Agur adiskideak

  • Hautsiko da Angel, Josi eta hiruron artean hedatu beirazko kristala, autobusetik jaisten na(ize)(ute)lako. Azkena dut honakoa, azken idazkia diot, ez azken beltza. Ur [Apalategi] lagunarekin triumvirat galanta osatuko duzuela badakit aitzinetik, latina, lapatina eta kantüko kantina txukunki zainduz. Gaitzetsiagatik, lehiatzen ditugu sakonki bereizten, handitzen, mirailtzen, eraikitzen, suntsitzen, hormatzen eta berotzen gaituzten f(r)ikziozko kristalak. Irakurleak berdinki, kaskomendiotako pista jokoetan desbideratzea eskatzen du: “Tout est pour le mieux dans le meilleur des mondes possible” zioen Panglossek Voltairen Candide hartan.
Itxaro Borda
Gaizka Iroz
Angel transferminetara transiturik transportatu eta Zaldiko Maldiko tabernako barran Sagrario Aleman adiskide euskaltzain berriarekin solasean –Lapurdumetik zorionak– loriatu dela itxuratzeak pozten nau: Iruñea javel edo lixiba usaineko desertu hotza bihurtu da aingeru-hegalen azpian. Trinkili-trankala, etxeratzen imajinatu dut Bilbao kafetegi ohiaren aurretik, ez da beti suerterik edukitzen alabaina, baina gurea bezalako xantza eskasa zerbait da halere. Gertatu zait halaber askotan ile luzedun aztiren bat segitzea, desiratzea, gutiziatzea ene naturaren arabera eta lehen izarrak zeruan itzaltzen ikustean jarraipenaren debalde onartu beharra: negar anpulua leher karrika izkinan eta gin-tonic bat mana, ekiaren bekaizkeria deitoratuz.

Nehork ez baitu xenda erraza: nahi genuke absolutuki maitatuak izan eta aldi berean, sorgin batek gure irriñoa edo ibilera kuttun kausitzen duelarik, ez maitatuki iraun, derrigorrez, amodioak, errebeldiaren antzerako gauza seriosa delako, geuronen baitako basamortuetarako ihesa uhertuko lukeela sinetsiz. Maitatuak, baina guk finkaturiko neurrian, ez sobera, amini bat, maitatuak garela sentitzeko doia. Laztan gaitzakeen inor ez dagoela munduan irudikatzea handiosa da, ohoragarria, poeten bakartasunean tematzera laguntzen gaituelako. Olerkariak ez gara ordea greko zaharretakoak, maite hau(na)t durduzatia grekatu arren, ilunbeak lurraren hegiak ausikitzen dituenean.

Sinead O'Connor jenialaren Theology diskoa behatzen dut: lau haurren ama horren entzuteko ohitura daukat, Baionbiloniako erreketan isurtzen doakidan bizitza kolpeka nabaritzen dudanean. Egunerokoa azpatu dit, Madonnak edo Hertzainak-ek bezainbeste. Amodiozko kanta zoragarriak grabatzen ditu Dublinen zein Londresen eta maite dukedan andereari eskaini niezaioke, ingelesa ulertzen balu bederen: I wanna make something beautiful for U and from U to show U I adore U Oh U. Konturatzen naiz zein gutxi konprenitzen dudan nihaurek ezpainetan dabilkidan ama-hizkuntza, ez naizelarik alta aurten Iruñean harrotu!

Udara hemen pasatuko dut, lanetik itsasora, paperezko lehorretarik euskal kostalde mineralera. Umeki hiperbolikoaren pare artatuko nauen kristal ingurukari salbatzailerik gabe. Haizea bilatuko dut aditzetan, airea eta adiskidantza maitemindu misteriotsuen hatzak hondarraitzetan. Neurea –ere– den herrialdean, folklore zaharrari berrekinez, bonbak zartatuko dira hau eta hura salatzeko, gazte hutsak arrastatuko dituzte eta burua apalduko dut bortizkeria justifikatuko didatenean: jaidura aberezaleek eredu arketipikoen aldarean sakrifikatuko gaituzte marrakaz eta zintzur-orroaka.

Babiloniaz amets dagit, amoreman emearen ura hurrupa eta ortzeari begira geratzeko, Josiren martiztarren eta Angelen harkadiak noizbait gurutzatu lehian. Baina dagoeneko bidaia bukatu zait.

...When I remenber Gaztelugatxe.

Azkenak
Inteligentzia Artifiziala
264 milioi euroren truke, Musken Grok adimen artifiziala Telegrameko erabiltzaileetan instalatuko da

Urtebetean Grok-ek Telegramen ibiltzeko aukera izango du, mezularitza enpresaren 1.000 milioi erabiltzailetan sartuko da eta horren truke 264 milioi dolar jasoko du. Pável Dúrov Telegrameko sortzaile eta jabeak baietsi du operazioa bere kanal ofizialean.


Tortura zantzuak izan arren, Raul Fuentesen kasua ez duela ikertu gogorarazi diote NBEtik Espainiari

1991n atxilotua izan zenean Espainiako Poliziak Bilboko Komisarian torturatu egin zuela salatu zuen Raul Fuentesek. Espainiako auzitegiek ez zuten salaketa aintzat hartu, besteak beste delitua preskribituta zegoelako. Orain, Nazio Batuen Erakundeko Torturaren Aurkako Batzordeak... [+]


2025-05-30 | Sustatu
Euskaraldiak Artazu herritik dakarkigun harribitxia

Sarean jarri dute "Belarribizi eta Ahoprest" laburmetraia, joan den igandean itxi zen 2025eko Euskaraldiaren aitzakiarekin Oskar Alegria zinegileak Artazu herrian udaberri honetan filmatu duen lana. Belarriprest eta ahobizi kontzeptuen gaineko... [+]


Jaurlaritzari “kezka” sortu dio EHUko Medikuntza Fakultateko euskarazko plaza berrien kopurua %60 murrizteak

EHUk, aldiz, azaldu du ezinezkoa dela hitz emandako 40 plaza berriak eskaintzea, ez baitute horretarako baliabiderik. Plaza berrien kopurua pixkanaka areagotzeko asmoa erakutsi du EHUk.


Donostiako Guardetxearen aldeko osoko bilkurako protestan gazte bat atxilotu du Udaltzaingoak

Tentsio uneak bizi ahal izan dira ostegun eguerdian Donostiako Udaletxeko udal batzar aretoan.


AEBek proposatutako su-eten akordioa “aztertzen” ari da Hamas

Proposamenak “hilketek eta goseteak” bere horretan jarraitzea bermatuko duela salatu du Hamasek, baina gehitu du zer erantzun aztertzen ari dela. Israelek proposamena onartu duela jakinarazi dute AEBek.


2025-05-30 | ARGIA
Gizon batek 13 urteko alaba hil du eta bere buruaz beste egin du ondoren, Bilbon

Bilbon, Larraskitu auzoan, familiaren etxean gertatu da. Eztabaida bortitz baten ondoren emakumeak etxetik ihes egin du eta Udaltzaingoari deitu dio. Udaltzainek alabaren eta aitaren gorpuak aurkitu dituzte etxean. Emakumea ospitalera eraman dute zaurien ondorioz.


Herrietako farmaziak despopulatzearen kontrako tresna izan daitezkeela uste du COFNAk

Nafarroako Farmazialarien Elkargo Ofizialak (COFNA) eta Nafarroako Gobernuko Lurralde Kohesiorako Sailak programa bat abiatu dute landa eremuko jendeak behar bezala hartzeko medikazioa.


Bunkerretik ihes egiteko manifestua

Heriotzak Eduardo du izena

  • Egilea: Formol konpainia (eta Ander Lipusen manifestua)
  • Non: Modelo Aretoan, Zarautzen, Literaturia jaialdia
  • Noiz: Maiatzaren 23an.

-------------------------------------------------------------

Bunker batean garatzen da antzezlana... [+]


2025-05-30 | ARGIA
Kerik gabeko eremu gehiago ezarri nahi ditu Espainiako Gobernuak: markesinak, campusak, terrazak...

Espainiako Osasun Ministerioa kerik gabeko eremu berriak ezarriko lituzkeen lege aurreproiektua eratzen ari da eta Hego Euskal Herriko lau lurraldeetan izango luke eragina. Eremu berri horien artean, tabernetako terrazak, unibertsitateetako campusak edo autobus-markesinak ageri... [+]


Bizkaiko Aldundiak Jaurlaritzaren ardurapean utzi du Bilboko itsasadarraren azpiko metroaren lotura egiteko aukera

Bilboko itsasadarraren ertz biak lotzeko ibilgailuentzako tunelaren proiektuagaz batera, Areeta eta Sestao lotuko zituen anezka-tren bat ere iragarri zuen Bizkaiko Foru Aldundiak 2022an. Orain, proiektua gauzatzeko ardura Eusko Jaurlaritzaren mendeko Euskal Trenbide Sareari... [+]


Atxondon hildako langilea “diru-gosearen” biktima izan dela salatu du AHT Gelditu!-k

AHT Gelditu elkartearen esanetan, AHTren obretan asteartean izandako heriotza bezalakoen atzean "esklabotza-baldintzak" eta "tratu arrazista umiliagarri eta iraingarriak" baino ez daude. Atxondoko Udalak gertatutakoa ikertu eta argitzeko eskatu du. AHTko obretan... [+]


2025-05-29 | ARGIA
Segregazioa hezkuntza
Ikastolen Elkartea: “Matrikulazioren kudeaketak ez du segregazioa bukatzeko balio”

Euskal hezkuntza sisteman haur zaurgarriak ondo integratzeko dekretua egin zuen Eusko Jaurlaritza Hezkuntza Sailak 2023ko maiatzean eta gaur haren balorazio oso kritikoa egiten du Ikastolen elkarteak: hark ez du balio izan segregazioa amaitzeko. Hainbat proposamen ere egin... [+]


Eguneraketa berriak daude