Kolesterola kontrolatzeak Alzheimer arriskua gutxitu dezake


2005eko azaroaren 27an

Alemaniako Heidelberg-eko Unibertsitatean egindako ikerketaren arabera, kolesterolaren odoleko maila kontrolatzeak bihotzeko gaitzaren eta iktusaren prebentzioari begira dituen eragin mesedegarriez gain -horiek nahiko ezagunak ziren mediku gehienentzat-, Alzheimer gaixotasunari aurrea hartzeko ere balioko omen luke.
Ikertzaileek agerian jarri dute odoleko kolesterol-maila nahiko lotuta dagoela Alzeheimerra garatzearekin. Zehatzago esateko, kolesterol maila altua lotuko litzake beta-amiloide izeneko proteina behar baino maila altuagoa izatearekin. Proteina horren pilaketa da, hain zuzen ere, gaitzaren ezaugarri nagusietako bat, eta ikertzaileek iradokitzen dutenez, beta-amiloidearen kontzentrazio gehiegizkoak neuronaren funtzionamendu okerra ekarriko luke, eta baita neurona horien heriotza ere, Alzheimerrean geratzen den bezala.
Egia da beta-amiloidea zelula normaletan sortzen dela, eta beraz, aspalditik ezagutzen dugu substantzia hori. Baina egia da, era berean, Alzheimerra duten gaixoetan beta-amiloidearen maila eta baita, nolabait esatearren, amiloidearen proteina aitzindariaren -APA deituaren- maila nabarmen igotzen direla. Hortik abiatuta, ikertzaileak saiatu ziren argitzen ea APAk eta baita beta-amiloideak ere eraginik ba ote zuten lipidoen metabolismoan, eta zelulak beta-amiloidearekin tratatu ondoren, kolesterolaren eta esfingomielinaren odoleko mailak normaltzea lortu zuten.
Aipatua bezalako ikerketa-lerroetara gero eta diru gehiago bideratzen du industria farmazeutikoak. Izan ere, 2025. urtean gaur egun Espainiako estatuan dauden Alzheimer gaixoen zifrak (600.000 diagnostikatuak, eta beste 800.000 ustezkoak) bikoiztu egingo direla pentsatzen da, biztanleria egunetik egunera zaharragoa baita gurea bezalako gizarte garatuan. Eta zifra horiek, latzak izan arren, errealistak dira, Espainiako Geriatria eta Gerontologia Elkartearen presidente den Isidoro Ruiperez doktorearen esanetan. Horregatik, egokituz joan behar dugu etengabe, ez datorkigunera egokituz bakarrik, baita gaur egungo egoerara ere. Egungo baliabideak ez baitira inolaz ere nahikoak, eta beti egongo baita ikerketa-bide berrien premia.


Azkenak
Intsusaren bigarrena

Joan urteko udaberrian idatzi nuen intsusari eskainitako aurreneko artikulua eta orduan iragarri nuen bezala, testu sorta baten aurrenekoa izan zen. Sendabelar honen emana eta jakintza agortzen ez den iturriaren parekoa dela nioen eta uste dut udaberriro artikulu bat idazteko... [+]


Arrain-zoparako, besterik ezean, itsasoko igela

Amonak sarritan aipatu zidan badela arrain bat, garai batean kostaldeko herrietako sukalde askotan ohikoa zena. Arrain-zopa egiteko bereziki ezaguna omen zen, oso zaporetsua baita labean erreta jateko ere. Beti platerean oroitzen dut, eta beraz, orain gutxira arte oharkabeko... [+]


2024-04-22 | Jakoba Errekondo
Lurra elikatu, guk jan

Lurrari begira jartzea zaila da. Kosta egiten da. Landareekin lan egiten duenak maiz haiek bakarrik ikusten ditu. Etekina, uzta, ekoizpena, mozkina, errebenioa, emana, azken zurienean “porru-hazia” bezalako hitzak dira nagusi lur-langileen hizkuntzan.


2024-04-22 | Garazi Zabaleta
Txaramela
Pasta ekologikoa, ortuko barazki eta espezieekin egina

Duela hamabi urte pasatxo ezagutu zuten elkar Izaskun Urbaneta Ocejok eta Ainara Baguer Gonzalezek, ingurumen hezkuntzako programa batean lanean ari zirela. Garaian, lurretik hurbilago egoteko gogoa zuten biek, teoriatik praktikara pasa eta proiektu bat martxan jartzekoa... [+]


'Cristóbal Balenciaga' telesaila
"Nabaritu dadila euskaldun batzuok euskaldun baten istorioa kontatu dugula"

Cristóbal Balenciaga diseinatzailearen biografia kutsuko fikziozko telesaila egin du Moriarti hirukoteak, Disney+ plataformarentzat. Estreinakoa dute formatu horretan. Aitor Arregi eta Jon Garañorekin egin du hitzordua ARGIAk, Jose Mari Goenaga kanpoan baitzen,... [+]


Eguneraketa berriak daude