Txinpantzeek leizeko freskoa maite dute kanpoan bero denean
- Iowa (AEB) unibertsitateko Jill Pruetz antropologia irakasleak berri harrigarria eman zuen orain hilabete batzuk: txinpantzeak ehizatzeko lantza erako hainbat tresna erabiltzen ari ziren. Albistea Afrikatik eman zuen, bertan, Senegalgo Fongolia eremuan ari baitzen behaketak-eta egiten; berriki azken hilabeteotako lanaren emaitza kaleratu du. Esan duenez, txinpantzeek leizeak erabiltzen dituzte bero handitik babesteko.
2004ko hondarrean konturatu zen zientzialaria txinpantzeek leizeak erabiltzen dituztela. Jaki-hondarrak, kakak, ileak eta gisako arrastoak aurkitu zituen aurrena Pruetzek. Gero ordea froga zuzenak lortu ditu, txinpantzeak ikusi baititu leizetara sartzen. Txinpantzeek Sakoto deitu leizea erabiltzen dute urria eta maiatza bitartean; Senegalen eguraldia urteko beroena eta lehorrena den sasoian.
Aurkikuntza honen garrantzia ondoko ideia honetan datza: gizakia zerbaiten eboluzioa dela jakin badakigu eta zerbait hori basoetan bizi izan zela hasieran ere bai. Eta eboluzioaren poderioz, bizimodu erosoagoen bila, leizetara joan zela ere ezaguna denez, txinpantzeak antzeko bidean abiatu ote dira?
Ipar poloa uste baino azkarrago ari da urtzen.....
Izotzik gabeko udak uste baino lehenago ezagutuko ditugu Julienne Stroeve eta Mark Serreze ikerlariei sinestera. Baieztapena egiteko alderaketa egin dute; batetik klimaren azterketarako gobernu arteko taldeak (GIEC) aztertutako hemezortzi eredu klimatiko hartu dituzte eta bestetik hegazkinek, itsasontziek eta sateliteek hartutako datuak.Izotzik gabeko udak uste baino lehenago ezagutuko ditugu Julienne Stroeve eta Mark Serreze ikerlariei sinestera. Baieztapena egiteko alderaketa egin dute; batetik klimaren azterketarako gobernu arteko taldeak (GIEC) aztertutako hemezortzi eredu klimatiko hartu dituzte eta bestetik hegazkinek, itsasontziek eta sateliteek hartutako datuak.
Urtero-urtero irailean, izotz-geruzak tamainarik txikiena izaten duenean, neurketak egiten dituzte. Bada GIEC-n arabera 1953-2006 tartean izotz geruzak hamarkadako %2,5eko galera izan du GIEC-n arabera. Arestian aipatu ikerlarien arabera, ordea, hamarkadako galera %7,8koa da.
Martxoan izotz-geruzak urte osoko azalera maximoa izaten du, eta urte sasoi horretan izotz eremuek izandako bilakaeraz ere datu diferenteak eman dituzte bi taldeek.
Ikerketak aurrera jarraitzen du eta datozen urteotan, izotz gutxiago izango dugu; gauzak argixeago izango al ditugu behintzat.
1.000 euskaltzale eta kulturazale baino gehiago giro goxoan ibili dira Ziburuko liburu eta disko azokan, eta larunbat goiz eta arratsaldez gozatu dute hitzaldi, kontzertu eta liburu aurkezpenez. 33 argitaletxe eta 10 diskoetxeren lanak ezagutzeko eta erosteko aukera probestu... [+]
Datorren ikasturtetik aurrera, euskaltegietan A2 mailan matrikulatzen direnek orain arte bezala 310 euro ordaindu beharrean, 70 euro ordainduko dituzte. Maila gaindituz gero, ordaindutakoa itzuliko zaie ikasleei.
Kuartela herrixantzat lelopean indar okupatzaileek Euskal Herritik irten behar dutela aldarrikatzen du Fan Hemendik taldeak.
Rafah-ra doan nazioarteko martxarekin bat eginez, Gasteizen mobilizatzera deitu du plataformak, baita ikasgeletan ere. Palestinar haurrekiko elkartasun argazkiak ateratzeko eskatu du.
Aieteko Nazioarteko Bake Konferentzia 2011n egin zen Donostian eta ondoren sortu zen Bake Bideak, Ipar Euskal Herritik bake prozesua sustatzeko. Bakegileen zeregina ETA armagabetzeko ekinbide zibila antolatzea izan zen. Orain, desegingo direla iragarri dute bi ekimenek.
Espetxeetako funtzionarioek lanuzte partzial bat egingo dute ekainaren 9tik 15era bitartean.
IDOIA ASURMENDI
Non: Bilboko Kafe Antzokian.
Noiz: maiatzaren 29an.
21 pertsona “giza eskubideen urraketen biktima” gisa aitortu dituzte ofizialki. Espainiako Estatuko funtzionarioek eta eskuin muturreko taldeek torturatutako pertsonak dira eta biolentzia horren lagin txikia baino ez direla dio Egiaren Garaia Da ekimenak.
Ostegunean banatu dute saria, Amasa-Villabonako Hika txakolindegian. Bertan jakinarazi dute 2024koa izan dela 111 Akademiak banatuko duen azken saria.
Lorazainok bi hilabete baino gehiago daramatzagu greban, eta, horietan, udaltzaingoek indarrez zapaldu gaituzte piketeetan. Hirian zehar jarraitzen gaituzten sekretek jazartzen gaituzte, eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzte. Enpresak ez gaitu aintzat hartzen, eskaintza... [+]
Nork sinesten du urtebetean Ordiziako errealitatea goitik behera aldatu dela eta desorekak desagertu direla?
Udaberriko oporren ataritan egunkarietan Begoña Pedrosak eman zigun titularra: Ordiziak ez du desorekei aurre egiteko plan berezirik behar... [+]
Datorren irailaren 25ean 40 urte beteko dira GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatutik, non lau euskal errefuxiatu hil zituen. Horren karietara, Gogora Memoria, Elkarbizitza eta Giza Eskubideen Institutuak oroimen ekitaldi bat egingo du udazkenean.