2004an 1.000 urte bete ziren Antso Handiak (1004-1035) Nafarroako koroa jantzi zuenetik. Nafarroako Erresumaren loraldia gogorarazteko hainbat ekitaldi burutu ziren urte hartan Euskal Herri osoan. UPNren Gobernuak erregearen errebindikazio «abertzaletzat» jo zituen orduan ekitaldiok eta Antso III «rex hispaniorum» gisa errebindikatzeko kontraerasoa iragarri zuen.

Baluarteko erakusketa litzateke kontraeraso honen elementu nagusiena. Nafarroako Gobernuko presidente Miguel Sanzek, erakusketaren inaugurazioan esan zuen Antso Handiaren agintean «Espainia Europara itzuli» zela. Fernando Sebastian artzapezpikuak, aldiz, erakusketak jasotzen duen garaia «Espainiarentzat erabakiorra» izan zela esan zuen.

Eta, gero, erakusketa bisitatzerakoan, ikusleak hari historiko garbi baten falta sumatzen du. Pieza baliotsuak ez daude testuinguru historikoan kokatuak. Erakusketaren amaierako ikus-entzunezkoak hitz hauekin justifikatzen du gabezia hau: «Batzuetan, kondairaren edertasuna garrantzitsuagoa da herri baten sentimenduarentzat, egia historikoa baino». Egia historiko hori saihestea ote da UPNren Gobernuaren kontraerasoa? Isidro Bango erakusketaren komisarioak dio obrak eurak garaiaz mintzo daitezen nahi izan dutela. Hots, edertasunean eta balio estetikoan oinarritutako diskurtsoa aukeratu dute, kontakizun historikoan oinarritutakoa baino. Katedradunaren intentzioa ona izanik, bisitariari azalpen historikoen bidez laguntza handiagoa ematea eskertzekoa litzateke. Hau guztia, arte erromanikoa maite dutenentzat erakusketa gozamen hutsa dela onartuta, ahaleginaren balio estetiko eta artistikoa ukatu gabe.

Baina, beste behin ere, eraso zuzenena hizkuntzaren alorrean jo du Nafarroako Gobernuak erresuma zaharraren hiriburuan. La edad de un reyno erakusketa osoan errotulo bat bera ere ez dago euskaraz.
Hau guzti hau, Nafarroako Gobernua Xabierko Frantziskoren jaiotzaren 5. mendeurrenaren ospakizunetan buru-belarri sartua dagoenean. Eta hor ere iragarrita zegoen UPNk «interpretazio abertzaleak» bere «egia»rekin erasoko dituela.