Makina bat kontu



Berotegi-efektua eta hegazti-gripea


Urtean zehar artikulu mordoxka idazten dugu ingurumenari buruz: ozono-zuloa, berotegi-efektua, Poloen urtzea eta abar. Aurten lehen aldiz idatzi dugu hegazti-gripeari buruz eta hitz eman genuen urtea amaitu baino lehen datu gehiago emango genituela.

Dena den harrigarria izan daiteke ingurumeneko gaia eta osasunari buruzkoa elkarrekin aztertzea eta are harrigarriagoa oraindik "Ekonomia" izenburupean kokatzea guztia.

Orain hogei urte idatzi genuen lehen aldiz ozono-zuloari buruz eta orduz geroztik makina bat elkarrizketa izan ditugu gai horretaz eta antzekoez. Hogei urte igaro ondoren, ezin uka arazo ekologiko garrantzizkoen atarian gaudenik, baina sakon-sakonean arazo ekonomiko baten aurrean gaude; ekonomiak eragin baitzuen hainbat gasen superprodukzioa eta ekonomiak oztopatzen baitu soluzioen bilaketa.

Hegazti-gripean antzeko faktoreak detektatu ditugu. Aipatu gripea ez da berria, baina hegaztien hazkunde azkarrerako erabiltzen diren elementu kimikoekin gripeak gizakiarengana igarotzeko bidea egin du. Egoera larria izan daiteke, baina egun ez da larria. Larriena hegazti eta txertoen alorrean azaleratutako ekonomia da, hau izango baita edozein soluziorako oztopoa edo bidea.

Ingurumenarekin bezala hegaztiekin gertatuko dena ezin asmatu, baina bitartean autodefentsa antolatu dezakegu. Gizabanakoak kontzientzia ekologikoa izugarri haztea lortu da azken bi hamarkadetan eta horren eraginez hurrengo hamarkadetan ekonomian eragina izango duelakoan gaude, hau da, gizakiaren ohitura-aldaketek ekonomiaren aldaketa eragin dezakete eta berrogeita hamar-ehun urtera egun baino kalte txikiagoa egingo diogu ingurumenari. Baina bidean hainbat espezie eta hainbat ekosistema galduko dira, itsasertz desagertuko dira eta sarraski naturalen ondorioz milioika pertsona hilko da.

Hegazti-gripearekin antzeko prozesua gertatuko delakoan gaude. Hobe esanda, animaliengandik gizakiarengana, orohar, gero eta gaixotasun gehiago igarotzeko arriskua dago, baina mende honen amaieran agian oso kontrolatuta izango ditugu gaixotasun-bide horiek; bidean milioika pertsona eta animalia hilko dira gaixotasunak medio. Gai honetan ere, gure autodefentsa antola dezakegu eta hori animalia hurbilekoen kontsumotik dator eta hobe, gure lagun batek zioen bezala, animaliak zenbat eta luzaroago bizi, eta ez jaio eta handik hilabete batzuetara hiltegira eramanda hainbat medizina eta hormonekin gizendu eta hazi ondoren.

Beraz, irakurle, inoiz baino gehiago gizakiaren barruko sena erabili behar dugu. Dena den, seguru datorren urtea ere oparoa izango dela artikulu honetan aipatu ditugun berriei dagokienez.

Urte berri on.


ASTEKARIA
2005eko abenduaren 25a
Azoka
Azkenak
BOLLOTOPAKETAK
Bollera subjektua erdigunean jartzera datorren hitzordua

Apirilaren 26, 27 eta 28 hauetan iraganen da Euskal Herriko bolleren topaketa, Leitza herrian. Izenak argiki dioen gisara bollerei irekitako jardunaldiak dira, baina, oro har, sexu/genero disidente oro da gomitaturik. Egitarau aberatsa eta askotarikoa ondurik, taldean... [+]


Gorputz hotsak
"Pianoa da konpainia izatea bezala, ez zara inoiz bakarrik sentitzen"

Musika klasikoa, regetoia eta rocka gustuko ditu Jakes Txapartegi pianistak (Hondarribia, Gipuzkoa, 2009). Itsua da, musika klasikoa jotzen du eta poliki-poliki jazza eta inprobisazioa ikastea gustatuko litzaioke. Etxean zuen teklatuarekin Pirritx eta Porrotxen “Maite... [+]


2024-04-28 | Axier Lopez
Dronea, munduko botere harreman desorekatuen ikur eta eragile

Giza asmakizun oro lez, onena eta txarrena egiteko gai dira. Baina, tamalez, dronea, beste ezeren gainetik, Mendebaldeko potentzia kapitalistek munduaren gehiengoa menpean jartzen jarraitzeko tresna nagusietakoa da. Zirrikitu teknologikoetatik haratago, funtsezko pieza da bizi... [+]


Iñaki Soto. Erredakzioko kazetaritza ardatz
"Gure Herriaren etorkizuna eta hizkuntzarena batera joango dira"

25 urte beteko ditu aurten Gara egunkariak. Ez da erraz izan. Teknologiak ekarritako iraultzari neurria hartuagatik ere, Espainiako auzitegietako epaileek erabakitako oztopo arbitrarioek egunean eguneko jarduna baldintzatu dute. Mirari hutsa, Iñaki Soto zuzendariaren... [+]


Migrazio eta Asilo ituna: Europaren legatu kolonialista denon begien bistan

Europar Batasunean berriki onartu den Migrazio Itunak, asko zaildu dizkie gauzak euren herrialdetik ihesi doazen eta asiloa eskatzen duten pertsonei. Eskuin muturraren tesiak ogi tartean irentsita, migratzaileentzako kontrol neurri zorrotzagoak onartu dituzte Estrasburgon,... [+]


Eguneraketa berriak daude