Makina bat kontu
1995 eta 2005 urteen artean haize energia hamar aldiz handitu da munduan. 1995. urtean 10 terrawatt/ordu energia sortu zen eta 2005ean berriz, 100 terrawatt/ordu.
Une honetan, Australiak, Danimarkak, Alemaniak, Greziak, Irlandak, Herbehereak, Portugalek eta Espainiak behar duten energia elektrikoaren %1 baino gehiago lortzen dute haizetik. Hauen artean Danimarka azpimarratu behar da, behar duen energia elektrikoaren %18,5 lortzen baitu haizetik.
Instalatzen diren parke eolikoei dagokienez, Korea da lehena, azken urtean %233ko hazkundea izan baitu; ondoren Portugal dator, %100eko hazkundearekin eta atzetik Norvegia (%69) eta Irlanda (%58) daude.
Australiaren kasuan, ekoiztutako haize energiak ingurumenean izan duen eragina errepideetatik 651.720 ibilgailu kentzearen adinekoa da. Alemanian, igorritako CO2 kopurua 24,6 milioi tona gutxiagokoa izan daiteke eta Espainian 300 milioi euro aurrez daitezke igorritako CO2 kopurua 14 milioitan gutxitzen bada.
Txostenean etorkizunari buruzko hainbat aipamen daude, legedia, baimen emateak eta ingurumena bezalako gaiak kontuan hartuz, eta batez ere etorkizuneko proiektu bat aipatzen da: DOWNVIND. Proiektu honetan, Eskoziako kostaldean 25 kilometroko luzera izango duen eremua erabiltzea aurreikusten da eta horretarako lanak urte amaieran abiatuko dira.
Eremu hori Egipto, Sudan, Libia eta Txaden artean kokatzen da eta une honetan gizakia Nilo ibaiaren inguruan eta hainbat oasitan baino ez da bizi.
Dena den, bertako klima ez da beti orain bezalakoa izan. Duela 5.000-9.000 urte, klima epelagoa eta hezeagoa zen eta gertatu dena hobeto ulertzeko, hainbat ikerlari alemaniar 150 leku arkeologikotan 500 datu baino gehiago aztertzen ari dira. Hala, klimaren aldaketaren zergatia edo hobeto esanda, gertatutakoa gizakiak egindako zerbaiten eragina ote den jakin nahi da.
Ainararen aurkako epaiketa dela eta, Bilboko Epaitegiarekin aurrean elkartu dira Manteroekin bat! plataforma eta bertaratutakoak poliziaren gehiegikerien eta egiturazko arrazakeriaren aurrean, elkartasunez antolatuko direla aldarrikatzeko.
Munduko gatazka ugariak kontatzera ohituta, oraingoan bere gatazka propioari jarri dizkio berbak Ebbaba Hameidak (Tindufeko errefuxiatu guneak, 1992) bere lehen eleberrian: Flores de papel (Paperezko loreak) (Peninsula, 2025). Hiru belaunalditako emakume banaren istorioak... [+]
San Lorenzo kalean 57 urteko emakume bat –Ana Belen– etxegabetzeko agindua zegoen asteazken goizerako. Hori eragozteko, etxearen atarian 07:30etik aurrera bilkura deituta zuen Iruñerriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak. Azkenean ez da etxegabetzea gauzatu.
Iaz ezagutu nuen Hana Zjakic, Bollotomaseko bertso-saioaren aurretik mahai-buelta berean suertatuta. Ingelesez egin behar niola aipatu zidaten. Eta ni, orduan, kezkatu egin nintzen, ea saioan bertan inor arituko ote zitzaion xuxurlari. Lasai egoteko esan zidan berak, lehenago... [+]
Canfranc (Huesca, Espainia), 1940ko ekaina. Charles De Gaulle jenerala buru zuen Londresko Frantzia Askearen gobernuak erabaki baten berri eman zion Albert Le Lay Canfranceko nazioarteko tren geltokiko Frantziako aduanako arduradunari: bere postuan geratu behar zuen. Ez zirudien... [+]
Talentua garai honetan zaindu, babestu eta erakarri beharreko altxorra ei da. Horregatik, Kutxabankeko lehendakari Anton Arriolak hezkuntzan ingelesari garrantzi handiagoa eman behar zaiola adierazi du, eta euskara horretarako oztopo izan daitekeela Poloniatik etor litezkeen... [+]
Osasungintzako 501 langilek bat egin dute zortzi eskaera zehatz dituen manifestuarekin. Helburua, osasun arreta euskaraz eskaini, eman eta bermatzea, “edonon eta edonoiz, maila guztietan eta ahoz zein idatzizko harremanetan”.
“Hauxe titulu bitxia” erranen du aspaldian leitzen nauen ARGIAko irakurleak. Jakingo du halaber Stanley Kubrick zinegilearen azken filmaren zale amorratua naizela. Horrek hura esplika dezake. Funtsean, begiak zabal itxita begiratzen diogu munduari, bereziki Gazako... [+]
Badirudi Europar Batasuna eskalada beliko betean sartu dela. Munduaren ordena geopolitikoa kolokan dabil eta Europak bertan zuen pribilegiozko lekua galtzeko arriskua ikusi du. Autonomia estrategikoaren lemapean, beste neurri askoren artean, industria armamentistikoa... [+]
Euskal Herriko mugimendu abertzaleen hasieran, langile borrokak kanpotik inposaturiko zerbait balira bezala ikusi ohi ziren. Euzkadi egunkariko orrialdeetan maiz irakur zitezkeen sozialisten kontrako diatribak. Harritzekoak ere ez ziren erasook, egia esan, egunkari sozialistetan... [+]
Aspaldi egin nuen lantegi batean, kapitalismoaren izaera alderatu zuten itsasoan koipe jario batekin, zabaltzen doan orbana, bidean hondakina eta miseria sortzen duena eta garbitzeko zaila dena.
Egun, AAren koipea nonahi dugu,beharbada ezagunenak honakoak direlarik:... [+]
Elon Musken xAI enpresak garatutako Grok adimen artifizialeko txatbota Telegramen txertatuko dute. 1.000 milioi erabiltzailetan sartuko da eta horren truke 264 milioi dolar jasoko du Pável Dúrovek zuzendutako enpresak. Orain arte, Grok X sarean edo Musken bestelako... [+]