Ardilatxa kultur elkartea: Larretik kulturgintzara autoz
Ardilatxaren irudiak Euskal Herriko errepide guztiak zeharkatu ditu, bide nagusietan zein bidexka estuenetan ibili da han-hemenka. Politikaz ulertzen ez duen ardi hau joera eta jarrera ezberdinen batasun irudi bilakatu da Euskal Herriko tradizioaren izenean.
Tolosar batzuek ekarri zuten ideia Kataluniatik. Oporrak gozatzeko tenorean zeudela, harrituta geratu ziren bertako auto askok asto baten pegatina zeramatela ikusita. Euskal Herrian antzeko zerbait egin zezaketela pentsatu eta erdi txantxetan 2.000 pegatina egin zituzten, lagunartean eta lantegietan banatzeko. Salmentaren abiadura azkarra ikusirik herriko hainbat tabernatan utzi zituzten salgai eta egun gutxitan agortu ziren. Egun, 200.000 pegatina inguru saldu dituzte Euskal Herriko lurralde guztietan eta Espainia, Frantzia, Alemania, Luxenburgo, Austria, Txile, eta Amerikako Estatu Batuetan, besteak beste.
Bide horretatik, Arantzazuko artzain eskolarekin harremanetan egon dira hastapenetik eta elkarlanaren bitartez lehenengo proiektuak abian jarri dituzte. Une honetan, Araba eta Txileko bikote bat laguntzen dihardute Txileko Chiloe irlan gaztandegi bat aurrera ateratzeko proiektuan. Latxa ardiarekin egindako gazta erabiliko dute horretarako.
Bestalde, Allur dantza taldearekin ere harremanetan jarri da Ardilatxa. "Ibarrako dantza talde honek 10. urteurrena beteko du aurten eta urte hauetan taldeak izan duen ibilbide guztia liburu batean jaso nahi dute eta hortxe gabiltza". Xpression plataforma kulturalarekin indarrak batu berri dituzte eta kultur mugimendu zabal bat abian jartzeko asmoa ere badute. Azkenik, aurrera begirako proiektuen artean, besteak beste, Euskal Herriko hainbat paraje erakutsiko dituen gida bat ateratzea dute.
Euskal Herriko hainbat tokitan jarri dituzte produktu guztiak salgai, baina Interneten ere erosi ahal ditugu. Izan ere, ardiaren irudia munduan erakutsi nahi dute eta xede horrekin jarri dute ardilatxa munduan izeneko egitasmoa abian. Interneten ikusgai dagoen web orrian burutzen da egitasmo hau, eta munduko hainbat tokitara bidalitako pegatinen argazkiak eskuratu eta web orrian jartzen dituzte (www.ardilatxa.org).
«Hasieran harrituta hartzen gintuzten, pegatinarekin hurbiltzen ginenean, hura zer ote zen galdezka hasten zitzaizkigun. Gero, salmentaren arrakasta ikusirik, haiek deitzen gintuzten pegatina gehiagoren eskean, eskaera handia baitzen», aipatu digu Ayalak.
Eztabaida ere egon da, batez ere, hautatutako animaliaren inguruan. Izan ere, euskaldunok animalia otzanarekin lotu izana leporatu zaie. Beraien hitzetan, ordea, ardia aukeratu zuten Euskal Herrian betidanik egon den aberea delako eta gure tradizioaren zeinu delako. Aukeraketa ez dute arrazoi politikoak edo ezaugarri fisikoak kontuan hartuz egin, «ardia alderdi politikoen sorrera baino lehenagoko animalia da hemen, gure herriko hainbat eta hainbat familien ekonomiaren motorra izan da eta tradizio horri begira egin dugu hautua».
Kritiken gainetik, ordea, harrera ikaragarria izan dute: «Oztoporik gabeko bidea izan da orokorrean, jendea asko inplikatu da, aholku asko jaso dugu, taberna eta lokalek sekulako laguntza eman digute eta komunikabideen bultzada ere nabarmena izan da. Bitxia da, nola jendeak esaten dizun halako edo horrelako tokitan zuenak ez diren pegatinak saltzen dituztela, izan ere, faltsifikazioak ere atera dira. Horregatik, elkartea sortuta, Ardilatxa erregistratu egin dugu».
Kulturaren artaldea beraz gurean da eta geroz eta indar gehiagoz doa aurrera. Ardi larruaren azpian zer egongo ote den galdetzen dugu maiz, bada, Ardilatxaren larru azpian euskal kultura sustatzeko nahia aurkituko dugu.
Web orrian bisita asko jaso dituzte dagoeneko Euskal Herritik. Baina ez da gure mugetan gelditzen bisitarien kokagunea, Espainia, Frantzia, Txile, AEB, Alemania, Austria edo Irlandatik ere bisitak jaso dituzte, gehienetan orria ikusteko eta kasu batzuetan pegatinak eskatzeko.
Internet hasieran askatasunaren espazio izan zen, baina gaur egun enpresa handien esku dagoen lurralde kontrolatu bihurtu da. Testuinguru honetan, teknologia burujabetza eta ongizate komuna lortzeko Internet berreskuratzeko beharra gero eta premiazkoagoa da. Egile eta aktibista... [+]
Azken aukera asteburu honetan 'Inexa de Gaxen' pastorala ikusteko.
"Mozal legea" baliatuta jarri ditu poliziak isunak. Tubacexen eginiko piketegatik izan dira zigor gehienak.
2016tik 2023ra bitartean, Pastguren paper-fabrika izandakoa erraustegi modura erabili zuen Glefaranek, elektrizitatea ekoizteko. Zazpi urte horietan zehar, errauts-partikulen isurketa-mugak urratu zituen, eta "gizakien eta ingurugiroaren osasuna arriskuan jarri" zuen... [+]
Bizkaiko Probintzia Auzitegiak amnistia aplikatu die Kataluniako prozesu independentistarekin lotutako mobilizazio batengatik kondenatutako lau gazteri. Kataluniarekin elkartasun ekimenengatik herritar gehiago ere zigortu zituzten Euskal Herrian 2011 eta 2023 artean, bide... [+]
Ameriketako Estatu Batuen ipar ekialdean azken urteotan maila handiko fenomeno batek eragin garrantzitsua izan du osasun publikoan, eta basa animalien osasunaren garrantzia oroitarazten du. Argitaratu berri den ikerketa baten arabera, gertaera hori eta sortu dituen ondorioak... [+]
“Eta euskaraz egiten badugu?” lelopean, hasi da dagoeneko, Mintzapraktikako izen-emate kanpaina Euskal Herriko hainbat herri eta hiritan. Beraz, ikasturte osoan zehar, zaletasun ezberdinen bueltan euskara praktikatzeko aukera izango dute parte-hartzaileek.
12 hildako –tartean bi adingabe– eta 3.000 zauritu inguru, asteartean. 26 ordu geroago, beste 20 hildako eta 450 zauritu baino gehiago, Libanoko Osasun Ministerioaren arabera. Bi leherketa masibo eta koordinatu izan dira, lehena milaka pertsona-bilagailutan eta... [+]
Gipuzkoako Bertsolari Txapelketako lehen asteburua jokatuta, Lazkaoko eta Elgoibarko saioen txanda da orain. Irailaren 21ean izango da lehenengoa, eta 22an bigarrena. Sarrerak eskuragai daude bertsosarrerak.eus atarian.
EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ebatzi du hirugarren graduan dagoen presoak eskubidea duela langabezia jasotzeko. LAB sindikatuak aurrekari gisa ikusi du epaia eta urrats bat dela dio "presoen oinarrizko eskubideak aitortzera bidean".
Solaria enpresaren Zierbena 2, 3 eta 4 proiektuak lurraldean luketen eragina “onartezina” dela diote aldundiaren txostenek. Jaurlaritzak hartuko du azken erabakia, behin alegazio epea amaituta. Solariak gutxienez 25 parke fotovoltaiko ezarri nahi ditu Araban. Urrian... [+]
Osakidetzako administraria eta ZIU mugikorreko medikua dira Sara Ruilope eta Uruko Blanco, hurrenez hurren. Osakidetzako Larrialdi Zerbitzuen egoeraren inguruan hausnartu dute Aiaraldea Komunikabidearekin.
Irailaren 18koa da azken sententzia: Donostiako udaltzaingorako lanpostu deialdiaren euskara eskakizuna atzera bota du EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak. Euskalgintzaren Kontseiluak eta Donostiako Bagera Euskaltzaleen elkarteak elkarretaratzea deitu dute Donostian, Alderdi... [+]
Mikel Jauregi sailburuaren esanetan Eusko Jaurlaritzak ez du "inolako arau hausterik atzeman" Ekondakinek Zubietako erraustegitik Artaxoako zabortegira bidalitako lixibiatuetan. Hala, ez du sozietate publikoa zigortuko, Nafarroako Gobernuak eskatu bezala.