2046


2006ko urriaren 29an
Wong Kar Wai-en filmean bezala, galdutako oroitzapenetara eramaten gaituzten trenak badirela errango nieke, berri bila datozkidan ttakun-kideei. Aski da 2040ko epearen izua gainditzea, desoreka orokorraren ordezko oreka berreskuratzeko. Mortimer-en Zatikia ahanzten da, Coca-Cola botoilatxoa husten eta barran geratzen den gin hondarrari tonic ttilika bat eransten trenera igan aitzin. Idazleek alabaina badakite dena fikzioa dela, Durangoko azoka barne.

Ez naiz izan 2040ko Durango feria erraldoian. Izturitzeko harpeetan gordetzen naiz eta teknika intergalaktikoak arrotz zaizkit. Euskal Herria 2010 lemak hatsanka atxiki gintuen garaiaz gogoratzen naiz, mirakulurik ez zen gertatu bistan dena, are gutxiago 2020an eta 2030ean. Erdi etsiak ginen engoitik 2040ra heltzean. Agudo, 2046an, iraganerako (Eusko) tren urdinaren hartzea erabaki nuen memoria hilak harrotzearren.

Eta Urlia, Sandia eta Berendia euskal idazle ozentsuek nehoiz zangopilatu ez zituzten alorretan kausitu nintzen, betazalak apaldu orduko. Hasieran Cyberoan nengoen: zikoinen hegaldiak mirets nitzakeen Larraine gainetik eta urre koloreko eki-sartze bat, Atharratzeko plazaren minetik. Handik laster, Iruñeko adiskide minen konpainian nintzen mintzaira zaharrez barra-barra mintzo -isila nintzen, baina azken udak kalakari etengabez itxuraldatu ninduen-, eta gero Gasteizen Hertzainak taldeko baxu jolearekin garagardo haguntsua hurrupatu nuen, Bilbon Lopez de Haron behera enekin kantari orroaz zebiltzan andre ederrei beha zoratu aurretik: non hago zein larretan abesten zuten Barkoxeko ostatu keztatu batean bailiran, zintzurrak larrutzen...

Ez dut den mendrenik ere Mortimer-i pentsatu.

Hamabost axola murdukatu dut, Euskal Idazleen Elkarte gabeko gisa, mendeak badu ez dudala urteko kuota ordaindu eta hondarrean elkartetik kanporatu naute. Ohartu naizenez, anitzetan, kanporatua izateak ondorio onak baizik ez dakarzkit. Eta marmaratuko dute, arras asperturik, aditz trinkoak deblauki erabiltzeko ohitura nazkagarri hori, horrelakorik ez du bederen Mortimer-ek, ez eta euskal literatura ohoratzen duten Urlia, Sandia eta Berendiak. Birtualki ere ez. Trinkotasuna ez da konputeren hertzeetarik erraz pasatzen. Hobe niretzat, ezen 2046rako (SNCF) tren gorrian urtzen ahal naizelako, denbora D-ra itzultzeko xede eta asmorik gabe.

Marsana karrikako tabernara ihes dabilke halaz nire izpiritua. Lagun emeak inguruan dauzkat. Haien soak, haien irriak, haien hitzak irensten ditut gaur, atzorik izan ez balitz bezala: atzo guztia, nostalgiatik at, funtsean oraina oinarri duen bihar bat da. Ardoz betetzen dira basoak eta hizkuntzak nahasten, ezpainen dei samurrei erantzunez. Giro horretan Mortimer-ek ez luke Wong Kar Wai konprenituko. Halaber, ez lituzke ulertuko burdin meatzari ondorengo ene altzairuzko urratsak, Dominika Llarraki, Niko Etxart eta Robert Larrandabürük elkarrekin xuxurlatzen duten airea sano da delakoaren notak, hiru emaztekiko kuadrila alegera Bilboko gauean eratorrian dabilaneko algarak.

Gaizo Mortimer: ez naiz den-mendrenik jeloskor.

Egiaz pixka bat deskonektatua naiz, ez dut sinadurarik ematen, ez naiz bilkuretara azaltzen eta ene aburua ez dut partekatzen. Hargatik, ttakun-kide amoltsuak, ez etsi. Gutiziarik gabe ez abia Liburu Azoka hanpurostara. Alderantziz, zatozte nirekin, Euskal Herrian zehar, milaka leku hunkigarri aurkitzen direlako, maite ditugunekin, liburu eta ordenadoreetarik urrun gozatzeko.

Treguaz balia gaitezen 2046rako (DB) tren zurbailetan gerizatzeko.


ASTEKARIA
2006ko urriaren 29a
Azoka
Azkenak
Hurrengo ikasturterako irakasle gehigarriak jasoko ditu Seaskak

Bordeleko Errektorearekin hitzartu du "behin-behineko" akordioa Seaskak. Horrez gain, Euskararen Erakunde Publikoarekin eta Frantziako Hezkuntza Ministerioarekin hitzarmena sinatzeko negoziaketak abiatuko dituzte hurrengo astean. Azterketak euskaraz egiteko aukera... [+]


2025-05-27 | ARGIA
Azpikontratatutako langile bat hil da Amurrion teilatutik behera erorita

Tubos Reunidos enpresan ari zen lanean eta teilatutik behera erorita hil da, sindikatuek jakinarazi dutenez. azken honekin 22 dira 2025ean hil diren langileak.


2025-05-27 | Estitxu Eizagirre
Lurraren defentsa
Uribarri Jauregiko akanpadan iraganeko borrokak eta egungo nazioartekoak uztartu zituzten

Maiatzaren 16tik 18ra EH Bizirik sareak deituta kanpaldia egin berri dute Uribarri Jauregin. Hainbat ekintza, hitzaldi eta tailer egin zituzten bertan. Besteak beste, Lemoizko zentral nuklearraren, Pasaiako superportuaren eta Olaztiko erraustegiaren aurkako borroketan ibilitako... [+]


Hilberria
Richard Irazusta politikaria hil da, 66 urterekin

Lizarra-Garaziko akordioan hartu zuen parte, Abertzaleen Batasunaren ordezkari gisa. Alderdi horretako bozeramaile izan zen. Frantziako Legebiltzarrerako hauteskundeetara aurkeztu zen 1988an, 1993an, 1995ean eta 1997an. Azken hamar urteotan Hendaiako auzapezorde izan da.


Haur irakurzaleek ere beren topaketa eguna izango dute

Dantza, xake edo kirol topaketak egiten diren bezalaxe, literatura gustuko duten haur eta gazteek ere zaletasuna partekatu, elkar ezagutu eta egunpasa ludikoa egiteko aukera izango dute, datorren igandean. Ikasturtean zehar elkarri gutunak idazten aritu diren 130 gaztetxo... [+]


2025-05-27 | Jon Torner Zabala
Artzain eta sukaldariak eskutik, Ja(ki)tea elkartearen liburu berrian

2009an sortua, euskal sukaldaritza tradizionala sustatzea du helburu Ja(ki)tea elkarteak, abeltzain, laborari edota arrantzaleen jarduna nabarmentzearekin bat. Hamaika modura egin dakieke aitortza, eta oraingoan liburu berria plazaratuta azaldu die elkarteak esker ona,... [+]


Analisia
Aroztegiko epaiketa: sorgin ehiza modernoa

Aroztegiko epaiketaren akusazioen –fiskaltza eta akusazio partikularra– idazkiak irakurrita, pentsatzekoa zen epaiketan aterako zituztela froga argiagorik, horrekin bakarrik talde kriminalaren akusazioa oso larria baitzen. Ez ba, bost eguneko epaiketa zuzenean... [+]


2025-05-27 | Mikel Aramendi
Distopia orwelldarra beste 99 urterako Txagos uhartedi urrunean

Erresuma Batuko ika-mika parlamentarioaren mamia zen Keir Starmerren gobernuak, azkenean, sinatu duela Maurizioko Errepublikarekin Txagos uhartediaren subiranotasuna hari aitortzen dion tratua. Hori bai, bertan AEBek (Erresuma Batuaren presentzia hutsaren hurrengoa baita) duten... [+]


ELAk Guardian taldearen kontrako kereila aurkeztu du, Autoglas-Glavistaren itxieragatik

ELA sindikatuak salaketa penala aurkeztu du Amurrioko Instrukzio Epaitegian Guardian Europako lehendakariordearen eta gai juridikoetako arduradunaren aurka, Autoglas-Glavista enpresan izandako gertakariengatik.


Getxoko Udalak EH Bildu zigortu du Palestinari elkartasuna adierazteko mural bat egiteagatik

Getxoko EH Bilduk jakitera eman duenez, Udalak isun ekonomikoa ezarri dio, 2024ko azaroaren 29an, Palestinar Herriarekiko Elkartasunerako Nazioarteko Egunean, Villamonteko eskaileretan Palestinaren bandera marrazteagatik. Udal-zerbitzuek horma-irudia egin eta hiru egunera... [+]


2025-05-27 | Gedar
Ekainaren 30ean hasiko da Pasaiako Escalerillaseko bizilagunen aurkako epaiketa

Bederatzi familia etxegabetzeko prozedura judizialak abiatu ditu Pasaiako Portuak, eta bost familiaren aurkako epaiketari ekingo diote ekainaren 30ean, Donostian. Kaleratzeak geldi ditzatela eta bizilagun guztiei bizitoki alternatiba bat berma diezaietela exijitu du Euskal... [+]


2025-05-27 | ARGIA
50 urteko behargin bat hil da Andosillan, zama gainera erorita

Foruzaingoaren esanetan, ezbeharra gertatu den lekuan bertan hil da 50 urteko langilea. LAB sindikatuaren zenbaketaren arabera, urte honetan dagoeneko 21 langile hil dira beharrean ari zirela.


2025-05-27 | Sustatu
Wikikasi, ikas-egoerak landu ikastetxean Wikipediarekin lanean

Ikas-egoera, Wikipediaren arabera, hezkuntzari lotutako ingurune batean egiten den baliabide eta jarduera didaktiko antolatuen bidez egiten den ekimen pedagogikoa da. Eta hain zuzen ere, Euskal Wikilarien Kultur Elkarteak (EWKE), euskarazko Wikipediaren sustatzaileak,... [+]


Eguneraketa berriak daude