Pagoa gilagai
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Arkeologo urpekari kanadarrek "San Juan" galeoi edo nao euskalduna topatu zuten Ternua iparraldeko Labradorko Red Bay badian. XVI. mendean urtero seiehunen bat lagun eta hamabost bat ontzi euskaldun inguratzen ziren haruntza bakailaoa eta balea arrantzatzera. Bakailaotarako ontziak 120 tona ingurukoak ziren, baleetarako galeoiak olio barrikak garraiatzeko handixeagoak, "San Juan"a, adibidez, 700 tonakoa. Urpean topatutako ontzi hau ekaitz batek hondoratu zuen 1565ean eta kroskoa ia oso-osorik aurkitu zuten barruan berrehunen bat bale-olio barrika, itsas nabigaziorako instrumentuak, pitxar, ganibeta, arpoi eta abar. zituela. Altxorra galanta! Ontzia 10 metro eskaseko sakoneran zen eta urpeko arkeologiaren historian lehen aldiz piezaka-piezaka zegoenean neurtu eta kanpora ateratzea erabaki zuten. Urpekariek 14.000 ordu eman zituzten lan horretan, ura 3° C-tan zenez propio lan horretarako ur beroz betetzen zituzten neopreno-jantzi bereziak asmatu zituzten. 1978an hasi ziren eta emaitza aurten argitara emango omen dute. Lan osoa argitara eman aurretik ikerlariak topatu dutenaren berri zabaltzen hasi dira, han eta hemen. Hango planoekin galeoiaren bizkar edo kubiertan zen baleak arrantzatzeko ontziaren erreplika edo klon bat egina du eta beste bat burutzen ari da Pasaian Albaola elkartea.
XVI. mendeko galeoi honek euskaldunon beste mito bat ere hautsi du: ontzi hauen etxea edo egitura haritz hutsezkoa zela beti. Galeoi honen etxearen oinarria den gila pagozkoa dela ziur diote, non eta Kanadan, alazankoa! Ontzi osoaren bizkarrezurra den gila zurruna baino malgua izatea egokiagoa izan eta gila beti urpean dagoenez neure iritzia argia da: busti-lehorrean aldatuz dabilenerako ez baina beti urpean diren egituretarako (zubi, kai, palafito…) zurik onena pagoa da, pagoa egur malgua da eta osoko gila-gai zuzena izango den zuhaitza haritza baino pagoa topatzea errazagoa denez: pagoa eskuera eta merke zuten ontzioletan egur hau erabiliko zuten gilatarako.
Geroztik Urdaibain topatu eta berritu berria da orain arte Kantauri aldean eskuratu den ontzi zaharrena: "Pecio de Urbieta", XV. mendekoa. Desmitorako, gila pagozkoa du.
Galesko Newporten urpean aurkitu berri duten XV. mendeko ontzia (oraindik koka edo karabela den ez da argitu) gaskoina, portugaldarra… nongoa den asmatu ezinik dabiltzan hori, euskalduna dela dema egingo nuke! Pagozko gila baitu.
"Oinarrizko premiak bilatzen dituzten bitartean zibilak, haurrak barne, anker hiltzea" salatu dute. Gazan hamabost pertsona hil dira gosez azken 24 orduetan, eta AFP albiste agentziako kazetariek ohartarazi dute euren lankideak gosez hiltzen ari direla zerrendan,... [+]
Subflubialaren behin betiko proiektua onartu zuenez Aldundiak pasa den astean, eta dozenaka pertsona batu dira proiektua gelditzea eskatzeko.
2011tik 2021era bitarte egin zituen erasoak, klaseak eman bitartean. Gipuzkoako Lurralde Auzitegiak sexu abusuen delitu bakoitzeko lau urte eta hilabete bat eta hamabi urte bitarteko kartzela zigorra ezarri dio. Horrez gain, 40 urteko gizonak adin txikiko bakoitzari 3.000 eta... [+]
Bide parlamentarioa egin beharko du orain. Lege testu honen arabera, 30 urteko epea ezarriko dute sekretuak desklasifikatzeko, eta 45 urtekoa "goi mailako" sekretuendako. Bakoitza hamabost urtez luza daiteke.
2022an EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ebatzi zuen kuartela Hirigintza Ondare Eraikia Babesteko Plan Berezian sartzea, Voxek jarritako helegite bat onartuta. Gorenak baliogabetu egin du epai hori, eta bidea ireki dio Donostiako Udalari eremu horretan 1.500-1.700 etxebizitza... [+]
Inguratu, iraindu eta besotik heldu eta bultzatu ere egin zutela salatu du Galiziako gida gazteak. Valladolidekoak dira sei pertsona galegofoboak.
Langileak amiantoak eragiten duen minbizi mota bat dauka eta 376.305 euroko kalte ordaina eman beharko diote, EAEko Auzitegi Gorenak zigorra berretsi baitu.
Gasteizko hainbat auzotan ezarri dituzten “Moros fuera de España” kartel eta pegatinak ikertzen ari da Ertzaintza. Irun, Hernani, Barakaldo… Ez dira kasu isolatuak, eta “etorkinen kontura jarraitzaileak irabazi nahi dituen ideologia” ikusten du... [+]
Euskarazko B2 maila dutela ez ziurtatzeagatik Eibarko Egogain zaharren egoitzako lan eskaintza publikotik kanpo utzi zituzten bi langileen alde ebatzi du Donostiako Lehen Auzialdiko 3. Epaitegiak, CCOOk jakinarazi duenez. 2024ko urrian, Gonzalo Pérez Sanz epaileak... [+]
Jesus Maria Gomez Ezkerro 'Txutxo', 2001eko urtarrilean atxilotu zuten, 2021ean hirugarren gradua ezarri zioten, eta 2023ko otsailean baldintzapeko askatasuna eman zioten. 24 urte geroago aske geratu da.
Biolur laborantza ekologikoaren aldeko elkarteak frutazaintza sustatu nahi du eta horretarako egun-pasa ederra antolatu du uztailaren 29rako; hiru proiektu ezagutuko dituzte bertatik bertara: Erroak mintegia Ahatsan (Nafarroa Beherea), Kibbi Sat Donezteben (Nafarroa) eta... [+]
Japoniako goi-ganberaren erdia berritzeko uztailaren 20an egindako hauteskundeek berretsi eta ondu egin dituzte aurreikuspenak: Alderdi Liberal Demokratikoak eta haren ia betiereko aliatua den Komeito konfesional eskuindarrak galdu egin dute Aholkularien Batzar horretan zuten... [+]
Barau kolektiboak beti erdaraz izaten ziren, baraualdi bat euskara hutsean antolatzen hasi ginen arte. Irakurketa dramatizatuak taldean, abestu, dantzatu, arnasketa kontzientea, masaje trukaketa, Bergarako igerilekura jaistea, kanten liburuxka... eta pilota partiduak.
Aurten,... [+]
Xenpelar Dokumentazio Zentroak dokumentazio bilketan sakontzeko aurrerapausoak eman ditu: Bertsozale Elkarteko egitasmoen bilketa prozesuak berrikusi dira eta tokian tokiko eragileekin harremanetan jarrita, eremu horretako jarduna aztertu eta hobekuntzak bideratu... [+]