Zekaleria
Ainoa zikirioaren eta beste laboreen gaitza da, ludoia eta erdoia bezala ere jaso izan dena -'Arbiari nabotua jakona da gariarentzat ludoea, artoarentzat artaputza, liñagorrarentzat larrazpia'-. Gazteleraz niebla, nublo eta anublo eta frantsesez nieble eta brouillard deitzen zaio. Behe-lainoak ekarritako hezetasunak elikatzen duen ontto bat da gaitzaren iturri. Garbi da bai, Azkuek «lainho» jasotzen du 'aiño'-ren sinonimo. Lainoak ekarritako gaitzak soroa lainotu egiten du.
Garai batean zikirioa bera, iraka edo belar txartzat zuten gari eta garagar soroetan. Hortik ote datorkio añoa izena? Kaltetik, alegia? Zikirioa beste uzten ainoa. Eta zikirio uztarena? Zekale-ainoa edo zikirio-ainoa! Zer da ba zikirio-ainoa? Zerk lainotzen du zikirioa?
K.a. 600. urtean asiriarrek ba omen zuten zikirio-ainoaren berri. Zikirioaren galburua erasotzen duen ontto bat da aino hau (claviceps purpurea). Gero otasa beltzean nahasian dator eta jaten duenak, asko uste gabe, sekula ez ahazteko moduko bide-zidorrari ekingo dio, zekaleria edo ergotismoaren zidorra. Aranzadi Zientzia Elkarteko mikologoek zidor hau honelakoa dela diote: 'arazo neuro-psikiatrikoak, haluzinazioak, zorabioak, iñurridurak, mugimendu kontrolaezinak eta tetanosaren antzeko konbultsioak izaten dira. Kasu larrietan, iskemia zeinu larriak agertzen dira, gorputz-adarretako basoen uzkurtze sistemikoaren ondorioz; horrek gangrena ere ekar dezake (San Antonioren sua)'. Izurri beltzak adina ez, baina otasa jaleen artean sarraski ederrak eragin ditu zikirio-ainoak milaka urtetan. Inguruan ezagutzen den azken razzia Frantziako Pont Saint Esprit herrian gertatu zen 1951n.
1.000 euskaltzale eta kulturazale baino gehiago giro goxoan ibili dira Ziburuko liburu eta disko azokan, eta larunbat goiz eta arratsaldez gozatu dute hitzaldi, kontzertu eta liburu aurkezpenez. 33 argitaletxe eta 10 diskoetxeren lanak ezagutzeko eta erosteko aukera probestu... [+]
Datorren ikasturtetik aurrera, euskaltegietan A2 mailan matrikulatzen direnek orain arte bezala 310 euro ordaindu beharrean, 70 euro ordainduko dituzte. Maila gaindituz gero, ordaindutakoa itzuliko zaie ikasleei.
Kuartela herrixantzat lelopean indar okupatzaileek Euskal Herritik irten behar dutela aldarrikatzen du Fan Hemendik taldeak.
Rafah-ra doan nazioarteko martxarekin bat eginez, Gasteizen mobilizatzera deitu du plataformak, baita ikasgeletan ere. Palestinar haurrekiko elkartasun argazkiak ateratzeko eskatu du.
Aieteko Nazioarteko Bake Konferentzia 2011n egin zen Donostian eta ondoren sortu zen Bake Bideak, Ipar Euskal Herritik bake prozesua sustatzeko. Bakegileen zeregina ETA armagabetzeko ekinbide zibila antolatzea izan zen. Orain, desegingo direla iragarri dute bi ekimenek.
Espetxeetako funtzionarioek lanuzte partzial bat egingo dute ekainaren 9tik 15era bitartean.
IDOIA ASURMENDI
Non: Bilboko Kafe Antzokian.
Noiz: maiatzaren 29an.
21 pertsona “giza eskubideen urraketen biktima” gisa aitortu dituzte ofizialki. Espainiako Estatuko funtzionarioek eta eskuin muturreko taldeek torturatutako pertsonak dira eta biolentzia horren lagin txikia baino ez direla dio Egiaren Garaia Da ekimenak.
Ostegunean banatu dute saria, Amasa-Villabonako Hika txakolindegian. Bertan jakinarazi dute 2024koa izan dela 111 Akademiak banatuko duen azken saria.
Lorazainok bi hilabete baino gehiago daramatzagu greban, eta, horietan, udaltzaingoek indarrez zapaldu gaituzte piketeetan. Hirian zehar jarraitzen gaituzten sekretek jazartzen gaituzte, eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzte. Enpresak ez gaitu aintzat hartzen, eskaintza... [+]
Nork sinesten du urtebetean Ordiziako errealitatea goitik behera aldatu dela eta desorekak desagertu direla?
Udaberriko oporren ataritan egunkarietan Begoña Pedrosak eman zigun titularra: Ordiziak ez du desorekei aurre egiteko plan berezirik behar... [+]
Datorren irailaren 25ean 40 urte beteko dira GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatutik, non lau euskal errefuxiatu hil zituen. Horren karietara, Gogora Memoria, Elkarbizitza eta Giza Eskubideen Institutuak oroimen ekitaldi bat egingo du udazkenean.