Rebeka Ubera: "Gipuzkoako Diputazioa kea saltzen ari da"

  • Elgeta, 1972. Maisutzan lizentziatua: heziketa fisikoan eta haur hezkuntzan. Ekologiaren aldeko taldeetan eta kirol arloan ibilia. Herri mugimenduan jardun ostean, politikara urratsa eman zuen Aralarren bidez. Alderdi honetako kidea da: Elgetako udalean zinegotzia eta Gipuzkoako Batzar Nagusietan batzarkidea eta bozeramailea. Elgetako udalaren nahiz Diputazioaren gobernuak EAJ-EA koalizioak osatuta daude: «EAJ eta EA antzekoak dira. EAren eguneroko praktika politikoa EAJrena bezain eskuinekoa da» esan digu Rebeka Uberak. Ezkerreko baloreak galbidean ikusita eman zuen erakunde politikoetara pausoa: «Politikagintza ez doa bide onetik. Aralarren sartu nintzen Batasunak ez zuelako ezkerreko ganorazko politikarik egiten. Ezker abertzaletik eskainitako alternatibak ez ziren ezkerretik landuak eta nik ezkerreko jarduera guztiz beharrezkotzat jotzen dut. Nazio gatazka dela-eta, gai sozialak ez dira behar bezala landuak, hutsunea izugarria da».

2006ko ekainaren 11n
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Udalgintzaz jardun dugu abiapuntuan: EAJ-EA koalizioak -Patxi Basauri alkate izaki- gobernatzen du Elgetan, lau zinegotzi dituela. Aralarrek hiru zinegotzi ditu -bost botora geratu zen koaliziotik-. Elgeta Auzolanian plataformak zinegotzi bat lortu zuen, baina legez kanpo utzi zuten. Alkatetzak ez zuen plataforma onartu eta aulkia bereganatu zuen: «Guk plataformarekin harreman onak ditugu, hasieratik babestu genuen euren eskaera. Orain alkateak batzordeetan parte hartzera deitu ditu Auzolanian-ekoak, sinesgarritasuna irabazi aldera edo, baina boto eskubiderik gabe».

Zein da Elgetako herri gobernuaz egiten duzun balorazioa?
EAJ-EA koalizioak Batasunaren ilegalizazioa baliatu du nahi duen guztia inposatzeko. Harreman txarrak dauzkagu, ez gaituzte errespetuz tratatzen. Gu prest gaude herriaren aldeko proiektuetan elkar lanean jarduteko, herritarren iritziak kontuan hartuko dituen politika egiteko, baina udal honek ez ditu herritarren iritziak aintzat hartzen, alkateak ez daki talde lanean jarduten. Finean, gure proiektuak ez dira kontuan hartzen batzordeetan, legealdia gogorra da eta frustrazio moduko egoera sorrarazi digu, hala ere, gogotsu gabiltza, hurrengo legealdirako alternatiba prestatzen ari gara.

Udalgintzan ari zinela Batzar Nagusietara pausoa eman zenuen. Zer moduz?
Niretzat aldaketa handia izan da. Batzarkide bakarra naiz Aralarren izenean eta gogorra da, baina polita ere bai. Asko ikasten ari naiz. Lan sektoriala interesgarria eta erakargarria egiten zait, politikak eguneroko arazoak konpondu eta betebeharrak asetzeko izan behar baitu. Zoritxarrez, arreta makro-politikara bideratzen da eta azpiegituren eta hondakinen kudeaketarekiko hala nola gai sozialekiko interesa galdu. Herritarrek uste baino askoz gehiago erabakitzen da Diputazioan.

EAJ-EAren Gobernua Diputazioan burutzen ari den legealdiaz zer iritzi duzu?
Legealdi berezia da koalizioak gehiengo osoa duelako. Kea saltzeko moduko legealdia da nolabait. Esaterako, prentsa bidez proiektuak "zabaltzen eta saltzen" ederto dakite: hala nola Hondarribiko aireportuaren eta Pasaiako kanpo-portuaren proiektuak. Baina egiaz, ez dago proiekturik, ez ezer. Gobernu batek proposamenak eta ideiak zabaltzea ondo da, baina ez da serioa etengabeko propaganda zabaltzea ezer konkretatu gabe. Horrek herritarrengan mesfidantza eta segurtasun eza sorrarazten ditu. Irun eta Hondarribia arteko Mendeluko auzotarren kasua adibide bat da. Egun batean aireportua Mendelu auzo aldera handitu behar dela diote, hurrengoan itsas aldera. Baina zer da benetan? Guk dakigula, benetan ezer ez. Gauza bera da Pasaiako kanpo-portuarena.

Hondarribiko aireportuaren inguruan zein da Aralarren alternatiba?
Gure ustez, azpiegiturak ez dira probintziaren ikuspegitik landu behar, ikuspegi global batetik baizik, gurean Euskal Herriko ikuspegitik. Loiu, Gasteiz, Miarritze edota Iruñeko aireportuak ditugu. Gipuzkoako orografiarengatik ezin dugu aireportu handi bat izan. Hondarribiko aireportua natur gune babestuen eta nazioarteko uren artean dago. Azpiegiturak ez dira behar berriak sortzeko, azpiegiturak beharrak asetzeko eraiki behar dira. Gipuzkoan egiten den politika ordea, behar berriak sortzera zuzenduta dago eta hainbat kasutan ez dauden beharrei erantzuteko.

Pasaiako portuaren kasua al da?
Bai. Proiektu hau itsas garraio, trenbide eta errepideen arteko azpiegitura bateratu bat egiteko pentsatuta dago, plataforma logistiko handia eratzen ari da, AHT bertatik pasako delarik. Oarso eskualdean garraio-bideen arteko plana gauzatu nahi dute. Guk, ordea, bailara horrek dituen ezaugarri orografikoak kontuan hartuta, ez dugu zentzuzkoa ikusten kanpoko portua eraikitzea. Adibidez, Bilboko portua dago eta oraindik ez da bere ahalmen osoa erabiltzera iritsi. Aitzitik, Bilboko portuaren edukiera ustiatu gabe Pasaian portu berria eraiki nahi dute.

Nuria Lopez de Gereñu EAEko Garraio sailburuaren iritziz, Pasaiakoa bestelako merkantzia batzuentzat erabiliko da.
Bestelako merkantzientzat? Zertan oinarritzen dute hori? Ez dakite zein merkantzia mota pasako den, hori ez da inon zehaztua, ez dute aztertu ere. Errepideetako merkantzia AHTra bideratuko omen dute, baina merkantzia kopurua hori oso txikia izango da: 1.000 kamioi inguru, egunero 15.000 kamioi pasatzen direlarik. Itsasontziz joango den merkantzia kopuruaren berririk ez dugu, ez dute zehazten. Hasteko, eskaera frogatzen duen txostena landu eta aurkeztu beharko lukete, baina ez dago. AHTra garraioa bideratuko badute, zertarako da orduan Pasaiako kanpoko portua?


Zein argudio duzue AHTri ezetz esateko?
Hasteko, udalei ez zaie behar beste informazio eman. Kalte zuzenak jasango dituztenek ez dute behar bezalako informaziorik jaso, ez da nondik pasako den zehazki ezagutzen. Gipuzkoako ibilbidearen bi herenak tuneletan joango dira. Horrek ingurumenean ez duela kalterik egingo ematen du, baina tunelak egiteko aterako dutena ez da lurra izango, harria baizik. Non sartuko dute? Tunelak egiteko zementua behar da eta harrobiak horretarako ustiatuko dituzte. 2003an 13 milioi tona harri ustiatu zen Gipuzkoan. AHT eraikitzeko bost milioi tona erabili beharko dira. Akuiferoak daude bestalde: zer gertatuko da urarekin? AHT Udalaitz mendiaren azpitik joango da eta sistema karstikoa ukituko dute...

...beste argudiorik?
AHT hiriburuak lotzeko izango da bereziki, eta guk eskualdeen arteko mugikortasuna azkartu eta egokitu beharra ikusten dugu. Gure eskualdeen arteko mugikortasuna %97 da, hiriburuen artekoa %3 delarik. AHT hipoteka bat da, gastu sozialentzako beharrezkoa den diru mordoa eramango duena.

Errauskailua da gipuzkoarren beste kezketako bat. Luis Mari Oiarbide diputatuaren dimisioa eskatu izan du Aralarrek.
Bai. Hondakinen kudeaketan berandu zebiltzalako eta oker gainera. Neurri egokiak hartu beharrean Diputazioa atzetik dabil, ez du erabateko eskumenik, baina aitzindaritza hartu zuen. Bere alternatiba bakarra errauskailua jartzea da. Bidean bide herritarren jarrerarekin talka egin du ordea. Hiri hondakinen kudeaketa ezin da azpiegitura erraldoien bidez bideratu, benetako kudeaketa oinarritik hasi behar da, eta horretan Diputazioak betebehar handia dauka: hiri hondakinen jatorriaren murrizketan, enpresekin hitzarmenak eginez eta Eusko Jaurlaritzarekin elkarlanean legeak sortuz. Beira eta paperaren bilketa selektiboaren jardueran aitzindariak direla diote, baina konpostaje sistema ez dute batere garatu. Badira bi proiektu pilotu baina ez dugu benetako emaitzarik ikusi. Hala ere, herri presioak behartuta, jarrera apur bat aldatu behar izan du Diputazioak. Arartekoak aurkeztu zuen txostena ere ez zuten begi onez ikusi. Guk arazoa bideratzeko erreferenduma eskatu dugu.

Zein da, oro har, Aralarrek egiten duen oposizio lana?
Demokraziaren esanahia eta jarduera galdu da. Gu herritarren proposamenak batzarretara ekartzen saiatzen gara, herritarrak dira tokian tokiko beharrak hobekien ezagutzen dituztenak, euren proposamenak ekarri eta eztabaidatu behar dira. Arloz arloko alternatiba errealistak bilatzen eta lantzen ari gara, ezkerraren ikuspegitik betiere. Gobernuak daraman politika berriz guztiz neoliberala da, goitik datorren politikari segitzen dio.


Azkenik, lanaren prekarietatea eta lan kontratazioa arautzeko legezko gaitasunik ez dagoela salatu duzue.
Lan prekarietateari buruzko ez-arauzko proposamen bat aurkeztu genuen, EAJ-EAk eta PPk zuzenketak jarri zizkioten eta ados jarri ziren, PSE-EEk ere honen alde bozkatu zuen. Proposamen bozkatuena beraiena izan zen, gurea ez zen aurrera atera. Guk erabakitzeko eskumen osoa izatea eskatzen dugu. Eskumen hori izanez gero prekarietateari aurre egiteko baliabideak izango ditugu. Gobernuak kudeaketarako eskumena baino ez du nahi, gutxieneko soldata edo kontratu motak erabakitzea ez zaio interesatzen nonbait. Hemengo errealitatea eta Estatuko beste leku batzuetakoak ez dira berdinak, orduan ez da egokia gutxieneko soldata Madrilen zehaztea. Hemen erabakitzea askoz ere eraginkorragoa litzateke. Independentzia helburu badugu, horra hor landu beharreko bide bat.


Azkenak
HAMABI URTEZ ETXEA EZKUTALEKU
“Zorte asko ukan dugu, eta bizitza interesgarria”

Marijo Louis paristarra da sortzez, 1977an heldu zen Miarritzera Euskal Herriko borrokek erakarrita. Josetxo Otegi zizurkildarrak 1983an pasa zuen muga Gipuzkoatik Lapurdira, Poliziatik ihesi. AEK-ko irakasle eta ikasle zirela ezagutu zuten elkar. 1986an, GALen atentatuen,... [+]


Auzo ibilbideak (V)
Baiona Ttipia: babes eta arnasgune

Ibilbideen serie honetako ezberdinena dirudike Baiona Ttipiak, bere antzinako eraikinei beha jarriz gero: ez blokerik, ez adreilurik, ez maldarik.... herrixkatxo lasai bat da. Aitzitik, Errobi ondoko auzo honen historian barrena eginez gero, konturatuko gara borroka politiko... [+]


Auzo ibilbideak (IV)
Adurtza: adreiluzko itsasoa

Kostako zaizu Adurtza baino auzo zaharragorik aurkitzea Euskal Herrian: aurten 1.000 urte bete ditu, Donemiliagako Goldea dokumentuan ageri denez (ikusi Gakoak honetan Josu Narbartek idatzitako erreportajea horri buruz), eta merezi bezala ospatu dute bertan bizi direnek. Baina... [+]


Auzo ibilbideak (III)
Txantrea: konfliktiboa, eta zer!

Euskal Herrian auzo borrokalaririk bada, hori Txantrea da zalantzarik gabe. Herritarrek euren eskuz eraikia (literalki), auzoa defendatzen ikasi dute kalez kale, izan poliziarengandik, izan agintarien utzikeriatik, izan ugazaben diru-gosetik. Baina auzoa hori baino gehiago da,... [+]


Auzo ibilbideak (II)
Egia: aldapa alai bat

Donostiako hirigunetik Urumeak banandua, nekazaritza eremu zabala zen Egia: Nabarrizene, Txurkoene, Mikelaene, Polloene...  70 baserri baino gehiago zeudela uste da. Trenbidearen etorrerak beste destino petral bat ekarri zien lur horiei, ordea: zerbitzuetarako eta... [+]


Auzo ibilbideak
Atzoko eta gaurko borrokak gogoan

Ezagutu dezakezu Euskal Herria gure txoko eder eta famatuenak bisitatuta, Instagramerako edo postal baterako argazkiak aterata zure buruari, kostaldeko paisaietan edo monumentu bisitatuenetan irri eginez. Baina ez duzu Euskal Herria guztiz ezagutuko. Horretarako, hobe zenuke... [+]


Emakumeak gizonenak ziren lekuak hartzen

Bizikleta hartu eta errepidera ateratzeko gogoa. Olatu gainean surf egiteak zein sentsazio eragiten duen probatzeko irrika. Mendirik mendi ibiltzearen plazera sentitzea. Mendian, hainbestean, baina emakumeak ez du erraza izan gizonenak izan diren kirol eremuetan sartzea... [+]


2025-08-01 | ARGIA
Fototekatik
Duela 40 urte...

1985. NATOn mantentzearen kontrako manifestazioak egin ziren Hego Euskal Herriko hiriburuetan azaroaren 10ean, tartean Donostian. Milaka lagun irten ziren kalera Koordinadora Antimilitaristaren deiari erantzunez, orduko agintariak karikaturizatzen zituzten mozorroekin. Kanpaina... [+]


2025-08-01 | ARGIA
Jaurlaritzaren publizitate banaketa
Hedabide erdaldunen zakua, gero eta gizenago

Hedabideen artean erakunde publikoek urtero publizitatearen bidez banatzen duten diru-zakua milioika eurotan zenbatu daiteke. Baina sistema garden eta justu baten faltan, medio batzuk argi eta garbi irabazten irteten dira banaketa horretan, eta Eusko Jaurlaritzaren... [+]


2025-08-01 | Nagore Legarreta
Ibaiak begirada itzuli zigunekoa

Munduko hainbat txoko zeharkartzen dituzten ibaiek, bizirik dauden heinean, euren begirada propioa dute mundua bera ikusteko. Gizakiaren garapenaren testigu isilak dira: hirigintza, gerra, kutsadura, uholdeak... dituzte ikusmiran, baita euren bazterretan etengabe ernetzen diren... [+]


Ipuscua
Mila urte ‘Gipuzkoa’ izenaren idatzizko lehen aipamenetik

Urtemugak hausnarketarako parada izaten dira. Atzera begira jarri, egindako bideari begiratu eta, oraina ulertuta, geroa pentsatzeko. 2025 honetan, urtemuga biribila bete dugu: Gipuzkoa izenaren idatzizko lehen aipamenetik mila urte bete dira, eta aukera ezin hobea iruditu zaigu... [+]


Jon Sarasua
“Ikusi behar dugu zenbateraino komeni zaigun sententzia judizialen akzio-erreakzio jokoan sartzea”

Euskararen biziberritzeari buruz asko hitz egiten ari azken urteetan eta horren inguruan ari da lanean Euskaltzaindiko talde bat. Talde horretan dago Jon Sarasua ere eta galdetu diogu zeregina zertan den. Galdetu diogu, halaber, udaberrian idatzi zuen Puprilusoko artikulu... [+]


2025-08-01 | Leire Artola Arin
Salpress berri agentzia
El Salvadorko gerrillaren arma ezkutua

Kontatzen ez dena ez da existitzen. Oso barneratuta daukagu lelo hori, baita informazioa boterea dela eta eragiteko gaitasun handia duela ere. Are gehiago gerra edo gatazketan, batik bat oraindik tresna digitalak asko garatu gabe zeudenean, informazioa ez baitzegoen hain eskura... [+]


Oholtza denontzat?
Feminista izango da, edo ez da izango

Sorkuntzarako, gozamenerako eta aldarrikapenerako espazio moduan dute oholtza musikari askok, baina bere ingurumarietan katramilatzen dira sarri, eta espazio "bortitz" bihurtzen da hegemonikoak ez diren gorputz askorentzat. Presio estetikoa, egiteko modu deserosoak,... [+]


Heriotza txikiak

Urtebetetzeek eta urte aldaketek pilaketa bidezko eragina dute: alegia, banaka, gertatzen direnean, nik ez dut ezer sumatzen. Urtebetetzeetan, ondo xamar egin badut segundo batzuez olgatzen naiz (nire baitarako), nire garunaren zati batek ezin dio utzi zoriontzen dutenean... [+]


Eguneraketa berriak daude