Zurardoa


2006ko urriaren 29an
Likidoak garraiatzeko era onena egurrez egindako ontziak direla dakigula milaka urte dira. Lurrezkoek eta metalezkoek bakoitzak bere arazoak arazo, egurra izan da onena eta finean merkeena. Hutsik edo beteta ekarri eta eramateko uztaiak libratu eta upa-oholak eta bi tapak askatuta, egurrezko ontziak alde ederra. Haritza, gaztaina, gerezia, sasi-akazia... denetatik erabili izan da hemen ontziak egiteko, eduki beharreko gaia, iraupena eta abarren arabera.

Ardogintzan haritza izan da beti errege, XX. mendearen erdi aldetik aurrera batik bat. Orduko enologo frantziarrak haritzak ardo onduari eransten zion kalitate eta ezaugarri organoleptiko apartez jabetu ziren. Eta moda horrek ito gintuen. Barrikote, barrika, bukoi edo kupel, haritzezko ontzien tarteren bat bizitu gabeko ardoa ez zen inola ere ona. Gero ardo-janetan egurra, haritzezko eskarda bailitzan, eztarrian trabeska trabatu zitzaigun eta egun askoz ere denbora gutxiago egiten du ardoak egur artean; mokofinen arabera "ardoa behar bezala zorrozteko adina". Agidanean, edaterakoan izango dituen ezaugarri garrantzitsuenen %20a eransten omen dio ontziaren egurrak ardoari.

Gaur ere haritza da zurik preziatuena, frantsesa bezala amerikanoa. Frantsesa deiturikoa bi espezietakoa da: Quercus petraea edo Q. sessilis eta Quercus robur edo pedunculata. Enborretik ohola, zuraren beta oso osorik errespetatzen duen eran, ziriz zartatuta lortzen da. Amerikanoa (Quercus alba), aldiz, betak beta, zerrak zuzen ebakitzen du eta enbor berari etekin hiruzpalau aldiz handiagoa ateratzen dio. Bestetik frantsesaren zura askoz ere finagoa da eta ardoari ematen dion gustua ere sotilagoa da. Amerikanoak aldiz, zura zakar samarra izaki, ardoari egur-gusto gordinagoa itsasten dio. Bai bai, azken hau erdiprezioan saltzen da.

Bada ez dakit zenbat urtetan luzatu den eztabaida ero baten ondoren Europako Batasunak ardoari zur gusto horiek emateko edozein eratako ontzitan (hormigoizkoa, zuntzezkoa, plastikozkoa, altzairuzkoa...) zur-txirbila erabiltzeko baimena eman du. Oso zabaldua eta ezaguna zen legez kanpoko jokabidea iruzur izatetik edozeinen aurrean harro azaltzeko modukoa izatera pasako da aurrerantzean. Baina ez dira harro ibiliko, erosleari ez baitzaio esango txirbil edo kizkurrez "ondutako" ardoa denik. Urardotutako Europan ardoa zurardoa.


Azkenak
2025-06-04 | Uriola.eus
Manteroekin eta Ainararekin elkartasuna adierazi dute Bilboko Epaitegiaren aurrean

Ainararen aurkako epaiketa dela eta, Bilboko Epaitegiarekin aurrean elkartu dira Manteroekin bat! plataforma eta bertaratutakoak poliziaren gehiegikerien eta egiturazko arrazakeriaren aurrean, elkartasunez antolatuko direla aldarrikatzeko.


Iruñeko Alde Zaharreko etxegabetzea geldiaraztea lortu dute

San Lorenzo kalean 57 urteko emakume bat –Ana Belen– etxegabetzeko agindua zegoen asteazken goizerako. Hori eragozteko, etxearen atarian 07:30etik aurrera bilkura deituta zuen Iruñerriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak. Azkenean ez da etxegabetzea gauzatu.


Hana Zjakic. Inguruari adi
“Ez nintzateke ase sentituko, lau urteren ostean, hemengo kulturaz eta hizkuntzaz ezertxo ere ez baneki”

Iaz ezagutu nuen Hana Zjakic, Bollotomaseko bertso-saioaren aurretik mahai-buelta berean suertatuta. Ingelesez egin behar niola aipatu zidaten. Eta ni, orduan, kezkatu egin nintzen, ea saioan bertan inor arituko ote zitzaion xuxurlari. Lasai egoteko esan zidan berak, lehenago... [+]


Albert Le Layek ez zuen trukean ezer eskatu

Canfranc (Huesca, Espainia), 1940ko ekaina. Charles De Gaulle jenerala buru zuen Londresko Frantzia Askearen gobernuak erabaki baten berri eman zion Albert Le Lay Canfranceko nazioarteko tren geltokiko Frantziako aduanako arduradunari: bere postuan geratu behar zuen. Ez zirudien... [+]


Talentu bila

Talentua garai honetan zaindu, babestu eta erakarri beharreko altxorra ei da. Horregatik, Kutxabankeko lehendakari Anton Arriolak hezkuntzan ingelesari garrantzi handiagoa eman behar zaiola adierazi du, eta euskara horretarako oztopo izan daitekeela Poloniatik etor litezkeen... [+]


2025-06-04 | ARGIA
Osasun arreta euskaraz bermatzeko zortzi eskaera egin dituzte EHEk eta Aintzatek

Osasungintzako 501 langilek bat egin dute zortzi eskaera zehatz dituen manifestuarekin. Helburua, osasun arreta euskaraz eskaini, eman eta bermatzea, “edonon eta edonoiz, maila guztietan eta ahoz zein idatzizko harremanetan”.


2025-06-04 | Itxaro Borda
Begi zabal itxiak

“Hauxe titulu bitxia” erranen du aspaldian leitzen nauen ARGIAko irakurleak. Jakingo du halaber Stanley Kubrick zinegilearen azken filmaren zale amorratua naizela. Horrek hura esplika dezake. Funtsean, begiak zabal itxita begiratzen diogu munduari, bereziki Gazako... [+]


2025-06-04 | Gorka Menendez
Armatzea eta autodefentsa

Badirudi Europar Batasuna eskalada beliko betean sartu dela. Munduaren ordena geopolitikoa kolokan dabil eta Europak bertan zuen pribilegiozko lekua galtzeko arriskua ikusi du. Autonomia estrategikoaren lemapean, beste neurri askoren artean, industria armamentistikoa... [+]


2025-06-04 | Cira Crespo
Greba orokorra

Euskal Herriko mugimendu abertzaleen hasieran, langile borrokak kanpotik inposaturiko zerbait balira bezala ikusi ohi ziren. Euzkadi egunkariko orrialdeetan maiz irakur zitezkeen sozialisten kontrako diatribak. Harritzekoak ere ez ziren erasook, egia esan, egunkari sozialistetan... [+]


2025-06-04 | Axier Lopez
Elon Musken adimen artifiziala Telegramen sartuko dute

Elon Musken xAI enpresak garatutako Grok adimen artifizialeko txatbota Telegramen txertatuko dute. 1.000 milioi erabiltzailetan sartuko da eta horren truke 264 milioi dolar jasoko du Pável Dúrovek zuzendutako enpresak. Orain arte, Grok X sarean edo Musken bestelako... [+]


Teknologia
KoipetsuAA

Aspaldi egin nuen lantegi batean, kapitalismoaren izaera alderatu zuten itsasoan koipe jario batekin, zabaltzen doan orbana, bidean hondakina eta miseria sortzen duena eta garbitzeko zaila dena.

Egun, AAren koipea nonahi dugu,beharbada ezagunenak honakoak direlarik:... [+]


Eguneraketa berriak daude