Kulturartekotasunaz berba bi
Ez dago kulturaz homogeneo den herrialderik. Ez orain, ez eta iraganean ere. Onar dezagun, beraz, lehenik eta behin, gure artera jende «desberdina» etortzea ez dela tragedia bat. Hala ere, ezberdintasun kulturalaren onarpenaz han-hemenka entzuten denak zer pentsatua eragiten du.
Gaur egun, adibidez, ohikoa da aniztasuna, «berez», aberasgarria dela baieztatzea, eta nik neuk ez dut ulertzen zergatik. Horrek esan gura du zenbat eta homogeneoagoa izan herrialde bat, moralki, edo estetikoki, edo ez dakit zein mailan, are «txarragoa» izango dela? Ez diot zentzu handirik aurkitzen aniztasun kulturalaren ikuspegi idiliko horri. Are gehiago, ezkerreko moldeko jendearengandik etorri ohi dela kontuan hartuta, apur bat zinikoa ere iruditzen zait, gure gizarteak aspalditik duen aniztasun argi bat erlijiozko sinesmenei dagokiena izanik, zalantzagarria delako ezker agnostikoak fede kristauarengana erakusten duen tolerantzia.
Ezberdintasun kulturalak egotea ez da tragedia bat, ez, baina arazo handia izan daiteke, dudarik ez dago. Alde askotatik begiratuta, kontua ez baita diferentziaren onarpen teorikoa, kulturen arteko elkarbizitza arautzea baino. Hortxe dago gakoa. Eta arauketa horretan, nahita nahiez, bertako kulturak nagusitasuna izango du besteen ondoan. Eta saihestezina ez ezik, onargarria ere iruditzen zait. Horrek ez du, inola ere, beste gogoeta garrantzitsurik eragotzi behar; adibidez, nolako lekua eman behar diegun kanpotik etorritako kultura-adierazpenei; edota zein den biderik onena gure gizartean tolerantzia eta abegikortasuna lantzeko «desberdina» denarengana.
Kulturartekotasunari buruzko polemika hori izugarri zailtzen da Euskal Herrira ekarrita, euskaraz, batetik, eta frantsesez eta gaztelaniaz, bestetik, garatutako kulturen arteko harremanak etengabeko eztabaidan daudelako. Askok «bertokoak diren kulturetako bat» menpeko kultura gisa antzematen dute. Hortaz, inmigrazio berriak eragindako kultura-arazoei beste bat gehitu behar zaie. Horrexegatik, Euskararen Kontseiluak, adibidez, kezka azaldu du haur etorkinei eskolatzeko orduan esleitzen zaizkien hizkuntza-ereduak direla eta.
Gizarte-eztabaida sakon batetik etorri beharko da irtenbidea. Hala ere, kulturartekotasunari zor zaion begirunea ezer kaltetu gabe, uste dut eskubide osoz defendatu lezakeela batek euskal kulturari lehentasun osoa eman beharko litzaiokeela gainerako kulturen gainean, dela hizkuntzan, dela ospakizun edo erritualetan.
"Maitasuna" hitza darama izenburuan Galdera Basatiak podcastaren laugarren atalak, baina eraman zezakeen "harremanak", "bakardadea", "dependentzia"... Hari mutur ugaritan barreiatu dute Izaro Toledok eta Iñigo Martinezek.
Hainbat okupazio "sinboliko" egin ostean, dozenaka lagun Urgulleko Guardetxean sartu dira eta garbitzen eta txukuntzen ari dira, ekitaldi kulturalak antolatzeko.
Moldaketari buruzko gure liburuan azaldu genuenez, aurreko mendeko 80ko hamarkadaren amaieratik Europako gastu militarrak behera egin zuela ikusirik, XXI. mendearen hasieran Europako heriotzaren merkatariek antolatzea erabaki zuten, eta eredu estatubatuarra imitatuz lobby moduan... [+]
Baztango zazpi herritar epaituko dituzte maiatzaren 19tik 23ra. Epaiketaren bezperan, Aroztegiko Elkartasun Komiteak zazpi absoluzioa aldarrikatzeko kanpaldia antolatu du, maiatzaren 4tik 10era, Elizondoko Plazan. Askotariko egitaraua osatu dute egunotarako.
Euskal Herrian harreman mota asko dago Israelekin, eta arrazoi eta interes ugari harremanak ez eteteko. Horietako batzuk aletu dituzte Palestinarekin Elkartasuna plataformako kideek iragarri berri dute liburuxkan, Israel hemen hasten da izenburupean. Maiatzaren 7an aurkeztuko... [+]
Gure hondartzak marrazoz beterik daude. Igerilariak lasai egon, kostaldean 100-200 metroko sakoneran ditugun hondartza zabalez ari bainaiz. Bertan bizi da Atlantikoko marrazo ugariena eta txikiena.
Lagun asko dut. Ezagutzen ditudanetatik hegalari jendea da mordoxka bat. Duela hiru bat urte, horietako baten bisita izan nuen; ez dut gogoan nor zen. Antxeta mokogorria izan zitekeen, edo zozo eme bat, edo saldo handietan ibiltzen diren arabazozo pikart horietakoren bat, edo... [+]
Maiatzaren 10ean egun osoko festa berezia antolatu dute Zestoako Amilibia baserrian. Agroekologiaren eta elikadura burujabetzaren alde, Gipuzkoako Biolur elkarteak abiatutako proiektua da Amillubi, eta udaberriko hitzordua aitzakia paregabea izanen da tarte eder bat partekatu... [+]
Deshumanizazioa barru-barruraino sartu da Mendebaldeko botereetan, eta axolagabekeriaz begiratzen diote Gaza pairatzen ari den holokaustoari; Gazan, bonbek hiltzen ez bazaituzte, goseak hilko zaitu.
Gure itsasontzia bonbardatu duten honetan inpotentzia erabatekoa da, gu ondo... [+]
Ostegunetik ostiralerako gauean dronekin egin diote eraso Gazako blokeoa apurtu eta genozidioa salatu nahi duen nazioarteko ekimenaren itsasontziari, Maltatik hamahiru miliara, nazioarteko uretan. Aktibisten artean Mikel Zuluaga Mikelon euskal herritarra dago. “Hemen hau... [+]
“Gabezia guztiekin ere, sindikatuek gizateriaren alde inoiz egon den beste edozein giza erakundek baino gehiago egin dute. Duintasunari, zintzotasunari, hezkuntzari, ongizate kolektiboari eta giza garapenari beste edozein pertsona-elkartek baino gehiago lagundu... [+]
Harri-jasotzearen gorakada nabaritu da azken urteetan, batez ere emakumeen artean. Gazteek harri eskoletan ikasten dute kirolean esperientzia dutenengandik. Crossfit-a, sare sozialak eta telebista faktore garrantzitsuak izan dira kirolaren piztualdian, harri eskolekin batera... [+]
Maiatzaren 17an bertaratu eta barazkiak landatzeko hitzordua jarri diete herritarrei. Karia horretara egun osoko egitaraua osatu dute, Marieneako lurrak laborantzarako atxikiak izatearen alde.