Karmele Jaioren bigarren ipuin bilduma

  • Karmele Jaio ::Zu bezain ahul

    Elkar

    orrialdeak ::132

    prezioa ::12.50€

'Zu bezain ahul'
Negozio munduan murgildurik daraman bizimoduagatik emazteak berarekiko zuen arreta galtzen ari dela ohartzen den gizonaren mikatza; hamasei urte preso egondako gizonak eta beste hainbeste herritik kanpo pasatako emakumeak topo egindakoan sortutako durduza; bizitzaren gogorra jasan duen andre bat eta eskolan baztertua izan zen neska batek elkarrekin topo egitean sentitzen dutena; hamasei urteko neskato baten eta bere aitaren artean dagoen ekaitza; etxean jasotako tratu txarren ondorioak; ama batek bere seme nerabean sumatzen duen hoztasuna; gaueko printzesak drogaren menpe egoteraino daraman gainbehera; haurdun geratzeko esperantzak galtzen dituen emakumearen barrua; askatasuna kentzen dion seme txikiak ama gazte bati emandako irakaspena; senar-emazteen ohikotasunetik asperdurara bitarteko muga lausoa; edo jaun eta jabe dela sentitzetik bere burua heriotzaren atzaparretan ikustera dagoen jauzia... Horrelakoxeak dira Karmele Jaiok Zu bezain ahul izenburuko ipuin bilduman azaltzen dituen gaiak. Pertsonaien ahuluneetan arakatzen du egileak bereziki, denok garelako ahul, eta bere ustez, zaurietatik sortzen direlako ipuinak.
Karmele Jaio
«Pertsonaia zoriontsuek ez daukate istoriorik»

Ezberdintasun handia al dago Hamabost zauri-ko ipuinetatik Zu bezain ahul-ekoetara?


Ildo bertsutik doazela esan daiteke, baina agian helduagoak dira oraingoak. Izan ere, testuak biluzten saiatu naiz, bisuteriazko hitzak edo apaingarriak baino ez direnak alde batera uzten eta ipuinean funtzio bat betetzen dutenak baino ez mantentzen. Gaietan, berriz agertzen dira inkomunikazioa eta barne hizketak, baina oraingoetan pertsonen hauskortasuna edo biguntasuna da nabarmen.

Urtetan ikusi gabe egondakoek berriz elkar ikustean sor daitekeen asalduran erreparatu duzu.


Esaten da ibaia beti dela bera, baina eramaten duen ura beti ezberdina. Gaur ez gara atzo izan ginen pertsona bera. Hau erakusteko, joko handia ematen dute denbora askoan ikusi gabeko pertsonaien topo egiteek. Oso agerian geratzen da egoera horietan gauzak etengabe aldatzen direla. Askotan, gainera, horrelako enkontruak gertatu arte norbera ez da konturatzen hainbeste aldatu denik. Ispilu batean bezala ikusten du bere burua pertsonaiak aspaldiko laguna ikusitakoan. Ipuin batean esaten den bezala, bestearen zimurretan ikusten ditu norberak bereak. Eta ez naiz zimur fisikoez bakarrik ari.

Nolanahi ere, istorio gazi-gozo samarrak dira hauek.


Mina, beldurra, ezinegona sortzen duten egoeretan baino ez ditut aurkitzen nik istorioak. Nire ustez, pertsonaia zoriontsuek ez daukate istoriorik. Minik edo egonezinik ez badago, ez dut ikusten zer kontatu. Baina egoera hauek kontatzean ez dut tonu tragikorik erabili nahi izan, eta agian horregatik geratzen da zapore gazi-gozo hori.

Azkenak
“Bi arnas” dokumentala emitituko du ETB1ek

Iratxe Sorzabalek sufritutako torturen gaineko testigantzak jasotzen ditu dokumentalak. Maiatzaren 20an emango dute dokumentala, 23:40an. Iaztik dago Primeran plataforman ikusgai, baina lehen aldiz emango dute telebistan.


2025-05-16 | ARGIA
Haurrek hobeto ikasten dute irakurtzen eta idazten eskuz idatzita trebatzen badira

EHUren ikerketa batean, haur batzuk arkatza eta beste batzuk teklatua erabilita jarri dituzte idazten. Helburua zen jakitea ea irakurtzeko eta idazteko ikasketa-prozesuan alderik badagoen. Emaitza argia atera dute: haurrek eskuarekin egindako mugimenduen bidez ikasten dute... [+]


Aroztegia auzia
Baztango lurren defentsa kriminalizatzeko saioa: Aroztegiako epaiketaren klabeak

Epaiketetan aldeen arteko akordio aukera iritsi daiteke ahozko auzia hasi baino minutu batzuk lehenago. Auzi honetan akusatuek publiko egin dituzte orain arte egondako negoziazio saioak, eta azkena aste honetakoa izan da, ezagutarazi den moduan porrot egin duena. Akordiorik egon... [+]


2025-05-16 | ARGIA
Euskaraldian eta urte osoan, euskaraz informatu

Euskaraldia martxan da, hizkuntza ohiturak aldatzea bultzatzeko ekimen erraldoia. Milaka eta milaka herritarrek konpromisoa hartu dute, hamaika egunotan, euskarak presentzia gehiago izan dezan euren eguneroko bizitzan. Askorentzat pauso txikia baina ahalegin handia izango da,... [+]


Icebergaren punta

Putaren bakarrizketa eroetxean

  • Egileak: Franca Rame eta Dario Fo.
  • Itzultzailea: Xabi Martinez De Lezea.
  • Aktorea: Laura Penagos.
  • Noiz: apirilaren 12an.
  • Non: Zizurkilgo Atxulondo Kultur... [+]


2025-05-16 | Gedar
60.000 euroko isuna Indar Gorriri, sionismoaren aurkako mezu batengatik

"Weissman kanpora, sionismo-faxismoa suntsitu" idatzi zuen sarean, palestinarrak erailtzeko deia egin baitzuen Granadako jokalariak. "Arrazakeriaren eta Xenofobiaren Aurkako Legea" ezarrita, isun erraldoia jarri diote Indar Gorriko kide bati.


“Itxaropen handirik gabeko” negoziazioak Istanbulen

Aurrez adierazitakoa baino egun bat geroago abiatu dira bilerak Istanbulen; Zelenski, Putin eta Trump gabe. Errusiari “behe mailako” delegazioa bidaltzea leporatu diote.


‘Buruz, bihotzez, oinez’, 2025eko Nafarroa Oinezen abesti eta bideoklipa

Atarrabiako Paz de Ziganda ikastola ari da antolatzen aurtengo Nafarroa Oinez festa. Gaur aurkeztu dute egun horri begirako abestia eta bideoklipa. Estitxu Arozena bertsolariaren letrarekin eta Igor Martinezek sortutako musikarekin osatu dute.


Aiora Zulaika "Pirritx"
“Tristurak eta pozak partekatzeko gune lasaia da umorea”

Ia hiru hamarkada daramatza Aiora Zulaika lasarte-oriarrak Pirritx pailazoa gorpuzten, eta haurrei eta familiei irri egiteko espazio goxo bat eskaintzen, errebeldiaz eta asmo eraldatzailez. Pirritx, Porrotx eta Marimotots pailazoek “Maite zaitut” herri omenaldia jaso... [+]


Baionako Bernat Etxepare lizeoko Euskal Herrian Euskaraz taldea
“Utz gaitzazue euskaraz mintzatzen eta idazten!”

Azterketa euskaraz egitea debekatzen dietela salatu du Baionako Bernat Etxepare lizeoko Euskal Herrian Euskaraz taldeak. Pasaden urtean egindako eskakizunei jarraiki, aurten ere azterketak euskaraz egiteko eskatu dute. 


Elizondoko osasun etxeko zerbitzuak “ziurgabetasun handia” eragiten diela salatu dute

Irailetik mediku euskaldunik gabe daude Elizondoko (Nafarroa) herritarrak. Horrez gain, udan medikurik gabe geratzearen beldur da Baztango Osasun Plataforma. Ekainaren 4an, bizikleta martxa egingo dute herrian.


2025-05-16 | Elhuyar
Europako hiriak huts egiten ari dira klima-aldaketarako egokitzapenetan

Klima-aldaketari buruzko BC3 ikerketa-zentroak baieztatu duenez, Europako hiriak atzera geratzen ari dira klima-aldaketari egokitzeko neurrietan. Hain zuzen, nazioarteko beste zentro batzuekin batera egindako ikerketan frogatu dute egokitzapen klimatikoko planen ia % 70k ez... [+]


2025-05-16 | Enbata
Baterak Ipar Euskal Herriko Lurralde Kolektibitatearen aldeko dinamika berrabiatu du

Maiatzaren 10ean, Ezpeletan, Batera herritar plataformak Lurralde Kolektibitatearen aldeko dinamika berpiztu du. Birsortze Biltzar Nagusian parte hartu duten 120 bat pertsonek plataformaren oinarriak finkatu dituzte.


Eguneraketa berriak daude