Zurardoa


2006ko urriaren 29an
Likidoak garraiatzeko era onena egurrez egindako ontziak direla dakigula milaka urte dira. Lurrezkoek eta metalezkoek bakoitzak bere arazoak arazo, egurra izan da onena eta finean merkeena. Hutsik edo beteta ekarri eta eramateko uztaiak libratu eta upa-oholak eta bi tapak askatuta, egurrezko ontziak alde ederra. Haritza, gaztaina, gerezia, sasi-akazia... denetatik erabili izan da hemen ontziak egiteko, eduki beharreko gaia, iraupena eta abarren arabera.

Ardogintzan haritza izan da beti errege, XX. mendearen erdi aldetik aurrera batik bat. Orduko enologo frantziarrak haritzak ardo onduari eransten zion kalitate eta ezaugarri organoleptiko apartez jabetu ziren. Eta moda horrek ito gintuen. Barrikote, barrika, bukoi edo kupel, haritzezko ontzien tarteren bat bizitu gabeko ardoa ez zen inola ere ona. Gero ardo-janetan egurra, haritzezko eskarda bailitzan, eztarrian trabeska trabatu zitzaigun eta egun askoz ere denbora gutxiago egiten du ardoak egur artean; mokofinen arabera "ardoa behar bezala zorrozteko adina". Agidanean, edaterakoan izango dituen ezaugarri garrantzitsuenen %20a eransten omen dio ontziaren egurrak ardoari.

Gaur ere haritza da zurik preziatuena, frantsesa bezala amerikanoa. Frantsesa deiturikoa bi espezietakoa da: Quercus petraea edo Q. sessilis eta Quercus robur edo pedunculata. Enborretik ohola, zuraren beta oso osorik errespetatzen duen eran, ziriz zartatuta lortzen da. Amerikanoa (Quercus alba), aldiz, betak beta, zerrak zuzen ebakitzen du eta enbor berari etekin hiruzpalau aldiz handiagoa ateratzen dio. Bestetik frantsesaren zura askoz ere finagoa da eta ardoari ematen dion gustua ere sotilagoa da. Amerikanoak aldiz, zura zakar samarra izaki, ardoari egur-gusto gordinagoa itsasten dio. Bai bai, azken hau erdiprezioan saltzen da.

Bada ez dakit zenbat urtetan luzatu den eztabaida ero baten ondoren Europako Batasunak ardoari zur gusto horiek emateko edozein eratako ontzitan (hormigoizkoa, zuntzezkoa, plastikozkoa, altzairuzkoa...) zur-txirbila erabiltzeko baimena eman du. Oso zabaldua eta ezaguna zen legez kanpoko jokabidea iruzur izatetik edozeinen aurrean harro azaltzeko modukoa izatera pasako da aurrerantzean. Baina ez dira harro ibiliko, erosleari ez baitzaio esango txirbil edo kizkurrez "ondutako" ardoa denik. Urardotutako Europan ardoa zurardoa.


Azkenak
'Cristóbal Balenciaga' telesaila
"Nabaritu dadila euskaldun batzuok euskaldun baten istorioa kontatu dugula"

Cristóbal Balenciaga diseinatzailearen biografia kutsuko fikziozko telesaila egin du Moriarti hirukoteak, Disney+ plataformarentzat. Estreinakoa dute formatu horretan. Aitor Arregi eta Jon Garañorekin egin du hitzordua ARGIAk, Jose Mari Goenaga kanpoan baitzen,... [+]


Eguneraketa berriak daude