Gizartea
Ingurumena
Politika
Ekonomia
Kultura
Euskara
Feminismoa
Hezkuntza
Nazioartea
Iritzia
larunbata 2024ko apirilaren 20an
Mikel Basabe: «Okerra da alderdien mahaia su-eten barik osatuko dela ustea»
Bake prozesuan laguntzaile izan nahi duzuela esan duzu Berrian. Irudi luke Aralar ez dela lehen mailako alderdia.
Prozesuan alderdien mahaia ahalik eta arinen eratzea beharrezkoa ikusten duzue. Alderdi guztiek, antza, ez dute hori berdin ikusten.
ETAk dagoeneko su-etena erabakia zuela esan zenuen orain aste batzuk. Hori iskanbila! Zer balorazio egin duzu gertatuaz?
Ondoren ETAren agiria heldu da. Nazioarteari euskal gatazkaren konponbidean esku hartzeko eskatu dio ETAk. Zer balorazio egiten duzu?
Espainiako Gobernua PSOEren esku izaki, nola ikusten duzu PSOE?
18/98 kasuko epaiketa burutzen ari da. Auzi honek zein neurrian jar dezake kolokan balizko bake prozesua?
Datorren urterako aurrekontuak lantzen ari zarete Eusko Legebiltzarrean. Zein da Aralarren jarrera?
Zein arloko zuzenketak egingo dituzue?
Nafarroara joanez, Aralarrek zeinekin du arazo gehiago EArekin edo Batasunarekin?
2007ko hauteskundeetan Nafarroa Bai izango al da abertzale guztien aukera?
Alternatiba izan dadin PSNren jarrera funtsezkoa da, baita Batasuna hauteskundeetan parte hartzea ere. Nafarroa Bain agian?
Iparraldea hizpide azkenik. Posible ikusten al duzu alderdien arteko elkarrizketa mahaiak hiru lurraldeetan osatzea?
Iparraldean EAJ, EA eta Batasuna alderdiak daude. Aralar ez. AB al da zuen alderdi kidekoa?
Guk geure burua beste alderdien aldean maila berean daukagu, baina bake prozesuan, eta oso logikoa da, gure eginkizuna beste bat da, ez dugu besteek duten protagonismoa eta ez dugu hartu nahi ere.
Prozesuan alderdien mahaia ahalik eta arinen eratzea beharrezkoa ikusten duzue. Alderdi guztiek, antza, ez dute hori berdin ikusten.
Zenbat bider aipatu dugu une historiko batean gaudela? Ordea, azkenean une historiko hori ez da historikoa izan, une galdutakoa izan da edo gaizki erabilia behintzat. Alde horretatik luzamenduetan ibiltzeak ez du ezer onik ekarriko. Ekartzekotan, gura edo gura barik, prozesua bertan behera gelditzea ekar lezake. Guk bakoitzak bere erantzukizuna hartu behar duela eta prozesua sendotzen hasi beharra dagoela diogu, eta horretarako, zenbat eta arinen ibili hobe.
ETAk dagoeneko su-etena erabakia zuela esan zenuen orain aste batzuk. Hori iskanbila! Zer balorazio egin duzu gertatuaz?
Hori gure alderdiaren batzarraren aurkezpenean esan nuen, beraz, bere testuinguruan ulertu behar da. Aralarrek etorkizunerako planteamenduan "Euskal Herriko agertoki politikoa indarkeriarik gabekoa dela" dio. Kazetari batek "ea agertoki politikoa nola ikusten genuen" galdetu zigun eta egungo testuinguru horretan, gure kalkuluetatik «ETAk su-etenaren erabakia dagoeneko hartu duela» adierazi genuen. Eta horretan geratzen da dena. Guk ez dugu esan su-etena datorren astean, hilabetean edo udaberrian indarrean izango dela. Baldin eta batzuek esaten duten bezala alderdien mahaia 2006rako osatuko bada, une politiko honek, nahitaez, indarkeriaren desagerpena ekarriko duela diogu guk. Norbaitek alderdien mahaia su-eten barik osa daitekeela pentsatzen badu oker dabil.
Ondoren ETAren agiria heldu da. Nazioarteari euskal gatazkaren konponbidean esku hartzeko eskatu dio ETAk. Zer balorazio egiten duzu?
Gure ustez nazioartearen esku hartzeak azken fasean etorri behar du, lor daitekeen akordioaren bermatzaile bezala. Parte hartzekotan, nazioartearen esku hartzeak horrela izan behar du. Baina horretara ailegatzeko urratsak, gatazkan parte aktibo eta zuzena dutenek eman behar dituzte. Ezin dena da, norberak etxeko lanik egin ez eta besteei lanak egitea eskatu. Alde horretatik, ondo legoke bai ETAk bai Madrilgo Gobernuaren aldetik urratsak ematea prozesuan aurrera egiteko. Nazioarteko laguntza edo esku hartzea orduan etorriko da, etorri behar badu.
Espainiako Gobernua PSOEren esku izaki, nola ikusten duzu PSOE?
Espainiako Gobernua gatazkaren irtenbide bila ari dela dirudi. Besterik da PSOEren barruan dauden ezberdintasunak eta tirabirak. PP bien artean dago nolabait, eta esparru guztietan oso gogor ari da. PPren estrategia sendotasun itxura ematea da. Bien bitartean, PSOEk Kataluniako Estatut-aren prozesuari eta hezkuntza legearen erreformari ekin nahi die, besteak beste, eta lanak ditu eurei eusten.
18/98 kasuko epaiketa burutzen ari da. Auzi honek zein neurrian jar dezake kolokan balizko bake prozesua?
Epaiketa honek ez dio bake prozesuari mesederik egiten eta horrek agerian uzten du prozesamendu mota hauen arriskua. Judizialak bezala agertu nahi dituzten arren, prozesu hauek politikoak dira erabat, Auzitegi Nazionalak bultzatuak. Espainiako Gobernuak prozesua indargabetu beharko luke lehenbailehen.
Datorren urterako aurrekontuak lantzen ari zarete Eusko Legebiltzarrean. Zein da Aralarren jarrera?
Eusko Jaurlaritzarekin berbetan ari gara. Gure abiapuntua osoko zuzenketak ez egitea da, zuzenketa zehatz asko egingo dugu ostera. Zentzu horretan Ibarretxeren inbestidura saioan [Aralarrek ezezko botoa eman zuen] esan genuena mantentzen dugu, Aralarren botoa gura duenak gure planteamendu batzuk bere egin behar ditu.
Zein arloko zuzenketak egingo dituzue?
Guk errealismo politikoa egin gura dugu. Eusko Legebiltzarrean gure indarra zein den ezagutzen dugu eta alde horretatik gure asmoa oso argia da: esparru estrategikoetan eragiten ahaleginduko gara. Guretzat, arlorik arlo, euskararen arloa ardatza da, oso garrantzizkoa da, baita arlo soziala ere. Gure indarraren arabera bereziki bi eremu horietan eragin gura dugu eta gure babesa gura duenak aldaketak onartu beharko ditu.
Nafarroara joanez, Aralarrek zeinekin du arazo gehiago EArekin edo Batasunarekin?
Nafarroan Batasunak, Eusko Alkartasunak eta Aralarrek duten arazoa UPN da. Hiruron arazoa UPN da, UPNren Gobernua, euskalduntasunaren aurkako bortizkeria eta hitz batez bere politikaren eragin atzerakoia.
2007ko hauteskundeetan Nafarroa Bai izango al da abertzale guztien aukera?
Nafarroa Bai 2003ko hauteskundeetan aurkeztu zen plataforma da, Madrilgo Parlamentuan abertzaleen ordezkaritza izateko helburu zuen, baita abertzaleon aspaldiko asmoa bete ere. Nafarroa Bai-k Espainian barrena ez zegoen Nafarroaren beste irudia zabaldu du, bere asmo eta helburu politikoak bere batzarraren bidez erabakitzen dira. Esaterako, Estatuko aurrekontuetan abstenitu egin izana batzarrean hartutako erabakia da. EAJ eta EAk aurrekontuak babestu nahi zituzten, Batzarrek eta Aralarrek ostera, ez. Nafarroa Bai aurreko hauteskundetarako eratu zen, 2007ko hauteskundeetarako Nafarroa Bai egin barik dago: nola egituratuko den, zerrendak nola egingo diren, udalerrietan aurkeztuko ote den edo ez erabakitzeke dago. Bere programa egin barik dago eta horregatik uneon hauxe esan dezakeguna: UPN da guztion arazoa, beraz saia gaitezen UPN oposiziora eramaten.
Alternatiba izan dadin PSNren jarrera funtsezkoa da, baita Batasuna hauteskundeetan parte hartzea ere. Nafarroa Bain agian?
Hauteskundeetan Batasuna egongo balitz hobe, eta Nafarroa Baik Batasuna barne balu askoz hobeto. Aralar poztuko litzateke, horrek ekarriko bailuke Nafarroa Bairen baitan ezkerreko independentistak indartsuagoak izatea.
Iparraldea hizpide azkenik. Posible ikusten al duzu alderdien arteko elkarrizketa mahaiak hiru lurraldeetan osatzea?
Ikusten al duzu UDF mahai politiko batean Euskal Herriko gatazka politikoa konpontze aldera? Hau da, lehenik eta behin urratsak Hegoaldean eman behar dira, eta gero mahaia edo mahaiak osatuko dira. Nazio Eztabaidaguneak bere planteamendua du, Eginoko mahaiak beste bat eta Ibarretxek berea izango du. EAEn mahaia osa daitekeela ematen du, Nafarroan Aralarrek ahalegina egingo du eta Iparraldean besterik da. Tira, alderdien mahaian eseri gura dutenak eseriko dira finean, eta mahaiak aurrera egingo du parte hartu gura dutenekin. Zenbat mahai izango den ez da oraindik erraz antzematen.
Iparraldean EAJ, EA eta Batasuna alderdiak daude. Aralar ez. AB al da zuen alderdi kidekoa?
Guk ez dugu zalantzarik, bake prozesuaren barruan Iparraldean alderdien mahaia osatuko balitz Aralarren ahotsik ez litzateke egongo. Lan hori Iparraldeko ezker abertzalearen bilgune den ABrena litzateke. Aralarrek ezkerreko proiektu politikoa gauzatu nahi du, eta besteak beste, ez du abangoardiaren rola onartzen. Aralarren jardun esparrua Hegoaldea da eta ABrena Iparraldea. Alderdi biek uztartze lan politikoa aurrera eramateko planteamendu politikoetan bat eginez gero aurrera egingo dugu, hori da lehen premisa. Lan horretan ari gara, maila bereko alderdiak izanik, are eguneroko diren esparruetan eta zereginetan ari gara lanean, biok horrela gura dugunean.
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
Zigor Olabarria Oleaga
#2
#3
#4
Jon Azkune Torres
#5
Ane Ablanedo Larrion
Azkenak
2024-04-22
Garbiñe Larrea Iturralde
Intsusaren bigarrena
Joan urteko udaberrian idatzi nuen intsusari eskainitako aurreneko artikulua eta orduan iragarri nuen bezala, testu sorta baten aurrenekoa izan zen. Sendabelar honen emana eta jakintza agortzen ez den iturriaren parekoa dela nioen eta uste dut udaberriro artikulu bat idazteko... [+]
2024-04-22
Eneko Bachiller Otamendi
Arrain-zoparako, besterik ezean, itsasoko igela
Amonak sarritan aipatu zidan badela arrain bat, garai batean kostaldeko herrietako sukalde askotan ohikoa zena. Arrain-zopa egiteko bereziki ezaguna omen zen, oso zaporetsua baita labean erreta jateko ere. Beti platerean oroitzen dut, eta beraz, orain gutxira arte oharkabeko... [+]
2024-04-22
Jakoba Errekondo
Lurra elikatu, guk jan
Lurrari begira jartzea zaila da. Kosta egiten da. Landareekin lan egiten duenak maiz haiek bakarrik ikusten ditu. Etekina, uzta, ekoizpena, mozkina, errebenioa, emana, azken zurienean “porru-hazia” bezalako hitzak dira nagusi lur-langileen hizkuntzan.
2024-04-22
Garazi Zabaleta
Txaramela
Pasta ekologikoa, ortuko barazki eta espezieekin egina
Duela hamabi urte pasatxo ezagutu zuten elkar Izaskun Urbaneta Ocejok eta Ainara Baguer Gonzalezek, ingurumen hezkuntzako programa batean lanean ari zirela. Garaian, lurretik hurbilago egoteko gogoa zuten biek, teoriatik praktikara pasa eta proiektu bat martxan jartzekoa... [+]
2024-04-21
Gorka Peñagarikano Goikoetxea
'Cristóbal Balenciaga' telesaila
"Nabaritu dadila euskaldun batzuok euskaldun baten istorioa kontatu dugula"
Cristóbal Balenciaga diseinatzailearen biografia kutsuko fikziozko telesaila egin du Moriarti hirukoteak, Disney+ plataformarentzat. Estreinakoa dute formatu horretan. Aitor Arregi eta Jon Garañorekin egin du hitzordua ARGIAk, Jose Mari Goenaga kanpoan baitzen,... [+]
Eguneraketa berriak daude