Berezko beroa

  • Mandarinen eta beste garrazkien antzerako eragina du, agidanean, baratxuriak (Allium sativum) osasunean. Garrazkitik bat ere ez, baina garraztzat du askok baratxuria, pittin bat min edo beroa izateaz gain ahoko zuloan uzten duen usain estalaktita ez baita nolanahikoa. Horixe izan da baratxuria hortzez jo beharrean zeharka begiratuz arbuiatzeko arrazoi nagusia. Gordinik janez gero latz garbitu, nobedadeak ekar ditzaketen onddo eta bakterioak akabatu eta, adi, berotu egiten omen du, mariberotu edo martinberotu, alegia.
Beroaldia zertzera ahoa itxita ezin azaldu, ordea, inorengana... Argentinarrak berotu diren arte. AEBtako Nekazaritza Departamentuko ARS Ikerketarako Agentzia entzutetsuarekin bat egin eta baratxuri gordinaren eta berotuaren arteko aldea ikertzeari ekin diote. Beraien ustez baratxuriaren mesederik eztienak bihotzak jasotzen ditu: sufredun tiosulfinatoek arteria presioa apaldu eta odoleko plaketa multzoak desegiten dituzte, nonbait. Munduaren erdiak baino gehiagok jan aurretik baratxuria erre edo egosi egiten duenez, horrek bere sendagaitasunean duen ondorioa aztertu nahi izan zuten. Baratxuri begiak oso-osorik eta zanpatuta egosi, labean erre eta mikrouhin labean eginda parez pare jarri zituzten. Ondorioa hauxe, zanpatu eta juxtu antzera erre edo egositakoak ederki eusten dio bere sendatzeko gaitasunari. Salbuespen argi eta garbi bat ere azaldu dute: mikrouhin labean egindakoek beren onura guztiak galtzen dituzte. Eta ez dute nonahi argitara eman, Journal of Agricultural and Food Chemistry Nekazaritza eta Elikagaien Kimika aldizkarian baizik.

Han, Argentinan, politikoen estiloan aberastu denaz “tiene más propiedades que el ajo” esaten dute, landarearen berezko gaitasunak eta lapurrak bereganatutako jabegoak adierazteko erabiltzen den hitz berarekin jokatuaz.

Azkenak
2024-03-31 | Julen Azpitarte
Zinearen historiako film-kontzerturik “onena”

Oscar sari andana jaso zuen The Silence of the Lambs (1991) thriller-a zuzendu zuen Jonathan Demme (1944-2017) zinegile estatubatuarrak estreinatu zuen zineak inoiz eman duen kontzerturik onena: 1970eko hamarkadaren erdialdean New Yorken eratutako Talking Heads taldearen Stop... [+]


"Enpresa pribatuen esku utzi da segurtasun publikoaren norabidea"

Ertzaintzaren azken hamarkadako bilakaera teknologikoa aztertu du bere liburu berrian Ahoztar Zelaieta ikerketa kazetari, kriminologo eta ARGIAko kolaboratzaileak. Segurtasunaren industria ikertu eta Ertzaintzarekin duen lotura plazaratu du, La Ertzaintza que viene... [+]


Campi Bisenzioko GKN fabrikan batu dituzte langile borroka eta ekologismoa

2021eko uztailaren 9an jaso zuten kanporatze abisua Campi Bisenzioko GKN lantegiko 422 langileek. Biharamunean berean abiatu zuten fabrikaren okupazioa eta orduz geroztik bertatik dabiltza borrokan, deslokalizazioaren aurkako borroka zena bestelako industria eredu baten aldeko... [+]


Judith Bilelo Biachó
"Erakundeek ez digute lagunduko, guk geure hizkuntzan hitz egitea lortzen ez badugu"

Judith Bilelo Biachó gure artean izan zen iragan udazkenean, Garabideren Aditu programaren karietara. Ekuatore Ginean jaioa (Malabo, Bioko, 1975), bubi etniako kide da, bubiera hiztun eta hizkuntzaren aldeko militantea. Iraganaz bezainbat mintzo da orainaz, geroari... [+]


Eguneraketa berriak daude