Autozentsura

  • Edonork du jadanik erreparatua: egunetik egunera ari direla gartzelak, bai Frantzian eta bai Espainian, preso abertzalez betetzen.
Txillardegi
TxillardegiDani Blanco
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Azkeneko presoen zerrendaketa hemen errepikatzea alfer lana litzateke. Ikus, adibidez, Garak argitaratu berri dituen zerrendak (2008-II-18; 1-2-3-4-5 orri.).

Aurrena Arnaldo Otegi izan zen atxilotua: iazko ekainaren 8an. Eta Juan Mari Olano joan zen ondotik: irailaren 10an.

Hortik aurrera azkartu egin zen sarekaden ziztua. Joseba nire semea urriaren 2an eraman zuten etxetik. Eta handik bi egunera Joseba Permach, Rufi Etxeberria, Ibon Arbulu, Juan Joxe Petrikorena, Ana Lizarralde eta beste jarraitu zitzaizkion.

Azaroaren 30an Jabier Salutregi, Elena Beloki, Mikel Egibar, Iñaki O’Shea, Xabier Alegriaren txanda izan zen. Jose Luis Elkoro ere atxilotu zuten Bergaran abenduaren 5ean, eta Marije Fullaondo 18an. Otsailaren 4an ikusi ditugu presondegirako bidea hartzen Pernando Barrena eta Patxi Urrutia

Artean, Ezker Abertzalea burugabetzeko deliberoan, EAE-ANV eta EHAK partiduak ezarri dira legetik at.
Tortura zantzu nabarmenak egon direla-eta, harrabots handiagoa izan dute Gorka Lupiáñez, Igor Portu eta Mattin Sarasolaren harrapaketek.

Eta zerrenda, Perez Rubalcabak berak esan duenez, ez da amaitu. Preso gehiago dator.

18/98 makroepaiketan agertu denez, berme juridikorik ez dago inorentzat. Sabino Ormazabalen kasuan ikusi denez, borroka armatuaren kontrakoak berak ere ETAren morroi leial gisa zigortu dira.

Aski da orain ETAren helburuetan gogaide gertatzea, terrorista gisa epaitua izateko. Egunkariaren auzian gauza bera agertu da. ETA euskararen alde agertzeak ez gaitu gu Miguel Sanzen kide izatera bultzatu behar. Xabier Mendigurenek Andoaingo elkarketan gogorazi duenez ez dugu zertan lotsatu behar euskararekiko geure kezkaz.

Iñaki Uria auzipetu guztien izenean mintzatu denean, oso beltz jarri du etorkizuna: ordaindu ezinezko isunak datoz eta gartzelaldi luzeak.

1978ko Konstituzioan, ordea, hau irakurtzen da: “La riqueza de las distintas modalidades lingüísticas de España es un patrimonio cultural que será objeto de especial respeto y protección” (Art. 3. 3).

Nola ezkontzen dira hitz hauek eta Otamendiren taldeari jasanarazitako tratua? Areago Egunkaria euskara hutsez argitaratzen zen eguneroko bakarra izanik.

Kontraesanak agerian daude. Baina gertakariek dute munta. Benetan ematen du euskararen kontrako herra eta gorrotoa izan dela eragilea. Baina kontraesan giro berbera topatzen dugu beste alorretan.

Atotxako Epaitegiaren aurrean (II-22) ikusi duguna bere buruz mintzo da. Igor Porturen torturatzaileen kasua aztertzen ari zirelarik, kolpeka eta bultzaka hasi baita Ertzaintza bertaratutako 150 abertzaleen kontra. Eusko Gudariak hauek kantatzen hasi eta orduantxe eraso du Ertzaintzak. Kafkak ez zukeen egokiagorik asmatuko.

Eusko Jaurlaritza, bestalde, oso pozik dago ETAren eta GALaren bortizkeriak maila berean gaitzesterakoan .
Kosta egingo zaigu, kasu honetan bezala, geure buruari hesiak jartzea. Garbikiago esanda, auto-zentsuran mugitzea.
Frankismoaren garaian bezala, parabolaz eta hitz-erdika idazten berrikastea. Gogorra ataka. Eta irakurleak ere, bere aldetik, lerro artean mezuak borobiltzen moldatzea.

Adibidez: “Herriek oro dute autodeterminatzeko eskubidea. Eta Euskal Herriak ere bai”. Nork ukatzen du? Eta irakurleak berak osatu beharko du zerrenda; aitzakiak eta faltsukeriak bere buruz aurkituz.

Demokrazia amaitzen denean, ez zaigu beste biderik gelditzen.

Garaiz ikasiko ahal dugu!

Azkenak
Papax Fagoaga, mutil-dantzaria 1970eko hamarkadatik
“Ezin nuen ulertu emakumeok herriko bestetan ezin genuela mutil-dantzetan parte hartu, horregatik hasi nintzen dantzan”

Elkarrizketa ilustratzeko erabili dugun argazki nagusia 1970eko hamarkadan hartua da. Erratzuko plaza festetarako apainduta ageri da, ezpelez atonduriko ohiko eszenatokiarekin eta etxetik etxera zintzilik, dilindan dauden xingolekin. Urrunean bi soinulari agertzen dira, Maurizio... [+]


Faxismoaren aurka borrokan, munduan zein Euskal Herrian

Lanaren Ekonomia irratsaioan faxismoaren gorakada aztertu dugu, munduan eta Euskal Herrian gertatzen ari dena.


Aroztegiko Elkartasun Komiteak salatu du bi kidek jazarpenak eta irain matxistak jasan dituztela

Taldeko kideen aurkako eraso matxistak talde osoaren aurkako eraso gisa ulertzen dituela adierazi du Aroztegiko Elkartasun Komiteak. Komiteak salatu duenez, Aroztegiko epaiketara ikusle gisa sartu nahi zuen jendearen zerrendatik "Baztango mutil-dantzari talde... [+]


Aurten ere batxilergoko ahozkoa euskaraz pasatzeko aukera irekiko dute hainbat irakaslek

Ekainaren 23aren eta uztailaren 2aren artean iraganen da ahozko azterketa. Frantsesez pasa beharreko azterketa izanda, Seaskako, sail publikoko eta pribatuko irakasle batzuek publikoki jakitera eman dute euskaraz bideratzeko aukera eskainiko dietela ikasleei.


Umandi ikastolak 50 urte
Euskara, bizikidetza eta berrikuntza pedagogikoa ardatz

Gasteizko Umandi ikastola duela 50 urte sortu zuten hainbat familia aski ausartek –herri ekimena, orduan ere–, euskararen transmisioa ardatz hartuta. Mende erdia joan da, ikastola hazi egin da, belaunaldi berriak hezi ditu ez gutxi, komunitate baten erreferente ere... [+]


Bikotekidea mugikorretik kontrolatzea gazteen artean ohikoa dela frogatu du EHUren ikerketa batek

Maitasun erromantikoari lotuta, nerabe askok normalizatuta eta barneratuta du bikotekideak mugikorraren eta sare sozialen bidez kontrolatu nahi izatea. “Inportantea da ziberbiolentzia gisa identifikatzea, eta ez maitasun seinale gisa”, gogorarazi dute ikertzaileek.


Sexu erasoei lotutako zenbait epaitan bost gizon zigortu dituzte azken egunetan

Sexu erasoei lotutako epai ugari eman dira azken egunetan, eta bost gizon zigortu dituzte. Tuteran izandako bortxaketa batengatik, bi gizoni 9,5 urteko kartzela zigorra ezarri diete. Gasteizen gizon bati bost urteko kartzela zigorra ezarri diote emakume bat bortxatzeagatik... [+]


Dagoeneko 400 gazatar hil dituzte Israelgo soldaduek, laguntza humanitarioa jasotzera bidean

3.000 zauritu ere utzi dituzte Israelgo armadaren erasoek. Maiatzaren bukaeran berrekin zioten laguntza humanitarioari, GHF fundazio estatubatuarraren eskutik; eta ordutik, bertaratutakoei tiro egin diete soldadu israeldarrek.


Oiher Urrutia. Marra gorriak argi
“Erabiltzen gaituzte herriok folklorismorako: landa, animaliak edo euskalkia bera”

Grabagailuari stop eman eta segituan galdetu dit Oiherrek: “Transkribatzean mantenduko duzu euskalkia?”. Baietz nik, batuaren mugek uzten didatenaren barruan baietz. “Arras inportantea da niretako”. Dutxa hartu eta Elizondora eginen du berriz, Aroztegiko... [+]


Amiantoaren biktimentzako konpentsazio-funtsa martxan jartzeko araudia onartu du Espainiako Gobernuak

Legea onartu eta ia hiru urte igaro direnean jarriko da martxan neurria. Espainiako Ministro Kontseiluak onartutako dekretuak dio biktima bakoitzak 32.000 eta 96.000 euro artean jasoko dituela kalte-ordain moduan.


Teknologia
“Bestea”

Bestea”-k gogaituta du gizateria, duena kenduko dio, duena eraldatuko du, kutsatuko du... “Bestea”-k definitzen gaitu... baina “bestea” denok izan gaitezke.

Egun, nor da “bestea”? Nork seinalatzen du izan behar ez dena?

Zapalduen... [+]


2025-06-18 | Mati Iturralde
Gizatasunaren amaiera

Duela urtebete, toki honetan bertan, existitzen ez zen herri bati buruz idatzi nuen, eta existitzen ez den herri horrek Palestinako genozidioa geldiarazten lagunduko zuela amestu nuen. Argi dago ez dugula lortu. Urtebete geroago, oraindik ere, haurren hilketa masiboak eta herri... [+]


Salbuespenak

Hainbeste jainko, arima, teontzi… beren izatea frogatu ezinik, eta jendeak ez ditu sinesten zientziak, kazetaritzak… ahal bezala, baina geure espezieaz harro egoteko moduan, frogatutakoak. Batzuek Lurra laua dela diote, eta debekatuta dagoela Antartikara... [+]


Zein ama ospatu?

Maiatza Birjina Mariaren hilabetea den bezala, amak ospatzeko aukera da Mendebaldeko jendartean. Kasualitatea? Ez dut uste. Frantses lurraldean, Vichyko gobernuak besta hori instituzionalizatu zuen. Helburua bertuteko eta sakrifizioak egiteko prest den pertsona hori handiestea,... [+]


Eguneraketa berriak daude