Bihotzekoen kopuruak gora egin du
Mundu osoan urtero gertatzen diren heriotza guztien %40 arrazoi kardiobaskularren eraginez izaten dira, Ipar Amerikan egindako ikerketek diotenez. Eta hori kezkatzeko modukoa baldin bada, are beldurgarriagoa da erasandako pertsonen artean 100dik 8 ospitalera iritsi baino lehen hiltzen direla jakitea.
Euskal Herrian -eta proportzioak antzekoak dira Espainia eta Frantzian ere-, bihotzekoen eragina urtean gertatzen diren heriotzen %38 inguruan gelditzen da, dieta mediterraneoaren babesari esker. Europar Batasunean %42ra igotzen da zifra hori, eta Europako gainerako herrialdeetan %48raino iristen da. Espainian bihotzekoen portzentajea 700 biztanletik 1 zen duela 10 urte; gaur egun, ordea, jaitsi egin da (500etik 1ekoa da).
Eta sexuen arteko desberdintasunetara joz, emakumeak dira estatistiketan lekurik txarrena hartzen dutenak, jendeak bestela uste duen arren. 50 urte artean, hormona femeninoek babestu egiten dituztenez, bihotzeko gaitzak (kardiopatiak) usuagoak dira gizonezkoetan emakumeetan baino. Baina behin menopausia iristen denean, arrazoi kardiobaskularrek eragindako heriotzen portzentajea handiagoa da emakumeetan (%48), gizonezkoetan baino (%38).
Gaixotasun kardiakoak dira, beraz, heriotzen lehen arrazoia adin horretako emakumeetan. Gipuzkoan, esate baterako, 1.400 pertsona inguruk izaten dute infartua urtean, eta zifra hori 65.000 pertsonakoa da Espainiako Estatuan. Erasandako hamar pertsonatik hiru hil egingo dira -eta horietako bi ospitalera iritsi aurretik-. Horregatik da hain garrantzitsua arazo koronarioak izan dituztenak, bereziki, baina baita populazio orokorra ere, kontzientziatzea, miokardioko infartuari aurrea hartu ahal izateko. Eta zer egin? Jan-neurri orekatua, bizimodu osasungarria eta ariketa fisikoa egin neurriz, baina egunero. Horiexek dira prebentzio-lanaren ardatz nagusiak, batez beste bizitza 10 urte laburtzea ekarri ohi duen bihotzeko madarikatuari aurre egin eta lasai bizitzeko.
Urduritasunaren alarmak mugikorrekoak baino ordubete lehenago jota hasi da niretzat Donostiako 72. Zinemaldia, edo halabeharrak edo oparitu didan rol honetan. Goiz gosaldu eta akreditazioaren bila joan ostean, Victoria Eugenia antzokira hurbildu naiz 9:00etarako saiora, Emilia... [+]
Ekialde Erdia dantzan jarri dute pertsona-bilagailuak eta walkie-talkieak lehergailu bihurtu dituzten erasoek. Israel isilik da, baina inork gutxik jartzen du zalantzan erasoen atzean hura dela. Besteak beste, iraganean aritu delako jada jolas hilgarri horietan, eta akusazio... [+]
Aurtengo Euskarabildua topaketa teknologikoa (iAmetzak antolatzen duena urtero) urriaren 17an izango da Donostian, San Telmo Museoan. "Artifiziala ez den teknologia" jarri diote goiburu gisa, adimen artifizialaren oldarraldi garai honetan "inoiz baino... [+]
Uda honetan, gutxienez hemeretzi erailketa matxista izan dira, eta horietatik gutxienez hiru kasutan, poliziak edo polizia ohiak dira hiltzaileak. Donostian, gainera, erailketa saiakera bat ere izan da ertzain baten partetik: bere bikotekidea hiltzen saiatu zen abuztuan.
(Baina Kievek Errusiari eraso egiten uzteak gerrara eraman gaitzake zuzenean).
George Beebe CIAko Errusiako analisi zuzendari ohia da eta bere artikulu hau Rafael Poch kazetariaren blogean argitaratu dute gaztelaniaz eta Brave New Europe webgunean ingelesez.
Europako Alderdi Popularrak ultrakontserbadoreekin eta eskuin muturrarekin landuriko ebazpenak aldeko 309 boto, kontrako 201 eta hamabi abstentzio jaso ditu. Ekaineko Europako hauteskundeez geroztik, lehen aldia da eskuina eta eskuin muturra baturik agertzen direla Estrasburgon.
Foru Legebiltzarraren arabera, “oinarrizko eskubideak eta askatasunak murrizten dituen legea da, eta zigor-atal neurrigabea du, demokrazia aurreratu bati ez dagokiona”.
Azken aukera asteburu honetan 'Inexa de Gaxen' pastorala ikusteko.
Internet hasieran askatasunaren espazio izan zen, baina gaur egun enpresa handien esku dagoen lurralde kontrolatu bihurtu da. Testuinguru honetan, teknologia burujabetza eta ongizate komuna lortzeko Internet berreskuratzeko beharra gero eta premiazkoagoa da. Egile eta aktibista... [+]