Brandoren txoko alternatiboa


2007ko urtarrilaren 07an
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Ohiko zirkuitu kulturalen gurpiletik kanpo gero eta aktore gehiagok sortzen dituzte euren proiektu alternatiboak. Aktore hasiberriek zein profesionalek espazio kulturalen edota bide berri eta alternatiboen beharra dute gaur egun. Errealitate honen lekuko da Paul Zubillagak Donostian sorturiko areto alternatiboa: Brandoren Txokoa.

Urte eta erdiko ibilbidea egin du jada Brandoren Txokoak. 2005eko maiatzean ekin zion aktore donostiarrak proiektuari; baita irrika handiz eta baliabide ekonomiko urriekin hasi ere. Euskal Herrian antzerkigintzan aritzeko dauden zailtasunak ezaguturik, antzerki areto alternatibo bat sortzeko beharra ikusi zuen. Eskaintza ofizial eta komertzialetatik kanpo, artearekiko beste ikuspegi baten bila dabilenari zuzenduta dago txokoa. «Aktore hasiberriei euren lanak ezagutarazteko aukera edota bide bat eman nahi izan diet; formatu txikiko aretoa sortu nahi izan dut. Artistentzako gune bat da lokala eta, era berean, jendeari zirkuitu handietatik kanpo antzerkia ikusteko aukera ematen dio».


Antzerkira jauzia

Orain hamabost urte hasi zen antzerkia ikasten Zubillaga eta, harrezkero, telebistan (Goenkale, El comisario, Petra Delicado eta Señorío Larrea telesailetan aritua, besteak beste) eta zineman (A ciegas, Menos es más eta Yoyes filmetan) egin du lan. Alfonso Sastrek 1946an idatziriko Cargamento de sueños obra existentzialistan oinarritutako bakarrizketa estreinatuz eman zitzaion hasiera Brandoren Txokoan antzerkiaren programazioari, eta, era berean, Zubillagak antzerkigintzan bere lehen agerraldi garrantzitsua egin zuen. «Euskal Herrian ez didate antzerkia egiteko aukerarik eman, eta jendeak zugana noiz joko duen zain gelditu beharrean, neroni hasi nintzen antzezlana prestatzen. Aktore gisa aurrerapauso bat eman behar nuen, antzerkia egiteko gai nintzela erakutsi. Arriskatu beharra dago». 50 saio eskaini dituzte lehen urtean Brandoren Txokoan, eta aretoan ez ezik Bartzelonan eta Burgosen ere ibili dira. Halaber, Nafarroako Taiga taldea aritu zen Shakespeareren obra bat antzezten eta Candido Uranga aktorea ere bertan izan zen Bernardo Atxagaren Henry Bengoa, Inventarium bakarrizketarekin. Ikuskizunak eta antzezlanak asteburu guztietan ikusgai egotea da Zubillagaren helburua. Jendearen harrera ona izan dela esan digu Zubillagak eta aktore gisa bizi izandako esperientzia oso ona izan dela. Faltan nabaritu duena, ikusleen artean lanbideko jende gutxi egon izana da.

Antzerki emanaldiak eskaintzeaz gain, antzerki ikastaroak eta tailerrak ere eman izan ditu Paul Zubillagak, aktoreen prestakuntza ere helburu baitu proiektuak. Gainera, hainbat kontzertu, hitzaldi eta bakarrizketa eskaini dituzte aretoan.


Ibilbide bakartia

Egitasmo hau aitzindaria da Donostian. Hiriburuko Gros auzoko San Frantzisko kaleko etxabean, 21. zenbakian dago aretoa. Areto nagusiak, aktoreentzako aldagelak eta kafea hartzeko makina duen itxarongelak osatzen dute.

Brandoren Txokoak egin duen ibilbidea ontzat jo digu Zubillagak: «Antzerki areto alternatiboaren ideia aspalditik nuen buruan eta proiektua abian jartzea lortu dut. Are gehiago, berau mantentzea lortu dut eta oso zaila izaten da hori. Aintzat hartu beharrekoa da bakarrik aritu naizela egitasmoarekin eta ez dudala inongo diru laguntzarik jaso». Bestalde, lanbidearen aldetik jaso duen harrera nahiko pobrea izan dela azpimarratu digu Paul Zubillagak. Bere iritziz, antzerkigintzaren munduan norberak bereari soilik begiratzeko joera nabarmena dago.


Lanbidearekin kritiko

Antzerkigintzaren munduaz kezkatuta dago aktore donostiarra. Alde batetik, egungo kultur politika ez du begi onez ikusten. Bizpahiru antzerki talde soilik bultzatzen direla salatu du; aktore berak ikus daitezkeela, hortaz, beti oholtzarik oholtza. Aktoreen mundua zaila dela dio, eta antzerki talde edota konpainia handietan sartzea ez dela batere erraza; are zailagoa da aktore sortzaileek euren ikuskizunak aurkezteko lekua topatzea.

Bestalde, lanbidea faltsua izatera iristen dela ohartu da urteak pasatu ahala. Aktoreen arteko laguntza eta batasuna eskatzea ondo iruditzen zaio Zubillagari, baina, finean bakoitzak bere buruari eta bideari erreparatzen dionez gero, ezerezean gelditzen da dena. Umiltasuna faltan nabari du antzerkigintza munduan eta antzerkiaren inguruko hausnarketa serioa egiteko premia handia ikusten du.

Hori guztia dela-eta, Brandoren Txokoa irekitzeko pausoa eman zuen Zubillagak; beste bide bat hartzea erabaki zuen. «Donostian artearen beste ikuspegi bat ematea beharrezkoa dela pentsatu nuen. Antzerkia egiteko gogoa daukat eta, era berean, gazteei eta aktore hasiberriei lagundu egin nahi diet, gerora begira esperantza izan dezaten. Areto bat irekitzea erraza da, berau mantentzea da zaila, eta are gehiago bakarrik ari bazara. Ahal dudana egingo dut Brandoren Txokoa irekita egon dadin; itxiko banu, ez nioke neure buruari barkatuko».

Antzerkia Vs. Publikoa
Txikia da kutxa beltza eta publikoan 35 pertsona sar daitezke. Eszenatokia lurraren pare dago, ikusleengandik oso gertu, eta jendearenganako komunikazio zubia eraginkorra izan dadin aproposa da lekua; antzerkia zuzeneko kontua dela aintzat hartuta. «50 pertsona izan ditut publiko gisa, baina baita bi pertsona ere. Momentu gogorrak izaten dira horiek; ikuskizuna bertan behera utz dezaket, baina ez dut egin. Hori izango litzateke errazena. Ez da ikuskizunik bertan behera gelditu jende faltagatik» ziurtatu du Paul Zubillagak.

Marlon Brando gogoan
Aretoaren izenak Marlon Brando aktore estatubatuarrari omenaldi txiki bat egiten dio. Zubillagak gustuko izan du beti aktorea eta honek bere garaian interpretazio arau asko apurtu zituela gogorarazi du. Bidenabar, Brandoren Txokoak ere zerbait ezberdina eta alternatiboa izan nahi du. Txokoa hitzak, berriz, lagunak elkartzeko tokia adierazten du. 80 urte zituela hil zen aktore ezaguna, Brandoren Txokoaren ibilbidea zenbaterainokoa izango den ikusteko dago.


Azkenak
2025-06-26 | Enbata
“Bertzelako mundua” nora joan zaigu?

Klimaren aldeko mundu mailako martxak oldar handia hartzen ari ziren 2018tik 2020ra, mundu mailako osasun krisia piztu arte. Hasieran krisi horrek mundua hobera aldaraziko zuelakoan ziren asko, baina oraingoz hasierako itxaropen hari gailendu zaizkio mesfidantza, etsipena eta... [+]


EH Bilduk manifestazio antifaxista egingo du azaroaren 22an Bilbon

Euskal Herriaren nazio izaera eta burujabetza aldarrikatzeaz gain, "erresistentzia eta borroka antifaxistari gorazarre egitea eta berrespen antifaxista egitea" jarri dute helburuen artean.


2025-06-26 | ARGIA
Saharar haurrek uda bakean pasatzeko aukera izango dute Zeraingo aterpetxean

Horbel kooperatibaren proiektu bati esker, errefuxiatuen kanpamenduetan bizi diren Saharako hamabi haur hartuko dituzte bi hilabetez Goierriko udalerri horretan. Orkli kooperatibaren Orklidea ekimeneko dirulaguntza jaso du proiektuak.


Euskara osasungintzan

Osakidetzak berak aitortzen duenez, “komunikazioa tresnarik garrantzitsuenetako bat da jarduera asistentzialean; beraz, zerbitzuaren kalitatea bermatzeko, ezinbestekoa da paziente eta erabiltzaileak erosoen eta seguruen sentitzen diren hizkuntza ofizialean jardutea”.


Amurrioko hizkuntza aniztasunaren elkargunea euskara dela aldarrikatu dute

Aiaraldeko Hizkuntzen Mapa proiektuarekin bat egin dute Amurrioko Amaurre, Zaraobe, Aresketa Ikastola, Mendiko Eskola eta Zabaleko ikastetxeek. Aiaraldeko Euskalgintza Kontseiluarekin elkarlanean udalerrian presente dauden hizkuntzak ikertu dituzte.


Hamaika mobilizazio gastu militarraren aurka eta Palestina zein Irango herritarren alde

Asteazkenean, NATOren goi-bilera hastearekin, aliantzak herrialdeei inposaturiko gastu militarraren aurkako mobilizazioak izan dira Hego Euskal Herriko hiriburuetan. Ostegunean eta ostiralean Iranen eta Palestinaren aurkako gerrak salatuko dituzte.


Gastu militarra %2tik %5era igotzea onartu dute NATOko herrialde guztiek

Hamar urteko epea dute NATOko estatu-kideek helburu hori lortzeko. Espainiak ere sinatu du akordioa, baina, aldi berean, Mark Rutte aliantza atlantikoko idazkari nagusiaren gutun bat eskuratu du Pedro Sánchezek, ustez "malgutasuna" emango liokeena. Donald Trumpek... [+]


Lanbide Heziketa euskalduna, noizko?

Zergatik eskaintzen dira Lanbide Heziketako hainbeste ziklo erdara hutsean EAEn? Zergatik jarraitu behar dituzte ikasketak gaztelaniaz ordura arte D ereduan euskaraz aritu diren ikasle andanak? Lanbide Heziketa euskalduntzeko behingoz plan estrategiko bat gauzatu dezala eskatu... [+]


Zuberoako Chaumes gasnategian eta Iratiko Txaletetan sexu erasoak jasandakoei babesa erakusteko dinamika abian da

Mauleko Chaumes gasnategian langile eta CGTko sindikatu ordezkaria izandako gizon baten kontrako lau salaketa dira pausaturik, eta Larraine gaineko Iratiko Txaletetan lankide ukandako bosgarren emakume batek ere gehitu du berea. Uztailaren 3an iraganen da auzia Pauen. Erasoa... [+]


2025-06-26 | Aiaraldea
Arartekora jo dute, “Osakidetzak ez dielako osasun sistema publiko eta duinaren aldeko 5.646 sinadurei erantzun”

Iazko udazkenean egin zuten sinadura bilketa, eta abenduaren 12an entregatu zituzten atxikimendu guztiak Osakidetzaren Gasteizko zerbitzu zentraletan. 


2025-06-26 | Antxeta Irratia
Euskararen Mapa osatu dute Urruñan engaiatu diren herriko 42 eragilerekin

Bai Euskarari ziurtagiria lortzeko interesa agertu duten herriko 42 elkarte eta establezimenduekin Euskararen Mapa osatu dute Urruñan. Euskara «biziago» egiteko pausoak emateko prest liratekeen eragileak identifikatu ondoren, urratsak egiteko laguntza emango zaie,... [+]


2025-06-25 | Euskal Irratiak
Betharram ikastetxearekin lotutako bortizkeria kasuak ikertzeko, lekukotasunen bilketa abiatu dute

Betharram ikastetxearekin lotutako sexu eta bortizkeria kasuak ikertzeko asmoz, Batzorde Ikerketa Independenteko kideek lekukotasunen bilketa abiatu dute


Billabesa gidariek greba mugagabea eginen dute uztailaren 1etik aurrera

Hilabeteetako protesten ostean, TCC enpresako zuzendaritzak ez du aurrera urratsik egin eta langileek leher egin dute. Greba mugagabera doaz, baita sanferminetako ez ohiko zerbitzuetan ere. “Enpresak erantzukizunez jokatuko balu saihestu litekeen zerbait” dio langile... [+]


Sustrai Erakuntzak salatu du enpresa batek Nafarroako lau eremutan kobre meategiak ireki nahi dituela

Fundazioaren arabera, Aguilar de Codes eta Sorlada artean, Villamayor de Monjardinen, Villlatuertan eta Kasedan ustiatu nahi dute kobrea. Iberian Copper SL izan da Nafarroako Gobernuari lau eremu horietan prospekzioak irekitzeko baimenak eskatu dizkion enpresa. 


Ehunka herritar elkarretaratu dira Hernanin San Joan gaueko eraso arrazisten kontra

Hernaniko Txosna Batzordeak azaldu duenez, gutxienez hiru eraso arrazista izan ziren herrian ekainaren 23ko gauean, eta horren harira zabaldutako “bulo eta gezur arrazistak” salatu ditu. Udalak ere adierazpen instituzionala onartu du gertaturikoa gaitzesteko. Amher... [+]


Eguneraketa berriak daude