Ababor eta istribor
- Sasoi oneko gizon gordinaren ipuin izugarria kontatu dit martiztar herrenak. Astiro kontatu dit. Patxadaz. Hotsanditasunean.
Aizkolari aparta, politika-bilkuretan hizlari bakana eta auzo-gatazka gorrietan jendetasun biribileko gizasemea zen Gergorio. Aparraren lurruna bizi zuen, une betean zegoen.
Nor baino nor, hura beti txapeldun. Nor baino nor, beti zentzuzko.
Martiztar herrenak azaldu didanez, goiz gorritik gau urdinera, bat-batean egin zion ihes adinaren loreak Gergoriori.
Igande batez eman zioten bizitzako albistea: aitona egin zuen alabak. Astelehenean bertan azaldu zitzaion lehen ile urdina, kasko sarrira. Asteazkenerako, loki biak zeuzkan zilarrezko.
Ez zen hilabetea igaro, eta osoa soildu zitzaion. Begia lainotu. Eskua baldartu. Hanka moteldu.
Karkaxak loditu, eta listu zikinekin zurbildu zitzaion aurpegi ederra izana.
* * *
Nafarroatik jaso dut galdera. Zerk egiten gaituen eskuineko, hala egin dit Errok akuiluarekin. Gizon gordina zahartu zuen jaioberria etorri zait burura.
Ezerk egitekotan, ezker besomotz batek egiten gaitu eskuineko.
Ez dut zalantzarik.
Maximalismora moldatutako ezkerrak egiten gaitu eskuineko. Hitzik eta handienak ahoratuta, urratsik eta txikiena egiteko gaitasunik ez duen karramarro horrek eragiten du gorakoa.
Ezgaitasun handi xamarra dario.
Autokritikari aterik eta leihorik irekitzen ez dion ustezko ezkerrak egiten gaitu eskuineko. Mundua dago oker, hori besterik ahoratzen ez duen lastozko ezker horrek egiten digu zangalatraba.
Egokitu ezinaren eri nabarmena du.
Txapela beltz nahiz pamela zuriz, aratusteetatik kanpo baizik mozorrotzen ez den ezkerrak egiten gaitu eskuineko.
Hau erabaki da bezalako lelo hutsalekin eusten diona monolitismoari, edukietan eta formatan.
Rigor mortis.
* * *
Zein ezkerreko? Zein eskuineko?
Baina badakit, jakin, zein balizko ezkerrek urdin diezadakeen odola. Iparrizarrari so, bularreko istriborrera herrestan daramana inoren bihotza.
Ustezko ezker hitsaren pentsamendu bakarrak xaxatzen du nire duda: ezin inorekin ezer adostu. Aut vincere, aut mori (irabazi ala hil).
Odol garbiko lasterketa-zaldiaren haziak ez du moxalik ernalduko, baldin eta behorrik kausitzen ez badu belardietan…
“Bada bidezidor bat, sahatsen eta piku-masustondoen artean doana; bainu bat hartzearren, urmael sakonera hurbiltzen diren errantxoetako umeen joan-etorriek eta, gauez errepidetik uraren abarora hurbiltzen diren arrotz alderrai nekatuen oinek gogortu duten lur-buztinezkoa. Hainbat suren hondar, errauts piloa zutitzen da basa-piku erraldoiaren adar etzanaren aurrean; bertan eseri diren gizonek leundurik dago enbortzarraren azala”.
John Steinbeck idazlearen hitzak dira (Arratoiez eta gizonez). Hogeita hamazazpikoak, azken gerra bezala.
Hitz-asperturako enborra falta denean, orduan egiten du balizko ezkerrak inor eskuineko.
Urmaela bera, zingira bihurtu baita.
Padura lehortuan, nork egin dezake boga ababorrera?
Ziburuko Azokaren seigarren edizioa iraganen da larunbatean Ziburuko plazan. 33 argitaletxe, 10 diskoetxe, 39 idazle eta 111 berritasun, uzta ederra izanen dugu aurtengoan ere.
Hamabost urte inguruko lau surflari israeldarren parte hartzea zela eta, hainbat eragilek protesta egin eta Groseko Surf Indarrak elkarteak lehiaketan ez parte hartzea erabaki du. Waxdayz jaialdiaren antolatzaileek ere surflari israeldarrak kaleratzea eskatu die WSL World Surf... [+]
Ainararen aurkako epaiketa dela eta, Bilboko Epaitegiarekin aurrean elkartu dira Manteroekin bat! plataforma eta bertaratutakoak poliziaren gehiegikerien eta egiturazko arrazakeriaren aurrean, elkartasunez antolatuko direla aldarrikatzeko.
Munduko gatazka ugariak kontatzera ohituta, oraingoan bere gatazka propioari jarri dizkio berbak Ebbaba Hameidak (Tindufeko errefuxiatu guneak, 1992) bere lehen eleberrian: Flores de papel (Paperezko loreak) (Peninsula, 2025). Hiru belaunalditako emakume banaren istorioak... [+]
San Lorenzo kalean 57 urteko emakume bat –Ana Belen– etxegabetzeko agindua zegoen asteazken goizerako. Hori eragozteko, etxearen atarian 07:30etik aurrera bilkura deituta zuen Iruñerriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak. Azkenean ez da etxegabetzea gauzatu.
Iaz ezagutu nuen Hana Zjakic, Bollotomaseko bertso-saioaren aurretik mahai-buelta berean suertatuta. Ingelesez egin behar niola aipatu zidaten. Eta ni, orduan, kezkatu egin nintzen, ea saioan bertan inor arituko ote zitzaion xuxurlari. Lasai egoteko esan zidan berak, lehenago... [+]
Canfranc (Huesca, Espainia), 1940ko ekaina. Charles De Gaulle jenerala buru zuen Londresko Frantzia Askearen gobernuak erabaki baten berri eman zion Albert Le Lay Canfranceko nazioarteko tren geltokiko Frantziako aduanako arduradunari: bere postuan geratu behar zuen. Ez zirudien... [+]
Talentua garai honetan zaindu, babestu eta erakarri beharreko altxorra ei da. Horregatik, Kutxabankeko lehendakari Anton Arriolak hezkuntzan ingelesari garrantzi handiagoa eman behar zaiola adierazi du, eta euskara horretarako oztopo izan daitekeela Poloniatik etor litezkeen... [+]
Osasungintzako 501 langilek bat egin dute zortzi eskaera zehatz dituen manifestuarekin. Helburua, osasun arreta euskaraz eskaini, eman eta bermatzea, “edonon eta edonoiz, maila guztietan eta ahoz zein idatzizko harremanetan”.
“Hauxe titulu bitxia” erranen du aspaldian leitzen nauen ARGIAko irakurleak. Jakingo du halaber Stanley Kubrick zinegilearen azken filmaren zale amorratua naizela. Horrek hura esplika dezake. Funtsean, begiak zabal itxita begiratzen diogu munduari, bereziki Gazako... [+]
Badirudi Europar Batasuna eskalada beliko betean sartu dela. Munduaren ordena geopolitikoa kolokan dabil eta Europak bertan zuen pribilegiozko lekua galtzeko arriskua ikusi du. Autonomia estrategikoaren lemapean, beste neurri askoren artean, industria armamentistikoa... [+]
Euskal Herriko mugimendu abertzaleen hasieran, langile borrokak kanpotik inposaturiko zerbait balira bezala ikusi ohi ziren. Euzkadi egunkariko orrialdeetan maiz irakur zitezkeen sozialisten kontrako diatribak. Harritzekoak ere ez ziren erasook, egia esan, egunkari sozialistetan... [+]