Marguerite Yourcenaren Le coup de graçe euskaraz

  • Marguerite Yourcenar ::Erremateko tiroa

    Alberdania

    orrialdeak ::106

    prezioa ::15.50€

'Erremateko tiroa'
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Erremateko tiroa da Marguerite Yourcenarri euskaratutako laugarren lana. 1903an Bruselan jaio arren bizitzako tarterik handiena –1987an hil artekoa– AEBetan igaro zuen idazleak. Aurretik euskaratutako lanak Hadrianoren oroitzapenak (1951), Alexis (1929) eta Ekialdeko kontakizunak izan ziren. Frantziako Akademiako lehen emakumea izan zenaren ezaugarririk nabarmenena, bere idazlanetan agertzen zuen indarra izan zen. Haren nobelak irakurritako inor gutxi sentituko da epel narrazio horien aurrean. Josu Zabaletak euskaratu duen Erremateko tiroa, 1939an argitaratua, intentsitate horren adibide garbia da. Lehen Mundu Gerra bukatzear eta Sobiet Batasuneko iraultza hasi berri zenean kokatzen da istorioa. Hiru gazteren arteko harreman suhartsuetan dagoen botere erlazioari buruzko lana da. Yourcenar berak hitzaurrean dioenez, benetako gertakizun batean oinarritua dago. Bere burua eskaintzen duen neskaren eta aintzat hartzen ez duen mutilaren anekdotaz harago, estualdi berberetan eta arrisku berberen mende dauden hiru pertsonaren arteko izaera berdintasun hori, patu-elkartasun hori da nobelaren gai nagusia. Aurreneko orrialdetik iragartzen zaio irakurleari gertatu behar duen tragedia.
Josu Zabaleta
«Harreman estu eta aldi berean liskartsua dute. Hortik tragedia»

Aurkeztu ezazu euskaratu duzun lana.


Ez dakit argumentua aurreratu behar den... Esan daiteke oso nobela hotza dela. Gauzak ia-ia modu mekanikoan gertatzen dira. Baina .aldi berean oso geldiro irakurtzeko lana ere bada. Uste dut nahita egin zuela Yourcenarrek prosa oso trinko batean, irakurlea geldiro joan zedin irakurtzen. Gaia amodio-gorrotozko boterea da, ez konprometitu nahi izanezko egoera bat, azkenean tragedia bihurtuko dena. Eta tragedia, nolabait inguruak ematen du, liburuaren azalean agertzen da: jauregi desegin bat, momentu gogor batean, gerra eta tiro hotsen artean. Giro horrek sortzen du tragedia, bai; baina era berean tragedia sortu, protagonistek sortzen dute, giro horrek ia axola ez balie bezala.

Zerk bultza zintuen nobela hau itzultzera?


Neronek proposatu nien editoreei itzultzea, esanaz: Yourcenar gustatzen zait, besteren artean, baina liburu hau asko gustatu zait tamainaz, trataeraz eta baita guretzat ere, gaur egungo egoeraz pixka bat pentsatzeko; ze beharbada ez litzateke ikaragarri zaila izango gure azkenengo hogei urteotako historian honen antzeko zerbait aurkitzea.

Protagonistei buruz, zer azalduko zenuke?


Anai-arreba pare bat eta kontalaria dira. Hiru. Nobelan ez da esaten, baina kontalaria homosexuala da inondik ere; bere burua erruki gabe aztertzen duena; azterketa horretan bere buruari gezurrak kontatzen dizkio, besteek ere kontatzen dituzte gezurrak... Hau da, Marguerite Yourcenarrek jakin izan du islatzen pertsonaia bat bere buruari buruz esaten dituen egi eta gezurrekin.

Azkenak
María Chivite lehendakaria:
“Poliziaren abusuak eskala handikoak izan ziren eta garai batean baino gehiagotan gertatu ziren”

UPNk salatu du Nafarroan eskuin muturreko taldeen eta Poliziaren indarkeria aztertzen duen batzordeak ia edonor hartzen duela biktima gisa. María Chivite lehendakariak erantzun dio, Poliziak egindako abusuen salaketak asko izan direla eta denboran hainbat garaitan... [+]


2025-09-04 | ARGIA
Erresuma Batuan 700 lagun atxilotu ditute jadanik, Palestine Action taldeari babesa adierazteagatik

Uztailean Keir Starmerren gobernuak erakunde "terrorista" gisa izendatu zuenetik, Palestine Action taldearen aldeko mezuak erakusteagatik ehunka lagun atxilotu dituzte. Larunbatean manifestazioa antolatu dute Londresen eta beste mila pertsonatik gora atxilotzeko... [+]


Mirentxu Loyarte hil da, euskal zinemagile aitzindaria

Zinemagile iruindarrak, ibilbide labur baina baliotsua egin zuen zinemagintzan 1970eko eta 1980ko hamarkadetan, zuzendari lanetan emakumerik apenas zebilenean. Irrintzi lanarekin garai hartako errepresioa islatu nahi izan zuen, eta Ikuska proiektuan euskal emakumeak erretratatu... [+]


2025-09-04 | ARGIA
Hizkuntza politika “ausart eta berrituaz” eztabaidatuko dute TMeLaborategiaren udako eskoletan

Irailaren 9an eta 12an egingo dituzte udako eskolak. Telesforo Monzon eLab Euskal Herrigintzaren Laborategiak hizlari potenteak gonbidatu ditu, besteak beste, Iñaki Iurrebaso, Olatz Altuna, Jon Sarasua, Idurre Eskisabel, Josu Aztiria, Iñigo Urrutia eta Miren Zabaleta... [+]


2025-09-04 | Aitor Aspuru Saez
Sara Fantova
“Ez dugu film feminista edo bolleroa egin nahi izan, baina gure esperientzia hori da eta islatu dugu”

Sara Fantova zinemagile bilbotarraren Jone, batzuetan filma zinema aretoetara helduko da irailaren 12an. Pelikula komunitarioa sortu du Kaskagorri eta Kranba konpartsekin, Bilboko Aste Nagusian girotuta baitago amodioa, jaia, gaixotasuna eta zaintza ardatz dituen istorioa.


Barkoxeko pastoralaz

Usaiako "süjetik" gabea, esku andana batek idatzia, errejent multzo batek zuzendua, gertakizun askoren kontari, gisa guzietara kolektiboa da.


Elizondoko Benito Menni egoitzako langileek 60 greba egun bete dituzte

Greban dira Benito Menni egoitzako langileak joan den abuztuaren 25etik, irailaren 8ra bitarte. Hermanas Hospitalarias enpresak agindutako kaleratzeen eta unitate itxieren aitzinean, Nafarroako Gobernuak ez duela arduratsuki jokatzen ari salatu dute.


2025-09-04 | El Salto
Genoako portuko zamaketariek Israelerako bidalketak blokeatuko dituzte, sionistek elkartasun ontzidiari eraso eginez gero

2010ean "Mavi Marmara" itsasontzia abiatu zenetik, Palestinarekiko elkartasun itsas operaziorik handiena osatzen du Global Sumud Flotillak. Israelgo Gobernuak terroristatzat jo ditu nazioarteko ekintzaileak.


Espainiako Vueltako Bilboko etapa geldiarazi dute Israelen aurkako protestek, eta ez dira helmugara iritsi

Bilboko erdigunean amaitu behar zuen txirrindularitza etapak, baina Deustun sartzear zirela antolakuntzak erabaki hori hartu du, helmuga ingurua manifestariz beteta zegoelako. Aurretik ere igaro dira helmuga puntu horretatik, eta istiluak izan dira. Ertzaintzak gutxienez hiru... [+]


Jerusalemgo tranbiaren proiektuaz “gogoeta etikoa” eskatu dio CAFi Pradales lehendakariak

Kontratua segi ala eten, enpresaren erabakia "errespetatuko" lukeela argi utzi nahi izan du Imanol Pradales lehendakariak, Euskadi Irratiari egindako elkarrizketan. Beasaingo enpresaren akzioen %3ren jabe da Eusko Jaurlaritza.


Valle de Odietako makroetxaldearen epaiketa
Digestato kutsadura handia izan zen, eta isurketa, antza, Valle de Odietak eragin zuen

Astearte honetan egin da Valle de Odietako makroetxaldearen aurkako epaiketa Iruñeko Justizia Jauregian. Epaileak ebatzi behar du ea 2021ean haien lur sailetan egindako isuri baten ondorioz, lur eremu horiek larri kutsatu zituzten ala ez, eta nork eragin zuen. Aditu... [+]


2025-09-03 | ARGIA
Baionako Atalante zinema-ohia jarduera politiko eta kulturalerako okupatu du Kontseilu Sozialistak

Baionako Herriko Etxearen jabetzapean, eraikinak bost urte daramatza hutsik, eta espazio hori hartu du Ipar Euskal Herriko Kontseilu Sozialistak, “elkartzeko, kolektiboki pentsatzeko eta borrokak antolatzeko”.


Euskalduntze prozesu osoa doakoa izateko pausoak eskatu ditu AEK-k

Aurtengo ikasturtean A2 mailara arteko ikastaroetako dirua itzuliko dute EAEn, baita C1ekoak 16-18 urteko ikasleei ere. Nafarroan A1 mailan matrikularen prezioa itzuliko diete.


2025-09-03 | ARGIA
Israel-Premier Tech txirrindulari taldearen aurkako protestek Vueltaren Nafarroako etapa hartu dute

“Israelgo Estatuaren enbaxadore” gisa datozen txirrindulariei parte hartzen uzteagatik, zale ugarik protesta egin du Vueltaren aurka, hamargarren etapan. Irunberrin, errepidea mozten saiatu diren herritarrak baztertu eta bi pertsona identifikatu ditu Poliziak.


Eguneraketa berriak daude