Mikel Basabe: «Okerra da alderdien mahaia su-eten barik osatuko dela ustea»


2005eko abenduaren 11n
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Bake prozesuan laguntzaile izan nahi duzuela esan duzu Berrian. Irudi luke Aralar ez dela lehen mailako alderdia.
Guk geure burua beste alderdien aldean maila berean daukagu, baina bake prozesuan, eta oso logikoa da, gure eginkizuna beste bat da, ez dugu besteek duten protagonismoa eta ez dugu hartu nahi ere.

Prozesuan alderdien mahaia ahalik eta arinen eratzea beharrezkoa ikusten duzue. Alderdi guztiek, antza, ez dute hori berdin ikusten.
Zenbat bider aipatu dugu une historiko batean gaudela? Ordea, azkenean une historiko hori ez da historikoa izan, une galdutakoa izan da edo gaizki erabilia behintzat. Alde horretatik luzamenduetan ibiltzeak ez du ezer onik ekarriko. Ekartzekotan, gura edo gura barik, prozesua bertan behera gelditzea ekar lezake. Guk bakoitzak bere erantzukizuna hartu behar duela eta prozesua sendotzen hasi beharra dagoela diogu, eta horretarako, zenbat eta arinen ibili hobe.

ETAk dagoeneko su-etena erabakia zuela esan zenuen orain aste batzuk. Hori iskanbila! Zer balorazio egin duzu gertatuaz?
Hori gure alderdiaren batzarraren aurkezpenean esan nuen, beraz, bere testuinguruan ulertu behar da. Aralarrek etorkizunerako planteamenduan "Euskal Herriko agertoki politikoa indarkeriarik gabekoa dela" dio. Kazetari batek "ea agertoki politikoa nola ikusten genuen" galdetu zigun eta egungo testuinguru horretan, gure kalkuluetatik «ETAk su-etenaren erabakia dagoeneko hartu duela» adierazi genuen. Eta horretan geratzen da dena. Guk ez dugu esan su-etena datorren astean, hilabetean edo udaberrian indarrean izango dela. Baldin eta batzuek esaten duten bezala alderdien mahaia 2006rako osatuko bada, une politiko honek, nahitaez, indarkeriaren desagerpena ekarriko duela diogu guk. Norbaitek alderdien mahaia su-eten barik osa daitekeela pentsatzen badu oker dabil.

Ondoren ETAren agiria heldu da. Nazioarteari euskal gatazkaren konponbidean esku hartzeko eskatu dio ETAk. Zer balorazio egiten duzu?
Gure ustez nazioartearen esku hartzeak azken fasean etorri behar du, lor daitekeen akordioaren bermatzaile bezala. Parte hartzekotan, nazioartearen esku hartzeak horrela izan behar du. Baina horretara ailegatzeko urratsak, gatazkan parte aktibo eta zuzena dutenek eman behar dituzte. Ezin dena da, norberak etxeko lanik egin ez eta besteei lanak egitea eskatu. Alde horretatik, ondo legoke bai ETAk bai Madrilgo Gobernuaren aldetik urratsak ematea prozesuan aurrera egiteko. Nazioarteko laguntza edo esku hartzea orduan etorriko da, etorri behar badu.

Espainiako Gobernua PSOEren esku izaki, nola ikusten duzu PSOE?
Espainiako Gobernua gatazkaren irtenbide bila ari dela dirudi. Besterik da PSOEren barruan dauden ezberdintasunak eta tirabirak. PP bien artean dago nolabait, eta esparru guztietan oso gogor ari da. PPren estrategia sendotasun itxura ematea da. Bien bitartean, PSOEk Kataluniako Estatut-aren prozesuari eta hezkuntza legearen erreformari ekin nahi die, besteak beste, eta lanak ditu eurei eusten.

18/98 kasuko epaiketa burutzen ari da. Auzi honek zein neurrian jar dezake kolokan balizko bake prozesua?
Epaiketa honek ez dio bake prozesuari mesederik egiten eta horrek agerian uzten du prozesamendu mota hauen arriskua. Judizialak bezala agertu nahi dituzten arren, prozesu hauek politikoak dira erabat, Auzitegi Nazionalak bultzatuak. Espainiako Gobernuak prozesua indargabetu beharko luke lehenbailehen.

Datorren urterako aurrekontuak lantzen ari zarete Eusko Legebiltzarrean. Zein da Aralarren jarrera?
Eusko Jaurlaritzarekin berbetan ari gara. Gure abiapuntua osoko zuzenketak ez egitea da, zuzenketa zehatz asko egingo dugu ostera. Zentzu horretan Ibarretxeren inbestidura saioan [Aralarrek ezezko botoa eman zuen] esan genuena mantentzen dugu, Aralarren botoa gura duenak gure planteamendu batzuk bere egin behar ditu.

Zein arloko zuzenketak egingo dituzue?
Guk errealismo politikoa egin gura dugu. Eusko Legebiltzarrean gure indarra zein den ezagutzen dugu eta alde horretatik gure asmoa oso argia da: esparru estrategikoetan eragiten ahaleginduko gara. Guretzat, arlorik arlo, euskararen arloa ardatza da, oso garrantzizkoa da, baita arlo soziala ere. Gure indarraren arabera bereziki bi eremu horietan eragin gura dugu eta gure babesa gura duenak aldaketak onartu beharko ditu.

Nafarroara joanez, Aralarrek zeinekin du arazo gehiago EArekin edo Batasunarekin?
Nafarroan Batasunak, Eusko Alkartasunak eta Aralarrek duten arazoa UPN da. Hiruron arazoa UPN da, UPNren Gobernua, euskalduntasunaren aurkako bortizkeria eta hitz batez bere politikaren eragin atzerakoia.

2007ko hauteskundeetan Nafarroa Bai izango al da abertzale guztien aukera?
Nafarroa Bai 2003ko hauteskundeetan aurkeztu zen plataforma da, Madrilgo Parlamentuan abertzaleen ordezkaritza izateko helburu zuen, baita abertzaleon aspaldiko asmoa bete ere. Nafarroa Bai-k Espainian barrena ez zegoen Nafarroaren beste irudia zabaldu du, bere asmo eta helburu politikoak bere batzarraren bidez erabakitzen dira. Esaterako, Estatuko aurrekontuetan abstenitu egin izana batzarrean hartutako erabakia da. EAJ eta EAk aurrekontuak babestu nahi zituzten, Batzarrek eta Aralarrek ostera, ez. Nafarroa Bai aurreko hauteskundetarako eratu zen, 2007ko hauteskundeetarako Nafarroa Bai egin barik dago: nola egituratuko den, zerrendak nola egingo diren, udalerrietan aurkeztuko ote den edo ez erabakitzeke dago. Bere programa egin barik dago eta horregatik uneon hauxe esan dezakeguna: UPN da guztion arazoa, beraz saia gaitezen UPN oposiziora eramaten.

Alternatiba izan dadin PSNren jarrera funtsezkoa da, baita Batasuna hauteskundeetan parte hartzea ere. Nafarroa Bain agian?
Hauteskundeetan Batasuna egongo balitz hobe, eta Nafarroa Baik Batasuna barne balu askoz hobeto. Aralar poztuko litzateke, horrek ekarriko bailuke Nafarroa Bairen baitan ezkerreko independentistak indartsuagoak izatea.

Iparraldea hizpide azkenik. Posible ikusten al duzu alderdien arteko elkarrizketa mahaiak hiru lurraldeetan osatzea?
Ikusten al duzu UDF mahai politiko batean Euskal Herriko gatazka politikoa konpontze aldera? Hau da, lehenik eta behin urratsak Hegoaldean eman behar dira, eta gero mahaia edo mahaiak osatuko dira. Nazio Eztabaidaguneak bere planteamendua du, Eginoko mahaiak beste bat eta Ibarretxek berea izango du. EAEn mahaia osa daitekeela ematen du, Nafarroan Aralarrek ahalegina egingo du eta Iparraldean besterik da. Tira, alderdien mahaian eseri gura dutenak eseriko dira finean, eta mahaiak aurrera egingo du parte hartu gura dutenekin. Zenbat mahai izango den ez da oraindik erraz antzematen.

Iparraldean EAJ, EA eta Batasuna alderdiak daude. Aralar ez. AB al da zuen alderdi kidekoa?
Guk ez dugu zalantzarik, bake prozesuaren barruan Iparraldean alderdien mahaia osatuko balitz Aralarren ahotsik ez litzateke egongo. Lan hori Iparraldeko ezker abertzalearen bilgune den ABrena litzateke. Aralarrek ezkerreko proiektu politikoa gauzatu nahi du, eta besteak beste, ez du abangoardiaren rola onartzen. Aralarren jardun esparrua Hegoaldea da eta ABrena Iparraldea. Alderdi biek uztartze lan politikoa aurrera eramateko planteamendu politikoetan bat eginez gero aurrera egingo dugu, hori da lehen premisa. Lan horretan ari gara, maila bereko alderdiak izanik, are eguneroko diren esparruetan eta zereginetan ari gara lanean, biok horrela gura dugunean.


Azkenak
Espainiako Gobernua Kanarietan dauden 827 asilo eskatzaile lekualdatzen hasi da

Auzitegi Gorenak martxoan ebatzitakoari jarraiki, astelehenean irletatik penintsulako adin txikikoentzako zentroetara lekualdatuko dituzte zortzi asilo eskatzaile. Gobernuak adierazi du adin txikikoen babes sarean integratzeaz arduratuko den etorkinen %90 maliar jatorrikoak... [+]


Getariako Salbatore jaietan emakume baten aurkako “eraso larri” bat salatu, eta egitaraua bertan behera utzi dute

Getariako txosnagunean eta Aian egin dute elkarretaratze isila. Jai batzordeak txosnak itxi zituen.


Gizon bat atxilotu dute Erriberagoitian beste bat hiltzea leporatuta

Gizona Bilorian (Araba) hil dute, ustezko hiltzailea atxilotu dute Añanan (Araba).  


Al Jazeerako bost kazetari hil ditu Israelek

Hildako kazetarietako bat Anas al-Sharif da, palestinarren genozidioa zerrendatik kontatzen dutenen artean ezagunenetako bat. Al Jazeera hedabideak adierazi du Israel errudun dela Gazako sarraskia barnetik azaleratzen duten kazetariak nahita hiltzeagatik, eta horrela sarraskia... [+]


Zarrakazteluko sutea kontrolatzeko lanetan jarraitzen dute suhiltzaileek

Larunbat gauean hasi zen sutea Zarrakaztelu eta Figerol lotzen dituen errepideko pinudi batean. Herritarrentzat arriskurik ez dago momentuz, gobernuak adierazi duenez. Gizakiek eragindako sutea dela jakinarazi du gobernuak.


Emakumeak gizonenak ziren lekuak hartzen

Bizikleta hartu eta errepidera ateratzeko gogoa. Olatu gainean surf egiteak zein sentsazio eragiten duen probatzeko irrika. Mendirik mendi ibiltzearen plazera sentitzea. Mendian, hainbestean, baina emakumeak ez du erraza izan gizonenak izan diren kirol eremuetan sartzea... [+]


2025-08-11 | ARGIA
Editoriala
Hartu edo utzi

Okindegiko ilaran, bi emakume. Itxuraz erdi-ezagunak, hitz egiteko duten moduagatik. Pareko egunkaria hartzeko keinua egin du bietan zaharrena dirudienak, eta zera esan dio besteari: “Dauden albisteekin, agian gaur nahiago izango dut animalien dokumental bat ipini”... [+]


“Gaza militarki okupatzeko plana berehala gelditu behar du Netanyahuk”, esan du nazioarteak

Ostiral goizeko albisteak erreakzio ugari piztu ditu Israelen zein nazioartean. Aurka agertu dira Israelgo bahituen familiak eta NBE. Alemaniak, Israelen aliatu tradizionalak, armak saltzeari utziko diola jakinarazi du.


Pazienteek 25 egun itxaron behar dituzte, batez beste, Osasun Mentaleko Zentruetan arta jasotzeko

25,6 eguneko batez besteko itxaron zerrendak daude Osakidetzako Osasun Mentaleko Zentruetan. Larrialdi kasuetan, aldiz, 24 eta 72 ordu arteko itxaronaldiak daude. 


Non dago Maider?

Lau hilabete daramatzagu greba mugagabean, hitzarmen propio baten eta lan-baldintza duinen alde. Lau hilabeteko greba honetan, udaltzainek piketeetan bortizkeriaz zapaldu gaituzte, hirian jarraitzen gaituzten eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzten polizia... [+]


Oñatiko egoitza batera mugituko dituzte Donostian kale egoeran bizi ziren migratzaile maliarrak

Gipuzkoako Foru Aldundiak eta Donostiako Udalak Oñatiko Arantzazu egoitza eskaini dute maliar migratzaileentzat. Bertan geldituko dira Espainiako Gobernuak haien asilo eskariak ebazten dituen bitartean.


“Intentsitate altuko” bi sexu eraso salatu ditu Gasteizko Mugimendu Feministak ostegun gauean

Mugimendu Feministak azaldu duenez, Fermin Muguruzaren kontzertuaren aurretik gertatu ziren erasoak. Horiez gain, beste hiru eraso zenbatu dituzte: hiru gizonak atxilotu ditu poliziak. 


Gaza Hiria okupatzeko plana onartu du Israelgo Segurtasun Kontseiluak

Ostiral goizaldean eman du erabakiaren berri Israelgo Gobernuak, hamar orduz luzatu den bilera baten ondoren. Dena den, okupazioa gauzatzeko, gobernu osoaren baiezkoa behar du Netanyahuk: igandean izan daiteke bilera. Segurtasun Kontseiluak, halaber, mugak jarri dizkio... [+]


Oholtza denontzat?
Feminista izango da, edo ez da izango

Sorkuntzarako, gozamenerako eta aldarrikapenerako espazio moduan dute oholtza musikari askok, baina bere ingurumarietan katramilatzen dira sarri, eta espazio "bortitz" bihurtzen da hegemonikoak ez diren gorputz askorentzat. Presio estetikoa, egiteko modu deserosoak,... [+]


2025-08-08 | ARGIA
GOMENDIOAK | Sei liburu uda honetarako

Lautadako mamua
Xabier Montoia
Elkar, 2024
112 orrialde

Eleberri labur honetan egileak XIX. mendeko Euskal Herrira garamatza, sekulako sona hartu zuen Juan Diaz de Garaio hiltzailea duela protagonista. Arabako landa guneko jendarte tradizional eta giro hotzean barneratzen... [+]


Eguneraketa berriak daude