Vasco Pratoliniren maisulana euskaraz

  • Vasco Pratolini ::Maitale koitaduen kronikak

    Alberdania, Elkar

    orrialdeak ::500

    prezioa ::18.80€

'Maitale kotaduaren kronikak' liburua
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Koldo Bigurik euskaratu du Vasco Pratolini (Florentzia 1913-Erroma 1991) idazle italiarraren Maitale koitaduen kronikak. Lehen Mundu Gerra bukatu berria, Italian faxismoaren gorakada nabarmentzen den unean, Florentziako erdigunean kokatuta dagoen espaloi gabeko kale estu eta ilun batean bizi den jende xehearen bizipozak eta minak azaltzen ditu. Bada faxistarik kalekoen artean, eta bada faxismoaren aurka borrokatzen saiatzen den ezkertiarrik ere. Nolanahi ere, gehientsuenen kezka nagusia ez da politika bereziki, bere burua eta maite dituenak aurrera atera ahal izateko bizimodua nola prestatu baizik. Izan ere, ikazkinak, ferratzaileak, barazki eta fruta saltzaileak edo peoi lanean dihardutenak Via del Cornon falta ez diren arren, langabeziak estututa lapurreta txikiak egiten dabiltzanak eta horregatik espetxea maiz bisitatu beharrean direnak ere bizi dira kalean. Via del Cornok ez du inoiz atsedenik hartzen. Beroagatik leihoak beti daude irekita, eta haiexetatik edonork jakin dezake uneoro zer gertatzen den. Batez ere horretarako orduak eta interesa soberan dauzkanak, dena kontrolatzen duen andre zaharrak, alegia. Maitale koitaduen kronikak Vasco Pratoliniren maisulana da.
Koldo Biguri
«Herri xehea osatzen dutenen mosaiko oso bat erabiltzen du»

Zer aurkituko du irakurleak euskaratu duzun Pratoliniren nobelan?


Bistaratzen zaizkigun gertakariak XX. mendeko bigarren hamarkadaren hasieran daude girotuta, Italian faxisten eta antifaxisten arteko liskarrik gogorrenak egon ziren urteetan, Mussoliniren diktadura baino lehentxeago batez ere, baina ondoko urtean ere bai. Giro politiko horrek eragin nabaria izango du Via del Corno kaleko biztanle guztien bizitzan. Baina tesi politiko bat azaltzetik aparte, herri xehearen kezkak eta ametsak, amodioak eta gorrotoak kontatzen ditu Pratolinik, herri xehea osatzen duten pertsona apalen mosaiko oso bat erabiliz.

Zein da Maitale koitaduen kronikak liburuan Vasco Pratolinik erakutsitako dohainik handiena?


Trebezia nabaria dauka gizarte osoarenak diren arazo sozial eta politikoak pertsonaien barne-begiradaren bitartez eszenaratzeko, Via de Cornoko jendearen nahigabe eta pozak lirikotasun errealista batez kontatuz. Nobela 1946an idatzi zuen, Italian komunismoa nagusituko zela uste zuen garaian; hartara, neorrealismoaren barruan koka daitekeen kronika honetan, ikusiko dugu nola herri klasea ari den apurka-apurka bere buruaren kontzientzia hartzen, klase kontzientzia izatera iritsi gabe ordea.

Idazle gehienak burgesiarena bezala, Pratolinik jende apalaren jarrera morala islatu zuen. Arrazoia?

Idazlearen esperientzia eta oroimena daude agertzen duen unibertso horren jatorrian. Bera ere herri xehe horretako partaide zen, eta horrexegatik izan zuen joera herri hori bere kontagintzaren protagonista nagusitzat hartzeko.

Azkenak
Euskal diaspora elkartuko da Boisen, eta jendetsua izatea espero dute

AEBetako Idaho estutako Boise hiriburuan ospatuko dute euskal kultura ezagutarazteko, eta euskal diaspora batzeko. Hainbat ekitaldi egingo dituzte uztailaren 29tik abuztuaren 3ra arte.


Gurasotasun baimena 16 astetik 17ra luzatuko du Espainiako Gobernuak, eta 32 aste gurasobakarrentzat

Astearte honetako gobernu bileran onartuko dute PSOEk eta Sumarrek, akordioa iragarri baitute. Neurria "berehala" ipiniko dela indarrean jakinarazi dute.


Astebeteko liskarren ondoren, Thailandiak eta Kanbodiak su-eten akordio bat sinatu dute

Duela astebete, bien arteko mugan Thailandiako eta Kanbodiako tropak elkarri eraso egiten hasi ziren, Frantziaren kolonizazio aldian jatorria duen gatazka berpiztuta. Bi herrialdeek "berehalako eta baldintzarik gabeko" su-etena ezartzea adostu dute astelehenean, 35... [+]


Zuzenean eta zeharka 434.000 palestinar hil ditu Israelek 2023ko urritik, Gazako biztanleriaren %20, kalkulu baten arabera

The Lancet aldizkari ezagunak iazko uztailean eginiko "aurreikuspen zuhurraren" ondoren, zuzenean eta zeharka Gazan hilda egon daitezkeen palestinarren kopurua eguneratu du Steven Donziger abokatu entzutetsu estatubatuarrak, The Lancet-en formula... [+]


Europa makurrarazi du Trumpek
AEBek Europako produktuei %15eko muga-zergak ipiniko dizkie, eta alderantziz ezer ere ez

Horrez gain, Europa behartu egin du gasa AEBei erostera, 750.000 milioi euro xahutu beharko ditu horretan datozen hiru urteotan; beste 600.000 milioi euro gehiago inbertitu beharko ditu han, "inbertsio estrategikoetan"; eta, "ehunka milioi euro", zehaztapen... [+]


Agur esan du Hatortxu Rockek, baina segida izango du abenduan: Aske jaialdia

Lau egunez Lakuntza milaka lagunez bete du Hatortxu Rockek. Aurtengo edizioak presoen aldeko jaialdiaren bideari amaiera eman dio. Hala ere, abenduak 27rako jaialdi berria iragarri dute: Aske.


Gosez hiltzen ari gara

Nire gorputza erortzen ari da. Ama kolapsatzen ari da nekeak jota. Nire lehengusuak egunero jokatzen du bizitza laguntza pixka baten truke. Gazako haurrak gure begien aurrean hiltzen ari dira eta ezin diegu lagundu.


Octavio Alberola zendu da, Donostian Franco hiltzen saiatu zen anarkista

1962ko udan, CNT Francisco Franco diktadorea hiltzen saiatu zen Donostian, ETAren laguntzarekin. Octavio Alberola anarkistak koordinatu zuen ekintza, baina huts egin zuten.


Paul Urkijoren ‘Gaua’ hurrengo filmaren soinu bandaren grabaketan parte hartu du Aiaraldeko Iaiaiai taldeak

Irrintzi eta performance taldeak aste honetan egin ditu grabaketak Paul Urkijoren eta Mursegoren eta Aran Callejaren gidaritzapean, eta beste artista batzuekin elkarlanean, Ibon RG-rekin besteak beste. Sitgeseko zinema jaialdian estreinatuko dute pelikula, urrian.


2025-07-28 | Gedar
Arrazakeriarekin lotu ziren iazko gorroto-delituen ia erdia Espainiako Estatuan

%37 genero- eta sexu-diskriminazio kasuekin loturik egon ziren, eta aporofobia %33 hazi zen. Gorroto-delituen intzidentzia tasarik altuena Nafarroan identifikatu zuten iaz.


Umezurtz geratu diren Palestinako haurrei eskolak ziurtatzeko 41.000 euro bideratuko ditu Salam Gaza erakundeak

Nafarroako Kutxa Fundazioari esker 41.000 euro bideratuko ditu Palestinara Salam Gaza Gobernuz Kanpoko Erakundeak, umezurtz geratu diren haurrei eskolak bermatzeko gutxienez beste urtebetez. Alor akademikoa eskaintzeaz gainera, babes psikologikoa eta laguntza emozionala... [+]


2025-07-28 | Hala Bedi
Gasteizko kanpaldian jasandako Poliziaren bortizkeria salatu dute GKSk eta Etxebizitza Sindikatuak

GKSk eta Etxebizitza Sindikatuak salatu dute Ertzaintzak eta Gasteizko Udaltzaingoak gogor kargatu zutela "giro lasaian" egiten ari ziren ekimenaren aurka. Lau atxilotu, 11 identifikatu eta hamarnaka zauritu utzi zituzten Poliziaren esku hartzeari buruzko bestelako... [+]


Espetxetik irten da Georges Abdallah, Europan espetxean denbora gehien zeraman preso politikoa

40 urte pasatxoko espetxealdiaren ostean, joan den ostiralean atera zuten espetxetik, eta segituan Libanora eraman, bere jaioterrira. Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea izan zen, eta diplomazialari israeldar eta amerikar bana hiltzeaz akusatu zuten. Inoiz ez... [+]


Eguneraketa berriak daude