzaleak.
Zibururi agur esan eta Donibanerako zubia zeharkatzen ari garela frogatu dugu arrantza ez dela museoetara kondenatutako jarduera. Portura sartu nahian dabiltzan ontzien sirenak, deskargatzen ari diren arrain kaxa izoztuak, prezioak negoziatzen dabiltzan marrazoak, bazkaritarako txitxarroa erostera hurbildu den amona... Bizilekuak eta leku biziak dira portuak.
Ziburun zubi gainetik ikusi duguna, bertatik bertara behatu dugu Donibane Lohizunen. Geroz eta arrain gutxiago omen dago, prezioak geroz eta desegokiagoak, gaurkoak ez omen dauka orain urte gutxikoarekin zerikusirik. Denak ez direla parez pare dagoen Infantaren etxea bezala kontserbatzen pentsatu dugu gure kautan. 1660an Luis XIV.arekin ezkondu zen Maria Teresa infantaren bizitokia izan zena udatiarrentzako museoa da egun, hortik gertu dagoen argizarizko panpinez osatutako Grevin museoa bezalaxe.
Itsasoa, begien gozamena
Museoen itzulinguruak egin eta hondartzako malekoia agertu zaigu aurrez aurre. Garai bateko arrantzaleen etxe txikiek kontrastea egiten dute Artako badiak zabaltzen duen handitasunarekin. Ederra da parajea ilunabar oskorrietan. Ederragoa bere gogorrean galerna-arratsetan.
Ez galerna, ez ilunabar, tipi-tapa jarraitu dugu aurrera, talasoterapia eta Grand Hotel famatuen paretik pasaz, eta malekoi luzeko ibilaldia Santa Barbaran bururatuz. Bertatik ikus daitekeenak ez du preziorik. Egun oskarbiek Landetako hondartzez harago dagoen munduaren amaierara eramango dizkizute begiak. Bestaldera, Donibane eta haren inguruak perspektibaz preziatzeko toki pribilegiatua dira. Eta hori dena surflariak olatu gainean dantzan ari diren bitartean egin badaiteke...
Gambetta karrika
Ez da hori, ordea, Donibanek eskaintzen digun azken zeregina. Lehen atzean utzitako Grand Hotel pareraino bihurtu, eta hondartza itsasoari utziz, herrigunean murgildu gara. Mugimendu dexenteko herri koxkorra baita Donibane. Ez biztanle kopuruarengatik ala autoa uzteko dauden zailtasunengatik, Gambetta oinezkoentzako karrika zentrikoaren jarioarengatik baizik.
Bertan murgildu gara aldapa behera. Jantzi marka ospetsuenen erakusleihoak, beti-betiko harakinaren urdaiazpiko sonatuak, mundua jaio denetik hor datzan zapata denda, jendea gora eta behera… Argazki esanguratsu asko atera daitezke Gambettako harbideetan. Ez da kasualitatea, San Juan Batista eliza etorbidearen erdi-erdian kokatua egotea. Ikusgarria da kanpotik, ikusgarriagoa barrutik. Bertan ezkondu zen Luis XIV.a, segur aski Frantziak izan duen errege ospetsuena.
Anaiak, baina desberdinak
Luis XIV.ak eroan gaitu eliza utzi eta bere izena daraman herriko plaza nagusira. Han daude “eguzki erregea” bizi izan zen etxea, udaletxea, kiosko bitxia eta terrazak mordoxka.
Horietako batean eseri gara Zibururi so. Anaia aristokrata eta herrikoiaren kondaira etorri zaigu burura. Pirata eta kortsarioarena. Orduan ulertu dugu zergatik zuten mugatzat guk lotailutzat dugun zubia. Orduan oroitu gara denbora ere zubi bilakatzen dela muga izateari uzten dionean. Baina zer da denbora lotu ahala eteten den korapiloa ez bada? Pasabidea, agian.
Berrehun lagun hurbildu dira Baztango Osasun Plataformak deituriko elkarretaratzera eta bizikleta martxara.
Aurreko astean lan istripuen ondorioz sei behargin hil zirela salatzeko, 60 bat lagunek Eusko Jaurlaritzak Bilbon duen egoitzako sarrera blokeatu dute. Ertzaintzak bertan zeuden pertsonak identifikatu ditu. LAB sindikatuaren zenbaketaren arabera, dagoeneko 26 dira aurten... [+]
Laboral Kutxa Katedrak eta Nafarroako Unibertsitate Publikoak (NUP) antolatu dute Arte eta Zientziaren I. lehiaketa (webgunea euskaraz ere badago, baina oso trakets). Artea, zientzia eta pentsamendu kritikoa uztartzen dituzten proiektuak nahi zituzten, eta zenbait aurkeztu... [+]
Dagoeneko Guardia Zibilek eta zenbait herritako udaltzaingoek badute taser pistolak erabiltzeko eskumena Nafarroan, eta badirudi bide horretan hurrengoa Foruzaingoa izango dela: Nafarroako Kontseiluak Foruzaingoak taser pistolak eman ahal izatea "indarrean dagoen... [+]
Bizkaiko Lurralde Auzitegiak hamahiru urte eta sei hilabeteko kartzela zigorra ezarri ostean, zigorra berretsi du EAEko Auzitegi Nagusiak. Lópezek helegitea aurkeztu zuen sententziaren aurka, haren errugabetasun presuntzioa eta defentsarako eskubidea urratu zirela... [+]
"Atzerriko terroristengandik" babestea arrazoi bezala jarrita, Donald Trumpek dekretu bidez agindu du zazpi herrialdetako pertsona guztiei debekatzea AEBetara sarrera, eta beste bost herrialdetako herritarrei mugak jartzea.
Herri libre bat, Euskal Herriak erabaki lelopean, parte hartzera eta kaleak ikurrinaz betetzera dei egin du herri mugimenduak.
Ehunka lagun mobilizatu dira asteazken arratsaldean Gasteizko Alde Zaharreko kaleetan barrena, Korda espazioaren desalojoaren aurka. Manifestazio amaierako hitzartzean, goizeko desalojoan ertzainek buruan zauritu duten Kordako kidea jada etxean eta "ondo" dagoela... [+]
Espainiako Auzitegi Goreneko Fiskaltzak, Iratxe Sorzabal atxiloturik egon zenean "tratu gizagabeak" eman zizkiotela aitortzen duen epaia baliogabetzea eskatu du, eta berriz epaitu dezatela nahi du, 1995ean Irunen jarritako lehergailu baten harira.
Sexu-erasoak, bikotekideen edo bikotekide ohien erasoak eta bestelako senideek egindakoak hartu dituzte kontuan zenbaketan. Bizkaian, %29 egin dute gora salatutako sexu-erasoek.
Donostiako Udaleko Memoria Historikoaren Aholku Batzordeko Sinbologia Lantaldeak dokumentazioa aurkeztu du, eskultura frankista dela frogatzeko. Eskulturaren jatorriaren inguruko eztabaida ireki nahi dute hirian, eta udal gobernuari zenbait eskaera egin dizkiote.
Boubacar Dioufek, Mbolo Moye Doole Bizkaiko manteroen eta kalez kaleko saltzaileen elkarteko kideak, Bilboko kaleetan arrazakeria eta abusu poliziala areagotu direla adierazi du.
Ziburuko Azokaren seigarren edizioa iraganen da larunbatean Ziburuko plazan. 33 argitaletxe, 10 diskoetxe, 39 idazle eta 111 berritasun, uzta ederra izanen dugu aurtengoan ere.
