Politikaren neurosia, neurosiaren politika
- Neska batek hitz egin zidan harreman mingarrietara lotzeko zuen erraztasunaz: gizon eredu bat komeni ez dela ondotxo jakin, baina beti halako batekin topo egin, bai bitxia. Eta komeni denarekin, ezin biderik egin, hori alukeria. Bizitza, gizon kaltegarrien hurrenkera gisa antola daiteke, noria bailitzan. Inertzia, konpultsioa, errepikapena.
Inkontzientearen subjektuak gara, izan ere. “Pentsatzen ez dudan lekuan, hantxe nago” zioen Lacanek. Portaerak geureak dira, sarri ez gara euren jabeak ordea. Geure motibo agerikoetatik harago, beste zerbait gertatzen ari da beste nonbait. Beste leku horretako bizilagunak gara, horren susmo izpirik izan barik.
Fairbairn psikoanalistak tratu txarrak jasotako umeekin egin zuen lan. Harrituta ikusten zuen umeek euren guraso-borreroenganako azaltzen zuten atxikimendua, leialtasuna. Harremanean ez zegoen plazerrik, mina baizik, sufrimenduaren amaraun likatsua desio zuten ordea. Gurasoengandik aldendu eta objektu alternatiboak hautatu ordez, umeek sufrimendua hautatzen zuten konexio gisa. Nagusitan, zelan ez, besteengandik horixe itxaroten zuten: konexio mingarria.
Ahalmen miresgarria dugu esperientzia samingarriei itsatsita bizitzeko. Hor badago espeziea sakon definitzen duen zerbait. Fairbairnek esan zigun, Freud maisuari kontra eginez, libidoak ez duela plazerra bilatzen, ezpada objektua bera: besteekin konexioa bere horretan helburu da. Konexio mingarria baino mingarriagoa dela konexiorik eza, zelanbait.
Esaiozu neurotikoari oinazearen noria absurduak baduela alternatibarik; esaiozu laguna duzun neskari mina besterik ez diola ekarriko gizon horrek; esaiozu beste haren begiei dariela zaintzaile onaren distira. Esaiozu, arren, baina nekez lortuko duzu ezer. Gaixoak ez baitu erraz uzten gaixotasuna. Ez du nahi.
Ez da masokismoa, xinpleegia litzateke hori. Arrazoi sendoak ditu: neurosia eta honen sintomak bere izaeraren parte dira. Bera da gaixotasuna. Ez dago bizitzarik, ez dago errealitaterik gaixotasunetik harago. Hortik harago, amildegiari egin behar zaio aurre.
Politikan, konexio mingarrietara pasa gara berriro. Nire begietara, ausardiaz gain intentzioa falta izan zaio Madrili. Eta beldurra agindu diogu elkarri: bizkartzainak nonahi, errepresioa nahi beste. Inertzia, konpultsioa, errepikapena.
Poloniar batek hemeretzi bat urte koman igaro eta, esnatzean, dena aldatuta aurkitu ei du: erregimen komunistan lokartu zen eta kapitalismo globalean esnatu da. Euskalduna izan balitz ostera, auzi politikoa ez beste guztia aurkituko zukeen aldatuta.
Hemen, neurotikoaren antzera, badirudi portaera patroi bati itsatsiak gaudela, inertzia automatari josiak. Norbere buruaren kalterako bada ere, hortxe, temati. Eta leku guztietan dago portaera horren alerik: borroka armatuan, estatu-biolentzian, zein gestiogintza autonomistan.
Han-hemenka barreiaturiko ale horien beldurrik handiena desioa errealitate bihurtzea ote den: arerioa behin betiko desagertzea. Bertan sostengatzen baitira.
Finean, aleok han-hemenka nagusi direneko zikloari ekin zaio berriro: aldaketa baino inportanteagoa da identitatearen auto-produkzioa, errepikapena, inertzia.
Saihestu da auto-transformazioa. Saihestu da amildegia: identifikazio-erreferentzien galera, identitatearen disoluzioa.
Inertzia, konpultsioa, errepikapena.
Joan urteko udaberrian idatzi nuen intsusari eskainitako aurreneko artikulua eta orduan iragarri nuen bezala, testu sorta baten aurrenekoa izan zen. Sendabelar honen emana eta jakintza agortzen ez den iturriaren parekoa dela nioen eta uste dut udaberriro artikulu bat idazteko... [+]
Amonak sarritan aipatu zidan badela arrain bat, garai batean kostaldeko herrietako sukalde askotan ohikoa zena. Arrain-zopa egiteko bereziki ezaguna omen zen, oso zaporetsua baita labean erreta jateko ere. Beti platerean oroitzen dut, eta beraz, orain gutxira arte oharkabeko... [+]
Lurrari begira jartzea zaila da. Kosta egiten da. Landareekin lan egiten duenak maiz haiek bakarrik ikusten ditu. Etekina, uzta, ekoizpena, mozkina, errebenioa, emana, azken zurienean “porru-hazia” bezalako hitzak dira nagusi lur-langileen hizkuntzan.
Duela hamabi urte pasatxo ezagutu zuten elkar Izaskun Urbaneta Ocejok eta Ainara Baguer Gonzalezek, ingurumen hezkuntzako programa batean lanean ari zirela. Garaian, lurretik hurbilago egoteko gogoa zuten biek, teoriatik praktikara pasa eta proiektu bat martxan jartzekoa... [+]
Cristóbal Balenciaga diseinatzailearen biografia kutsuko fikziozko telesaila egin du Moriarti hirukoteak, Disney+ plataformarentzat. Estreinakoa dute formatu horretan. Aitor Arregi eta Jon Garañorekin egin du hitzordua ARGIAk, Jose Mari Goenaga kanpoan baitzen,... [+]