Garbiñe Insausti: «Abesti bakoitzak bere nortasuna hartu du»

  • Ahots goxo eta berri bat aurkeztu zaigu euskal musikagintzan. Garbiñe Insausti hernaniarrak urteak daramatza antzerkigintza dela-eta alde batetik bestera eta momentuz hala ikusten du bere burua. Horra hor, diskoaren izenburua, Ibilian, Hondarribiko Hirusta Records disketxeak aurkezten diguna. Mikel Errazkinen teklatu eta musika gidaritzapean, esperientziadun musikariez inguratu da Garbiñe bere estraineko lana grabatzeko: Xabi López gitarretan, Txema Garcés baxuan eta kontrabaxuan eta Igor Telletxea baterian. Joan den abuztu eta irailean grabatu dute hamar abestiz osatutako lehen lana, luze gabe zuzenean entzuteko parada izango duguna.

2021eko uztailaren 20an
Noiz eman zenituen lehen urratsak musika munduan?
Hamabost bat urterekin hasi nintzen gitarrako lehen akordeak ikasi eta lehen abestiak sortzen. Gero hamazazpirekin Madrilera joan nintzen antzerki ikasketak egitera eta musika mundua pixka bat alboratuta utzi nuen. Halere, beti nuen gitarra bide lagun.

Zein talde edo bakarlarirekin hazi zara musikari gisa?
Norah Jones, Billie Holiday, Édith Piaf... emakumezko ahots hauekin hezi naiz ni. Oso artista handiak dira aipatu ditudan guztiak, eta beraiengandik ikasteko asko dut.

Nola suertatu zen diskoa grabatzeko aukera?
Duela pare bat urte ekin nion berriro serioago musikari eta maketatxo bat grabatu nuen. Zenbait disketxetara bidali nuen eta Mikel Errazkinen proposamena jaso nuen. Bera zuzendari musikala izan zitekeela esan zidan eta moldaketak ere egin zitzakeela komentatu. Horrela hasi ginen lanean duela hamar bat hilabete. Maketako hiru abesti berreskuratu genituen diskoa grabatzeko eta egia esan nahiko lan prozesu kuriosoa izan da. Izan ere, antzerkia dela-eta Madrilen eta Frantzian ibili naiz eta ahal nuen guztietan Hondarribira gerturatzen nintzen Mikelekin biltzeko: zer egin nahi genuen eztabaidatu, moldaketak ikusi... Eta irailera arte horrela ibili gara, jo eta su lanean. Halere, oso prozesu polita eta intentsoa izan da. Zorte onekoa sentitzen naiz Mikelek beti izan duelako konfidantza handia nigan eta gainera oso musikari onez inguratu nau. Musika munduan dudan lehen esperientzia izateko oso pozik nago.

Nola hartzen du bakarlari batek beste norbaiten gidaritzape musikala izatearen proposamena?
Egia esan, guk primeran eraman dugu, hasieratik oso ongi konpondu baikara. Banituen nolabaiteko aurreiritziak zenbait instrumentuekiko, nire burua gitarra batekin bakarrik entzutera ohitua nengoelako. Horregatik, nire musika bateria edo baxu batekin irudikatzea arraroa egiten zitzaidan. Baina gero lehenengo moldaketak entzuten hasi nintzenean, eta Mikelen ideiak garatzen genituen heinean konturatu nintzen abesti bakoitza nortasun propioa hartzen ari zela. Kantu lasaiak direnez gitarrarekin eta ahotsarekin entzunda bakarrik monotonoak izateko beldurra neukan, eta agian, pobre gera zitezkeela. Baina Mikelek abesti bakoitzari ukitu ezberdina eman dio eta nik uste asko aberastu dituela. Kolorea eman dio abesti bakoitzari eta oso pozik geratu naiz emaitzarekin.

Bakarlari gisa aurkezten bazara ere, konposaketetan eta hitzen sorkuntzan ere hainbat lagun izan dituzu.
Hamabost urterekin lehen kantuak sortzen hasi nintzenean nire hitzak abesten nituen. Orain lagunen letrak musikaz laguntzea ere gustuko dut. Ezberdina da, polita. Beraiek ere hitz batzuetatik musika nola sor daitekeen ikusten dute eta hitza eta musika nola uztartzen diren. Abesti bakoitza gainera momentu ezberdin batean sortzen da eta beraz kantu bakoitza momentu zehatz baten islada txiki bat da.

Maketako hiru kantu bakarrik sartu dira diskoan eta besteak hilabeteotan sortu dira. Nola moldatu zara Madrilen zaudela guztia koordinatzeko?
Bada, diziplina pixka batekin. Denboraz larri ibili gara egia esan. Dena den, kantu bakoitza mundu bat da, abesti bat konposatzeko lau aste eman ditzakezu eta Ibilian bezalako beste kantu bat adibidez insomnio gau bateko bi orduko lana izan zen. Irailean grabatu genuen diskoa eta sormen lanean jardun genuen azken momentura arte.

Euskaraz, ingelesez eta frantsesez abesten duzu. Disko poliglota dugu Ibilian.
Betidanik izan dut hizkuntzekiko joera. Beti gustatu zait hizkuntza bakoitzak duen nortasunarekin jolastea, ikastea eta hitz egitea. Nik uste hizkuntza bakoitzak sentsazio ezberdinak eskaintzen dizkizula eta bakoitzak bere xarma dauka. Frantsesa, adibidez, oso hizkuntza goxoa eta sentsuala iruditzen zait eta asko gustatzen zait bere sonoritate eta melodia. Gainera, denboraldi batez Parisen zubi gainean anplifikagailu eta gitarrarekin jotzen ibili nintzenez, jendea ezagutzeko aukera izan nuen eta beraiek ere lagundu naute letretan eta abar. Hizkuntza ezberdinak erabiltzea nire bizitzako ibilbide horren islada bat zela ere iruditu zitzaidan.

Madrilen zaude antzerki munduan lanean. Zein konpainia eta obratan diharduzu momentu honetan?
Orain Gato Negro antzerki taldean nago eta abenduaren 10a arte Ojalá estuvierais muertos antzezlana eskaintzen ari gara Galileo antzokian, asteartetik igandera. Gato Negro gure antzerki eskola garaian sortu zen eta gero eta proiektu garrantzitsuagoekin gabiltza. Obra honekin Frantzian izan gara, Norbegiara joateko asmoa ere badaukagu. Jakin min eta proiektu asko ditugu buruan, eta oraindik egiteke ditugun ametsak...

Musikaria eta antzezlea izanik, ziurrenik honezkero egina duzu Gato Negro-rekin bien uztarketarik, ezta?
Bai, aukera izan dut, bai. Duela hiru hilabete, adibidez, Édith Piaf-en inguruko obra egin genuen eta nik Piaf antzezten nuen. Abestu ere egiten nuen pianojole batek lagunduta. Gainera, gaur egun antzerkian musika oso presente dago. Denetarik jakitea ondo dago.

Momentuz Madril aldean jarraitzeko asmoa duzu?
Egia esan, izpiritu nomada daukat. Momentuz lana dudan lekuan nago. Madril gustuko dudan hiri bat da, batez ere, gustuko dudana egiten dudalako. Baina bueltatzeko gogoa ere beti izan ohi dut. Dena den, oraindik nire burua buelta asko emateko gogoarekin sentitzen dut. Ez dakit non, ez dakit nola, ez dakit noiz bueltatuko naizen... baina mugitzeko grina dut oraindik.

Zure egoera kontuan izanik nola pentsatzen duzu zuzenekoa aurkeztea?
Momentuz, abenduan antzezlanean astebetez ordezkatuko naute hilaren lehenean Donostian eta bian Irunen jo ahal izateko. Gero hamaseian ere Iruñean joko dugu. Nik uste dut aukera izango dudala, nola edo hala egingo dugu zerbait proiektua aurrera eraman ahal izateko. Gainera, antzerkigintza oso ezegonkorra da, batzuetan lan asko daukazu eta gero libreago zaude... Bidaia asko eginda, baina uste dut bi gauzak egin ahal izango ditudala.

«Ibilian»
«Bidearen kontzeptua oso presente dago nire abesti eta bizitzan. Norberak bere bidea aurkitzearen kontzeptua, ibiltzea geratu gabe eta ahal izanez gero norabide egokian. Orain ibilbide berri bat hasi dut musikan eta horrexegatik, Ibilian».

Madril
«Nik uste dut Madrilen euskal musikagintza eta antzerkigintza gutxi ezagutzen dela. Euskal Herrian oso presente ditugun artistak apenas ezagutzen diren. Bestalde, ni mugitzen naizen giroan jendea oso irekia da, nik kantatu izan dut noizbait euskaraz Madrilen eta jendea gerturatu zait 'Ze soinu berezia duen! Ze hizkuntza polita!', esaten. Ez dut sentitu inolako arbuiorik. Mugitzen naizen mundua, agian, pentsamendu aldetik irekiagoa delako. Interesa somatu dut, baina ezezagutza ere bai».


Azkenak
Etorkizunean ere mendien alde

Orain dela hogei bat urte izandako mehatxuak datoz Gipuzkoako mendietara berriro ere, eta ez nolanahiko neurrian, gainera; tamaina eta kantitate handiagoan baizik. Proiektuok –bakarren bat jadanik eraikia; Zubietako erraustegia, kasu– landa-eremuan edota mendian dute... [+]


Migratzaileei hizkuntza harrera egiteko jardunaldiak egingo dituzte Gasteizen

Urriaren 10 eta 11n Gasteizko Europa Jauregian egingo dira Euskalgintzaren Kontseiluak eta Eusko Jaurlaritzaren Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak lankidetzan urtero antolatzen dituzten jardunaldiak.


Iruñeko Ezpala tabernari eraso egin zioten Boixos Nois taldeko ultren kontrako akusazioa artxibatu du epaileak

Iturramako taberna herritarrari eraso egin zioten egunean bertan Iruñean ziren arren, salatutakoan parte hartu zutenik ezin dela frogatu dio epaileak. 2022ko azaroan Ezpala taberna txikitu eta bertan ziren bezeroak jipoitu zituzten Bartzelonako ultrek.


2024-09-26 | ARGIA
Realeko entrenatzaileak euskaraz jarraitu zuen, zenbait kazetari frantziar kexatu arren

Realeko futbol taldeko entrenatzaile Imanol Alguacilek, Nizan, Europako Ligako partiduaren aurretik eskainitako prentsaurrekoan euskarazko hedabideei euskaraz erantzuten ari zela, hainbat kazetariren kexa entzun behar izan du. Duela astebete antzeko egoera gertatu zen... [+]


EH Bilduk, EAJk eta PSE-EEk akordioa adostu dute Osakidetzako lan eskaintzen eredua berrikusteko

Osakidetzako lan eskaintza publikoen eredua "berrikustea" eta kontsolidazio prozesuak "bukatzea" galdatzen duen ekimen parlamentarioa adostu dute hiru alderdiek.


2024-09-26 | Eneko Atxa Landa
Donostiako Zinemaldia 6. eguna
Por donde pasa el silencio


Grebak arrakasta izan du Nafarroako Hezkuntza Publikoan

Nafarroan hezkuntza publikoko milaka irakasle greba egitera daude deituta ostegun honetan eta mobilizazio ugari iragarri dituzte sindikatuek. Ratioen jaitsiera, plantillak egonkortu eta gainzama arintzea eskatzen dute, besteak beste: "Gobernuari dagokio hezkuntza publikoa... [+]


2024-09-26 | Euskal Irratiak
Baionako Ospitaleko ehunka langile mobilizatu dira lan-ordutegien berrantolaketaren kontra

Euskal Kostaldeko ospitaleko zuzendaritzak aurkeztu duen lan denboraren berrantolaketa proiektuaren salatzeko, intersindikalak mobilizaziorako deia egin zuen asteartean. Berrantolaketa proiektu horrek 2002an sortutako hitzarmena hausten duela diote sindikatuek, besteak beste RTT... [+]


2024-09-26 | Gedar
Ertzain bat Desokuparen parte dela argitaratu dute

Otavio da Silva ertzaina irakasle aritzen da Desokupan, eta emakume gisa dago erregistratuta. Bestalde, badirudi udan bere bikotekidea erailtzen saiatu zen ertzaina ez dutela Poliziatik bota.


Gaza iparraldeko zibil guztiak kanporatzea aztertzen ari da Netanyahu, begirada Libanon jarrita dagoela baliatuta

“Zonalde militar itxia” bilakatuko litzateke Gaza iparraldea, eta palestinar zibil guztiak kanporatzea ekarriko luke. Astebetean joaten ez diren guztiak helburu militar gisa hartu eta hil egingo lituzkete, planaren arabera.


Armen salmenta sekretupean mantentzeko akordioa daukate Israel eta Espainiaren artean

José Luis Zapatero Espainiako presidente zela hasi ziren akordioa lantzen 2011n eta 2014an gauzatu zuten Espainiako Mariano Rajoy eta Israelgo Shimon Peres presidenteek. Publico komunikabideak eman du akordio horren berri.


Sail Ofiziala. 6.eguna
Ihes egin heriotzari, aurrerantz

Izaten da, tarteka, dena loturik dagoenaren sentsazioa. Denetarik-edo ikusteko aukera izanen da Zinemaldian, baita Sail Ofizialean ere, marko baten pean betiere. Ikusi ditugu umore ukitudun batzuk, negarra eragiterainoko dramak, suspenseak, dokumental tankerakoak, baita... [+]


Sara Torres. Potentzia eta desira
“Desirak ez du berezko objekturik: polimorfoa da, eta desbideratzera jotzen du”

Poesia-irakurraldi bat, jendaurreko elkarrizketa bat eta sei orduko tailer bat eskaini zituen orain bi aste Sara Torres idazle eta pentsalariak Gasteizko Artiumen, Trama programaren barruan. Ondoren, eskuzabal eta gertuko hitz egin zidan bere lanari buruz, igande arratsalde... [+]


Eguneraketa berriak daude