Makina bat kontu

Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak


Telefonoko elkarrizketen atzetik

Massachusettseko Teknologia Institutuko (MIT) ikerlariek telefono-elkarrizketen bideak jarraitzeko sistema asmatu dute. Oraingoz elkarrizketak ez dituzte entzuten, baina hiri batean uneoro gertatzen diren milaka deien arrastoa jarraitzerik badute.

Frogak Austrian egin dituzte, Graz hirian hain zuzen ere. Horretarako Austriako telefono eramangarrien operadorerik handiena den A1/Mobilkomek datu anonimoak eskaini zizkien ikerlariei eta hauek beren proiektuan baliatu zituzten.

Ikerlariek hiru datu mota erabili zituzten ikerketetan: batetik telefono deien dentsitatea; bestetik deien jatorria eta helburua eta azkenik, dei-egileen kokagunea denbora tarte erregularretan neurtuta. Horrela hainbat irudi informatiko prestatu zituzten eta irudi hauek bata bestearen gainean jarriz telefono deien paisaia osoa lortu zuten.

Proiektu burua den Carlo Rattik esan zuenez, "lehen aldiz, denbora errealean hiri bateko deien dinamika osoa ikusteko gai izan gara", eta gainera "honek hiriaren planifikazio telefonikorako bideak zabaltzen ditu. Sistemak era jarraian ikus dezake telefono deien mapa eta gainera denbora errealean, beraz, une kritikoak edota gainkargarenak ere uneoro ikus daitezke"

Azken urteotan, batez ere Madrilen eta Londresen gertatutako atentatuen aitzakian, asko indartu dira telefonoen inguruko ikerketak eta testuinguru honetan kokatu behar da hemen ematen ari garen berria.


Blue Gene/L-k bere errekorra hobetu du

IBMrena den Blue Gene/L ordenadoreak lau bider hobetu du kalkulatzeko ahalmena urte betean, beraz, superordenadoreen artean lehena izaten jarraitzen du. AEBetako Kaliforniako Lawrence Livermore National Laboratoryn dagoen ikerlari ekipoak iragarri du, Blue Gene/L-k 280,6 teraflopeko abiadura lortu duela. Beste hitz batzuetan esanda, 280 bilioi eragiketa egiten ditu segundoko.

2004ko azaroan 500 superordenadoreren arteko azkarrenen rankinga egin zen eta Blue Gene/L-k lehen postua eskuratu zuen 70,7 teraflopeko abiadurarekin. Orduantxe ikerlari taldeak 360 teraflopeko abiadura lortzeko itxaropena plazaratu zuen.

Blue Gene/L proiektua Kaliforniako ekipoa garatzen ari da, National Nuclear Security Administration erakundearen laguntzarekin. Lortzen diren emaitzak AEBek erabiltzen dituzte, beren gordailu nuklearraren mantenu informatikoa egiteko, hau da, froga errealik egin gabe, froga informatikoak baino ez dituzte egiten.

Erabilpen gehiago baldin badu ere, hemen bakarra aipatuko dugu: Blue Gene/Lrekin lortutako abiadura proteinen egitura hobeto ulertzeko erabiltzen omen da.


Azkenak
2025-07-23 | Iñaki Lasa Nuin
Gizakia kosmosa da

Gizakia kosmosa da. Kosmosa, mundua ez da gizakiarena, askotan hala dela ematen badu ere.

Udako solstizioan, egunez eguzkiak itsutu egiten gaitu duen argiaren indarrarekin, baina gauak ederrak dira, zeruan izar dirdiratsuak kabitu ezinka ikusten ditugunean. San Juan suaren... [+]


Desobedientzia praktikatzen

Hankak lurrean dituzte gure solaskideek. Euskalgintzaren eta herri mugimenduen joko-zelaian dabiltza etengabe eta eskarmentu horretatik hitz egiten dute euskarari eusteaz, hizkuntza zapalkuntza ez normalizatzeaz eta erdaldunengandik espero beharko genukeenaz. 
Gorka Torrek... [+]


2025-07-23 | Josu Jimenez Maia
Marokoren estrategia zahar-berritua

"Saharar erradikalizatuek Estatu Islamikoaren burutza hartu dute Sahel-en". Izenburu asaldagarria, berriki argitaratua, baina hasierako asalduratik harago, testuaren irakurketa eta analisi sakonago bat eginda, honako ondorio hauek atera daitezke.

Kezka, ezinegona eta... [+]


Txorimaloei mokoka

Aurrean duzunak min ematen badizu, ez begiratu aurrera. Muturren aurrean duguna saihesteko logikoa dirudi, ezta? Zer ikusiko ote du gutako bakoitzak albo aldera so egiten duenean? Beharbada, miope batek betaurreko bila ikusten duen antzeko zerbait.

Miope bezain itsu,... [+]


2025-07-23 | Patxi Saez Beloki
Euskara gara

Gu gara euskara. Euskara gure baitan bizi da. Guk biziarazten dugu. Euskara bizi dugu eta euskarak bizi gaitu. Guk elikatzen dugu eta gu elikatzen gaitu. Euskara gara. Euskara egiten dugunean euskarak egiten gaitu. Guk dugu, euskarak gaitu.

Euskararik gabe ez gara, eta hori... [+]


Jaurlaritzako Osasun Sailak lantaldea berregituratu du, “arreta modernizatzeko eta kalitatezko zerbitzu publikoa ziurtatzeko”

Kargua hartu eta urtebetera, Alberto Martínez Eusko Jaurlaritzako Osasun sailburuak lantaldean aldaketa batzuk egin dituela iragarri du, "etorkizuneko osasun sistema publikoaren eraldaketari" ekiteko: besteak beste, Gontzal Tamayo Medel sailburuorde berria... [+]


Euskal gastronomia tradizionalaren Ja(ki)tea sariak banatu dituzte, “balioez beteta” eta erakundeak interpelatuta

Zazpigarren urtez, Adunako (Gipuzkoa) Zabala sagardotegian egin dute Ja(ki)tea sarien banaketa, euskal gastronomia tradizionala oinarri duten jatetxeen artekoa. Besteren artean, Getariako Kosta Aroak irabazi du bertako ekoizle onenaren saria, Tafallako Tubalek plater... [+]


Europako Batasuneko herrialde gehienek bat egiten dute migratzaileak deportatzeko neurriak gogortzearekin

Migratzaileak deportatzeko neurriez mintzatzeko, EB Europako Batasuna osatzen duten 27 estatuetako Barne eta Migrazio ministroak bildu dira asteartean, Kopenhagen. Ondorioztatu dute EBko herrialde gehienek babesten dutela etorkinak deportatzeko neurriak gogortzea... [+]


Iruñeko polizia-etxean hil zen Ndiayeren omenezko plaka kendu dutela salatu dute

“Badirudi memoria kolektibotik ezabatu nahi dutela hiriak bizi izan duen polizia-indarkeria arrazistaren ekintzarik latzena”, salatu dute. Bestalde, azken boladako diskurtso eta eraso arrazisten gorakadaren aurrean, elkarretaratzea deitu dute Irun eta Donostiako... [+]


Jaurlaritzak 606.000 esleipen publiko ikuskatu ditu, eta ez du Servinabarri lotutako bat bera ere aurkitu

Cerdán auziari loturiko Servinabar sozietatearekin eta Antxon Alonsoren beste hemeretzi enpresarekin kontratu publikorik izan ote den jakiteko aztertu ditu EAEko gobernuak azken hamar urteetako esleipenak. Antxon Alonsok Espainiako Senatuko talde politikoen galderak... [+]


Martxa eta burujabetzak

Madalenetan murgilduta gaudela irakurriko duzue askok artikulu hau, bestela ere pentsatu gure etorkizuneko egunerokoan, jai giro herrikoiak aurrez irudikatzen duen herria baita urte osorako desio dugun herri eredua, deskantsu pixka bat gehiagorekin, noski. Badira urte batzuk... [+]


2025-07-23 | Tere Maldonado
Nire garuna ote naiz? (I)

Antza denez, dualista naiz, izan nahi ez dudan arren. Esaldia bukle bat da: izan nahi ez dudan zerbait naiz, orduan: nor da esaldian ezkutuan dagoen nia, dualista izan nahi ez duena? Edo, alderantziz, dualista dena da, hain zuzen, ni hori (izan nahi ez badu ere)? Nahaspila... [+]


2025-07-23 | Edu Zelaieta Anta
Ekarri seiko hori

Behin batean, esku bakoitzean sei hatz zituen ume bat ikusi zuen Kelly doktoreak. Gurasoek ebakuntza egiteko erabaki irmoa hartua zuten, baina umeak ez zuen nahi. Mutikoak sei edo zazpi urte izango zituen, eta ederra zen.

– Ez! Nahi ditut denak. Nireak dira eta nahi... [+]


Zigiluen artean elkar ulertu, alternatibak eraikitzeko

Hainbat zigilu elkarrizketan jartzea. Horixe izan da Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) eta EHKOlektiboak Usurbilen antolatutako jardunaldien abiapuntua. Bertan elkartu dira: EHKO Berme Sistema Parte hartzailea, Ekolurra zigilu ekologiko ofiziala, Idoki Iparraldeko etxe... [+]


Eguneraketa berriak daude