Photomuseum: Goiz bateko ibilaldi didaktikoa


2021eko uztailaren 27an
Photomuseumera sartu aurretik ez dakigu zehazki zer aurkituko dugun. Argazkien erakusketak egongo dira? Azalpenak emango dizkidate? Zer da zehazki, argazkigintzaren museo bat? Museo batek, ICOM-en (Museoen Nazioarteko Kontseilua) arabera, hiru helburu nagusi eduki behar ditu: ikertzea, didaktikoa izatea eta gozamena. Photomuseumak hirurak lantzen dituen arren, nagusiki helburu didaktikoa du. Urtean hamabi erakusketa eskaintzen dira hall-ean. Gainontzeko hiru pisuetako erakusketak finkoak dira eta hiru taldetan banatuta daude: teknika, generoak eta erabilera. Museoaren helburua argazkigintzaren historiari errepasoa ematea da.

Denboraren makinan sartuko bagina bezala sentitzen gara museora sartzean. XIX. mendetik gaur eguneraino paseotxo bat ematen ari garela dirudi. Bide horretan kamera iluna, dagerrotipoa, lau objektibodun kamera, reflex kamera eta gaur egungo kamera digitalak aurkituko ditugu. Hauen alboan, bakoitzari dagokion argazkia: XIX. mendeko Zarauzko neskameak, zuri beltzeko eta koloretako argazkien arteko kontrasteak, gerrako argazkiak... Horiek guztiek sentsazio bereziak sorrarazten dizkigute.


Nola ikusten dute umeek? Eta helduek?

Printze Txikia nobelan esaten den bezala, «nagusi guztiak izan dira noizbait haur». Baina batzuetan zaila egiten zaie haurrek ikusten dituzten gauzak somatzea, «nagusiek zenbakitan» pentsatzen baitute. Antzeko zerbait gertatzen da argazkiekin ere. Leopoldo Zugaza museoaren sortzaileetako batek esandakoaren arabera, umeek asko ikasten dute museoetara bisita egitean eta hori galderak egiteari esker lortzen dute. Koadroek bezala, argazkiek ere ikusten denaz gaindiko informazioa daukatela hautematen ikasten dute. Horrela, museoan dagoen koadro edo argazkirik onena identifikatzeko gai dira eta gainera beren arrazoia argumentatzeko ahalmena daukate. «Helduekin ezin da halakorik egin. Borondatea eduki behar dute eta esan zergatik ematen duen argazki batek, adibidez, atseden sentsazioa» dio Zugazak. Publikoak galdera horiek planteatzea beharrezkoa dela esan du museoko zuzendariak.

Museoa bisitatu dutenen inpresioa ona dela gaineratu du. Orokorrean, «jendea harrituta geratzen da museoarekin». Izan ere, argazkigintza gertutik ikusi dugun arloa izan da beti, baina gauza berri asko ikas daitezke oraindik. Etorritako bisitarien kopuruarekin gustura daude, baina Leopoldoren esanetan, «ez dira guk nahi adina. Beti nahi izaten dugu gehiago».


Museoa baino gehiago

Photomuseuma irabazi asmorik gabeko fundazio pribatua da. Bi familiak osatzen dute, alde batetik, Ramon Serrasenak, eta bestetik, Leopoldo Zugazarenak. Museoaren administrazioaz gain, erakusketak, argitalpenak eta aholkularitza dira besteak beste fundazioak daramatzan eginkizunak. Argazkigintza Villa Manuelako lau pareten artean ez geratzeko, beste hainbat zerbitzu erabiltzeko aukera ematen dio Photomuseumak bere publikoari. Sei hilabetean behin Archivos de la Fotografía aldizkaria argitaratzen dute, gaztelaniaz. Bertan, argazkigintzaren inguruan argitaratu ez diren lanak edo beren itzulpenak agertzen dira. Honez gain, aldi baterako erakusketen katalogoak, erakusketa horien liburuxka-gida, monografiak eta kartelak ere argitaratzen dituzte eta hilero 4.500 pertsonei bidaltzen zaizkie etxera. Noizean behin ikastaroak, hitzaldiak, kongresuak, elkarrizketak eta antzeko ekintzak antolatzen ditu Photomuseumak.


Katalogazio lan handia

Museoak argazkigintzako obren katalogazioan lan asko egin du. Esaterako, 1839tik 1995ra bitartean Espainiako Estatuan argazkigintzaren inguruan argitaratutako guztia katalogatzen ari dira. Katalogazioa orain dela lau bat hilabete hasi zuten eta museoko bi langile ari dira horretan.

Liburutegietako obren katalogazioa aurrera eramaten ari da bi langile horietako bat. Zati handi bat katalogatuta dago jada eta Photomuseumeko web orrian (www.photomuseum.name) eta Euskadiko Liburutegien Sistema Nazionalean (www.liburutegiak.euskadi.net/katalogobateratua) ikus daiteke. Bestea, objektu eta argazkiak katalogatzen ari da. Objektuena ia amaituta dago, orain berrikustea eta datu batzuk gaineratzea falta da. Aurrerapen handia izan da museoarentzat piezak inbentariatzea. Hala ere, lan hau egiteak denbora asko eskatzen du, katalogazio sistemak oso geldoak direlako oraindik ere. «Ez dakigu noiz amaituko den zeren etengabe ari gara pieza berriak ekartzen» esan digu Leopoldo Zugazak.


Euskal herritarren argazkigintza

Bisitaldian zehar hainbat argazki harrigarri eta berezi aurkitu ditugu eta baita tartean euskal argazkilarien lanak ikusi ere. Gaur egun argazkilaritza denon eskura dago. Argazki kamera mota asko daude: digitalak, negatibodunak, telefono mugikorretakoak... eta prezioz eskuragarriak dira. Beraz, edonor izan daiteke argazkilari. Baina profesionalen kopurua ere asko igo da azken urteetan eta hainbeste argazkilariren artean gehiengoa anonimoa da. Leopoldo Zugazaren ustez, Euskal Herrian argazkilari asko eta kalitatekoak ditugu, baina aipatutako arrazoiengatik ez dira ezagunak. Beste arrazoi batzuk ere badaude, izan ere, «mundu mailan ezagunak diren argazkilari asko argazkitik kanpoko arrazoiengatik dira ezagun».

Beraz, euskal argazkilarien obrekin gozatzeko Photomuseuma bezalako tokietara jo dezakegu.

Biharko «klik»ak aztergai abenduaren 2tik 4ra

Telefono mugikorra poltsikotik atera, irudia aukeratu eta "klik" batean argazkia atera. Zenbat aldiz egin ote dugu? Mugimendu hau egitea arrunta bilakatu da guretzat, baina orain dela hamar urte pentsaezina zen. Argazkigintza esku gutxitan egotetik, edonork eta edozein txokotan "klik" bat egitearekin soilik argazkia lortzera pasatu da. Egunean milioika eta milioika argazki ateratzen dira mundu osoan eta segundo batzuetan munduko beste puntara iristen dira. Bistakoa da argazkigintzak eduki duen bilakaera, baina ez dakigu nola jarraituko duen garatzen. Aurtengo Argazkigintzaren Historiaren II. Kongresuak gai hau aukeratu du Photomuseumean egingo diren hitzaldietan lantzeko.

Kongresuaren bigarren edizio honetan sei aditu arituko dira argazkigintzaren etorkizunari buruz eztabaidatzen eta bakoitzak gai bat landuko du:
- Josu Bilbao Fullaondo (EHUko irakaslea eta argazkilaria). Prentsako argazkigintzaren etorkizuneko erronka.

- Alejandro Castellote (PhotoEspaña argazkigintza jaialdiko zuzendari izandakoa). Jaialdiak, txapelketak eta lehiaketak. Argazkigintzaren merkatua.

- Alain Desvergnes (Frantziako Argazkigintzaren Eskola Nazionaleko zuzendari izandakoa). Argazki Eskolen etorkizuna.

- Rafael Doctor (Gaztela Leongo Egungo Artearen Museoko zuzendari izandakoa). Museoak eta etorkizuneko argazkigintza.

- Horacio Fernández (PhotoEspaña argazkigintza jaialdiko zuzendari izandakoa) Arte plastikoa eta argazkigintzaren arteko etorkizuneko kointzidentziak eta desadostasunak.

- Carmelo Vega (La Lagunako Unibertsitateko katedraduna) Argazkigintza unibertsitatean, ba al du etorkizunik?

Argazkigintzaren Historiaren II. Kongresua abenduaren 2tik 4ra izango da Photomuseumean.

Photomuseumaren hastapenak
Urte askotan aritu dira Ramon Serras eta Leopoldo Zugaza Photomuseuma egiteko materiala pilatzen. Argazkiak, kamerak, liburuak... denetik aurki dezakegu orain ia urtebete ireki zen argazkigintza museoan. 1993an museoaren lehenengo saiakera egin zuten Zarauzko Villa Manuelan eta Argazkigintza museo baten lehen zirriborroa izenpean egin zuten lehen erakusketa. 1993tik hona museoak aldaketa handiak izan ditu. Hasieran, eraikinaren goiko bi solairuak bakarrik zeuzkaten erakusketak egiteko, besteetan udal euskaltegia eta gaztetxea baitzeuden. Baina Leopoldo eta Ramonen asmoa ez zen honetara mugatzen. Horrela, Zarauzko Udalaren laguntzarekin Photomuseumaren proiektua aurrera ateratzea lortu zuten. Eraberritze lanak, Villa Manuela egoitza argazki museo bilakatzeko ideiarekin egin zituzten. Orain dela urtebete eskas ireki zituen Photomuseumak bere ateak eta ordudanik hainbat erakusketa eskaini ditu.

Leopoldo Zugaza Photomuseumeko zuzendariaren ustez, beharrezkoa zen Photomuseuma Zarautz bezalako herri batean kokatzea, biztanle gutxiagoko herriek ere eskubide eta betebehar batzuk dituztelako kulturari dagokionez. Zerbitzuak "tokiaren dimentsioaren arabera mailakatzen dira", baina konkretuki batzuk hiri handietan bakarrik aurkitzen ditugu. Horregatik, beharrezkoa da herriak ere zerbitzuz hornitzea. Photomuseuma, beraz, kulturaren deszentralizazioaren aldeko proiektu bat da, eta bestalde, leku egokiagorik ez zuen izango museoak, bere bultzatzaile diren Serras eta Zugazaren bizilekua baino.


Azkenak
2025-05-07 | Elhuyar
Biodibertsitate iluna neurtuta, giza jardueren eragina uste baino handiagoa dela ikusi dute

Giza jardueren eragina uste baino handiagoa dela eta ehunka kilometrotara ere irits daitekeela ondorioztatu dute biodibertsitatea neurtzeko ohikoa ez den metodo bat erabiliz. Biodibertsitate iluna neurtu dute: leku jakin batean bizi daitezkeen baina bizi ez diren espezieen... [+]


Bilobak zaintzeaz nekatuta amaitzen duten amona-aitonak

Hamar amona-aitonatik seik akituta bukatzen du, hainbat egunez bilobak zaindu eta gero, eta amona-aitonen %30ak dio haien bizitza pertsonalean eragiten duela biloben zaintzak. Frantziako Estatuko Hirugarren Adineko Behatokiaren datuak dira, Benjamin Muller kazetariak berriki... [+]


EHZ eta Hatortxu Rock jaialdiek bonu bateratu bat iragarri dute

Bi festibaletara joateko bonuak 150 euro balio ditu eta maiatzaren 6tik 19ra eskuratu daiteke. EHZ jaialdia ekainaren 27tik 29ra ospatuko dute Aberatzen eta azken Hatortxu Rocka Lakuntzan izango da, uztailaren 24tik 27ra.


Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak negoziazio mahaira deitu ditu sindikatuak ostegunerako eta proposamen “berria” iragarri du

Steilas, LAB, ELA eta CCOO sindikatuek deitutako greba astearen atarian dator Hezkuntza Sailaren mugimendua. Ostegunean bilduko dira sindikatuak eta Hezkuntza Saila, bertan ezagutaraziko du sailak proposamen zehatza, baina zenbait eduki aurreratu ditu asteartean Begoña... [+]


Langile bat hil da lan istripuan, Laudion

Langile bat hilik topatu dute astearte goizean Laudioko Bebidas Serrano enpresan. Osalanek adierazi du hipotesi nagusia gizonak bihotzeko bat izan duela dela. Istripu honetan hildakoarekin, 2025ean 19 langile hil dira jada lan istripuetan.


Ertzaintzaren eraso arrazista bat salatu dute Bilboko San Frantzisko kalean

Erasoa ile apaindegi batean egin zuen Poliziak iragan astean, Bilboko Kontseilu Sozialistak salatu duenez. Ile apaindegiko kamera baten irudiak zabaldu dituzte.


Merzek ez du eskuratu kantziler izateko gehiengo osoa Alemaniako Parlamentuan

CDU-CSUren eta SPDren arteko aliantzak 328 aulki baditu ere Bundestagen, 310 diputaturen babesa jaso du Merzek astearteko bozketan, gehiengoa lortzeko behar direnak baino sei gutxiago. Lehen aldia da Alemania errepublika federala denetik ez dela kantzilergai bat lehen bozkaketan... [+]


2025-05-06 | Estitxu Eizagirre
Amasa-Villabonako Udala Premier enpresarekin negoziatzen ari da Amasamendiko herri lurretan bi haize errota jartzeko baldintzak

Ander Goikoetxea Amasa-Villabonako zinegotzia da eta EH Bilduko Legebiltzarkidea. Premier ESPF Ipaz Haizea enpresak Amasamendin ezarri nahi dituen bi haize erroten orain arteko prozesua nola izan den azaldu du.


2025-05-06 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Haitz galdu batzuek baldintzatuko ote dute Asia Ekialdea?

Taiwan eta Japoniaren artean dauden Diaoyu edo Senkaku irlak hizpide izan dira berriro: Txinako kostazaintzako helikopteroek japoniar hegazkin koxkor bat uxatu zuten pasa den larunbatean irlen ingurutik “legez kanpo txinatar aire-espazioan” sartzeagatik. Bost... [+]


2025-05-06 | Antxeta Irratia
Irungo Lakaxita gaztetxeak pintaketa faxistak salatu ditu berriz

Joan den abenduan gaztetxeak pintaketa nazi-faxistak salatu zituen ere, eta oraingo honetan “Stop LGTBI”, “Fuera degenerados” edota “No os dejaremos dormir” bezalako mehatxuak izan dira asteburuan Lakaxitako hormetan azaldu diren mezuak, diana... [+]


23 eurodiputatuk Europar Batasunari eskatu diote esku hartzeko Askatasunaren Ontzidiaren alde

EBko diplomaziaburuari gutuna bidali diote lau talde parlamentarioko hainbat legebiltzarkidek, tartean EH Bildukoak. Oraindik nazioarteko uretan segitzen du Askasunaren Ontzidiak.


Errumaniako lehen ministroak dimisioa aurkeztu du, eskuin muturraren gorakadaren aurrean

Errumaniako presidentetzarako hauteskundeetan Simion eskuin muturreko hautagaiak lortu duen garaipenaren ondorioak azkar heldu dira. Marcel Ciolacu sozialdemokratak dimisioa eman du, ultraeskuinaren hazkundea geldiaraztea xede zuen gobernu koalizioak "jarraitzeko arrazoirik... [+]


Josebe Iturrioz Naizenen biltzarrean:
“Sarritan ikerketa objektu bezala tratatzen gaituzte trans pertsonak”

Naizenek I. Nazioarteko Biltzarra antolatu du haur eta gazte transexualitateaz hitz egiteko. Egitaraua maiatzak 5 eta 6 artean egin dute eta hitzaldiz josia izan da. Eztabaida eta hausnarketa bateraturako "espazioak sortzeko" ezagutza arlo ugaritan espezializatutako 400... [+]


Eguneraketa berriak daude