Liburutegia


2006ko urriaren 22an

Ulua
Allen Ginsberg
Susa
32 orrialde

Beat belaunaldiaren etika berria

Harkaitz Canok euskaratu duen Allen Ginsbergen Ulua izenburuko poema aurreneko aldiz ezagutzera eman zen 1955eko urrian, San Franciscoko Six Gallery arte aretoan, egileak eta Jack Kerouacek antolatu zuten poesia errezitalean. Allen Ginsbergek berak hain era zirraragarrian irakurri zuen, bertan ziren entzuleena ez ezik, Beat belaunaldia bezala ezagutua izan denaren etika berriaren ikur ere bilakatu zela. 1956an argitaratu zuten, baina argitalpen hori bahitu egin zuten, poemak eduki obszenoak zituenaren aitzakian. Allen Ginsberg (1926-1997) AEBetako XX. mendeko poetarik esanguratsuenetakoa eta Flower Power zein hippien mugimenduaren eragilerik nagusienetakoa izan zen.

Baztango Mintzoa: gramatika eta hiztegia
Pello Salaburu, Maite Lakar
Nafarroako gobernua, Euskaltzaindia
524 orrialde/ 20 euro


Baztanen egiten zen eta gaur egun egiten den euskal mintzoa

Nafarroako Ipar Mendebalean dauden hamabost herrik osatzen dute Baztango bailara. XVIII. mendean 7.500 inguru biztanle zituen. 1940an, berriz, 10.326. Urte horretatik aurrera biztanleen kopuruak gainbehera egin du, 2003. urtean 7.746 baino ez zituen haranak. Hizkuntzari dagokionez, euskarak bizirik iraun duen arren, azken berrogei urteetako bizimoduaren aldaketek izan dute harengan eraginik: gaztelania indartu da, batetik; eta Baztango euskarak belaunaldi berrietan goiti egin badu ere, batasunera jo du, berdintze aldera, beste tokietan egiten den mintzoarekin. Bilakaera horren guztiaren gainean hitz egin dute Pello Salaburuk eta Maite Lakar-ek Baztango Mintzoa: gramatika eta hiztegia liburuan.

Txabola terapeutikoa
Pako Aristi
Elkar
96 orrialde 8,50 euro


Aiton-amonek erakutsitakoak

Pako Aristik hamabi bat urteko neska-mutikoentzat idatzitako kontakizuna da Txabola terapeutikoa eta Jokin Larrearen marrazki umoretsuz horniturik dator. Oihana, gaixo dagoelako aiton-amonen baserrira sendatzera bidali duten neskatila dugu narratzaile, bere jarduna hainbat elkarrizketekin nahasturik dagoen arren. Neskatilak badaki gaitz bat duela, baina ezin asmatu gaixotasun hori zein den. Lasaitasuna eta aire sanoa behar dituelako, gurasoen eztabaidetatik eta hiriko zurrunbilotik urrun egoteak on egin diezaiokelako bidali omen dute baserrira. Aiton-amonak ez dira psikologoak, haien artean ez da errietarik ere falta, baina aitonak oso umore ona du, eta amona, erretxin samarra bada ere, bihotz handikoa da. Han ikasiko du Oihanak umorea eta maitasuna oso sendabide onak direla.

Frida
Batzuen artean
Kahlomedia
66 orrialde

Eskolan berdintasuna?

Lehen ez bezala, gaur egun elkarrekin dabiltza neska-mutilak eskola edo ikastoletan. Nolanahi ere, horrek bermatzen al du heziketan beharrezkoa litzatekeen sexu bien arteko berdintasuna? Horixe da Frida aldizkarikoek azken zenbakian azaldu duten berebiziko galdera, duela hiru urte Emakundek abian jarritako Nahiko programaren bilakaera aztertzeko. Bestalde, zenbaki berean aurki daitezkeen gaien artean, Bagabiltza Fundazioaren nondik norakoak, hizkuntza sexista egun zertan den, tratu txarrak jasaten dituztenek laguntza lortzeko eman beharreko urratsak eta Bilboko Udalean Emakumea eta Kooperazioa Saileko zinegotzia den Carmen Garcíari eginiko elkarrizketa daude. Carmen Garcíak Bizkaiko hiriburuko instituzioetan lan egiten duten emakumeen gainean egin den ikerketa baten ondorioen berri eman du.

Mendebal-
dearen
mintzo mindua
Joseba Azkarraga
Euskaltzaindia, BBK Fundazioa
226 orri/ 10 euro


Iazko Mikel Zarate saria irabazitako saioa

Joseba Azkarraga Etxegibel abadiñoarrak idatzitako Mendebaldearen mintzo mindua. Begiratu kritikoa gizarte eta kultura modernoari izenburuko saioak eskuratu zuen iaz Euskaltzaindiaren eta BBK Fundazioaren artean antolatu ohi duten Mikel Zarate saio lehiaketa. Mendebaldeak Lur deitzen zaion planetako bazter guztietan betitik, eta batik bat, globalizazioaren garaian eraiki duen mundua dauka hizpide. Egilearen iritziz, auzitan jarri beharreko zibilizazio-patroia da, Mendebaldekoa minduta dagoen mundua delako, eta bertan bizi garenok sufritzera garamatzalako, bizitzak berezkoa duen sufrimendutik harago. Eta minok ulertzeko arrasto ugari eskaintzen ditu bere saioan Joseba Azkarraga Etxegibelek.

Elgeta. Partiturak
Batzuen artean
EHko Trikitixa Elkartea
76 or+CDa. / 15 euro


Jazinto Rivas Elgetaren partiturak eta musika

Euskal Herriko Trikitixa Elkarteak plazaratutako liburua eta CDa dira Jazinto Rivas Elgeta (1906-1964). Partiturak izenburuarekin aurki daitezkeenak. Soinujole honen musikari buruz Koldo Izagirrek idatzitako Elgeta, sasiaren sustraiak liburuko zenbait pasarte eskaintzeaz gainera, hark jotako hamalau pieza jasotzen dituzte. Besteak beste, Begira nago (trikitia), Udaberria da ta (porrusalda), Uzta (arin-arina), Laster bidean (biribilketa), Ubera (fandangoa), Zorritsu (arin-arina), Luzuiya (fandangoa) eta Eleuterio (fandangoa).


Azkenak
'Cristóbal Balenciaga' telesaila
"Nabaritu dadila euskaldun batzuok euskaldun baten istorioa kontatu dugula"

Cristóbal Balenciaga diseinatzailearen biografia kutsuko fikziozko telesaila egin du Moriarti hirukoteak, Disney+ plataformarentzat. Estreinakoa dute formatu horretan. Aitor Arregi eta Jon Garañorekin egin du hitzordua ARGIAk, Jose Mari Goenaga kanpoan baitzen,... [+]


Eguneraketa berriak daude