Gasolina zainetan
- Automobilismoak zale asko ditu Euskal Herrian eta munduan. Haren berri ere maiz izaten dugu komunikabidetan. Fernando Alonsoren balentriez nazkatzeraino hitz egiten digute espainiar telebistek, garai batean Carlos Sainzekin gertatzen zen antzera. Baina Formula Batetik eta rally handietatik landa arreta gutxi bereganatzen dute auto-lasterketek Euskal Herrian, bertan milaka lagun erakarri arren. Arreta ez da beti onerako izaten gainera.
Jarraitzaile asko dauka automobilismoak Euskal Herrian, baita gidari asko ere. Euskadiko Automobilismo Federazioan -Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan, beraz- 1.600 lizentzia daude. Batez bestekoa, biztanle kopuruarekin alderatuz, Europako handienetakoa da. Automobilismoak osasun ona dauka gurean, Manolo Villaverde Federazioko presidentearen berbetan: "Oso gidari onak ez ezik, proba garrantzitsuak ditugu, ikusle asko biltzen dituztenak". Beharbada mendi-igoerak dira arrakastatsuenak, gehienetan milaka eta milaka zale erakartzen baitituzte. Hala ere, garai hobeak bizi izan ditu kirol honek Euskal Herrian. "70eko eta 80ko hamarkadetan, hemen egiten ziren lasterketa batzuk Espainiako eta Europako txapelketa barruan zeuden", gogoratu du Villaverdek, "baina klubek antolatzeari utzi zioten, diru nahikorik ez eta".
"Euskadin eskuderia asko dago, baina zortzik edo hamarrek baino ez dute probaren bat antolatzen", diosku Felix Mujikak, Nervion eskuderiako presidenteak. Berak zuzentzen duen eskuderiak, hain zuzen, La Reinetako igoera berreskuratu du aurten. Euskal Herriko lasterketarik entzutetsuenetakoa zen, Jaizkibelgo eta Arrateko igoerekin batera, baina diru-arazoek hura desagertarazi zuten tarte batez. "Eskuderia ez da inondik inora negozioa -dio Mujikak-, hau maite dugulako egiten dugu; gasolina dugu zainetan".
Pantxo Egozkue nafarra ere umetan hasi zen gidatzen, zazpi-zortzi urterekin. Mexikon bizi zen artean, familiak zeukan etxalde zabalean, eta han aukera zeukan inori eragotzi gabe autoz ibiltzeko, pedaletara ozta-ozta ailegatuta ere. Gerora, arrakasta eduki zuen, Europako mendi-igoera txapelketa bitan irabaziz, profesionala zen garaian. Halamoduzko profesionaltasuna, inolaz ere, kontatzen duenez: "Diru aldetik beti izan naiz galtzaile, marka jakin batek babestu ninduen garaian izan ezik". Aurrera egiteko, babesleen menpe daude bai gidariak bai lasterketa antolatzaileak; esan gabe doa dirua ez dela barra-barra etortzen.
Aurtengo World Series by Renault auto-lasterketa txapelketan Epsilon Euskadi taldea izan da jaun eta jabe. Taldeka bera izan da garaile, eta banakakoan ere haren gidari batek, Robert Kubica poloniarrak jantzi du txapela, edo halakoetan jantzi ohi dena.
Orain ezagun dugu World Series izena, Bilbon egindako lasterketari eta haren inguruan piztutako eztabaidei esker. Eztabaida, aurten egiteagatik lehenengo, eta datozen urteetan ez egiteagatik ondoren. "World Series-ak auto-lasterketak ezagunagoak egitea lortu du, hori ukatu ezina da -dio Manolo Villaverdek-, baina gainerakoan ez dio mesede handiegirik egin euskal automobilismoari, kontrakoa eman badezake ere". Txapelketa handia den heinean, World Seriesak babesle txikien dirua eurenganatzen du, lasterketa eta gidari apalei kenduz.
Formula Bateko gidari ezagunak behe-mailetan arituak dira noski, baina ez da beharrezkoa horietan irabaztea gero Formula Batean ibiltzeko. Fernando Alonsok, esaterako, Formula 3.000n jardun zuen -orain gutxi arte hori izan da jesarleku bakarreko autoen "bigarren maila", nolabait esateko-, baina sekula garaile izan gabe igaro zen Formula Batera. Eta Michael Schumacher txapeldun handiak Formula 3.000n aritu gabe egin zuen jauzia. "Gutxieneko aurrekontua edukitzea, horixe da gakoa", dio Ander Vilariñok. Automobilismoan dirua lortzea da meriturik handienetakoa. Lanik zailena ere bai.
Adimen artifizialarekin garatutako tresna bat da IA-Speak. Bi erabilera nagusi izanen ditu: mintzamena itzultzen duen gailu bat eta erabiltzaileen mintzamena aztertzen duen plataforma bat.
Polizia jarduera arrazistak dira araua Bilbon. Manteroei salgaiak konfiskatzen dizkiete, dirua eta objektu pertsonalak kentzen dizkiete, tratu txarrak ematen dizkiete eta mespretxatu egiten dituzte, indarkeriazko murrizketekin, identifikazioekin eta atxiloketekin.
AEBko Zientzia Fundazioaren Antartikako Programak (USAP) jakitera eman duenez, Antartikako ikerketa-baseetan 2022-2024an egin duten galdeketan, parte-hartzaileen % 41k adierazi du sexu-erasoa edo sexu-jazarpena jasan duela.
50 maliar inguru ari dira kalean bizitzen Gasteizen beren asilo eskaeren ebazpenaren zain. Eusko Jaurlaritzak Oñati eta Tolosako harrera zentroetara mugituko ditu Espainiako Gobernuaren pasibotasunaren aurrean, horren eskumena baita eskaerak ebaztea eta ostatu alternatiba... [+]
Fitxa: Musika Hamabostaldia. Victoria Eugenia Zikloa. Mitsuko Uchida (pianoa).
Egitaraua: Beethovenen hiru azken sonatak.
Lekua: Donostiako Victoria Eugenia Antzokia.
Data: abuztuaren 18a.
Mitsuko Uchidak Musika Hamabostaldia bisitatzen duen hirugarren aldia da. Bere estiloak... [+]
Txinako Qinghai enpresak atzera egin eta ez ditu 257 milioi euro inbertituko potasa meategi proiektuan. Finantzaketarik gabe ez ezik, Muga meategia ustiatzeko lizentzia ere ez du proiektuak, 2024ko urrian Nafarroako Justizia Auzitegiak bertan behera utzi... [+]
Ibilaldiaren helburuak dira, alde batetik, Euskal Herrian kausa palestinarra babesteko sarea ikusaraztea eta aktibatzea, eta, bestetik, sionismoarekin kolaboratzen duten enpresa eta erakundeak salatzea, hala nola CAF, Teva, Carrefour, Zara eta Bardeako tiro poligonoa. Euskal... [+]
Bilboko Udaltzaingoak kale saltzaileak Bilboko Gas plazatik kanporatu ditu, bertan bizi baitira kale egoeran Aste Nagusian salmentak handitzeko asmoarekin. Bilboko Konpartsek eraso arrazisten kontrako protokoloa aktibatu, eta elkarretaratzea egin dute.
Hedabideen artean erakunde publikoek urtero publizitatearen bidez banatzen duten diru-zakua milioika eurotan zenbatu daiteke. Baina sistema garden eta justu baten faltan, medio batzuk argi eta garbi irabazten irteten dira banaketa horretan, eta Eusko Jaurlaritzaren... [+]
85 urteko gizonak bere emaztea hil zuen uztailean, eta Poliziaren ikerketaren ondoren behin-behineko espetxealdian zegoen. Orain, Nafarroako Auzitegiko Bigarren Atalak esan du gizonak "ageriko narriadura kognitiboa" daukala eta "zaurgarria" dela.
Gazako palestinarren aurkako genozidioa aurrera doan bitartean, Europak Israelgo armagintza industria hauspotzen jarraitzen du. Elbit Systems Israelgo armagintza enpresa ezagunak joan den astean iragarri zuen Europako herrialde batekin 1.600 milioi euro baino gehiagoko kontratua... [+]
Plantillak astelehenean ekin dio grebari, kaleratzeei ezetz esateko. Espedientearen kontsulta-aldia abuztuan hasi izana salatu du Hego Uribeko LASek, enpresaren asmoa "langileen mobilizazioa eta erantzuna oztopatzea" izan delakoan.
Komunikazio ministro eta gobernuaren bozeramaileak iragarri du neurria. Berehala galdetu diote ea mehatxuren batek bultzatu duen erabakia, eta horri erantzun dio "mehatxua Israelgo eskuin muturretik" datorrela.
Abuztuaren 13an, 54 urteko Nafarroako garraiolari bat hil zen Bartzelonan deskarga lanak egiten zituen bitartean. Hurrengo egunean, Errenteriako Merkaoiartzunen 58 urteko langilea hil zen istripu ez-traumatiko baten ondorioz.