Laguna


2005eko azaroaren 13an
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

Zabaldu gaur goizean etxeko atea eta belar-ziri lodi eta txit berde bat aurkitu dut sarrailaren ondoan trabeska. Eskuak buruak baino azkarrago ibiltzen dakienez, behatzekin heldu diot zertan ari nintzen ere pentsatu gabe, eta hor non, ukitu orduko, belar-ziri lodi eta txit berdeak kako baten forma hartu duen. Atzera egin du orduan Eskuak, eta Buruari egin dio toki. "Zer belar arraroa!", adierazi du Buruak. Eskua mesfidati aurreratu da berriro, eta zain geratu da belar-ziri berde okertuaren parean. "Kontuz ibili", adierazi dio Buruak.

Tarte batez gelditu egin da dena etxeko atean, eta estanpa moduko bat osatu dugu nik, Eskuak, Buruak eta ateko belar-ziri txit berde eta kako formakoak. Baina kliskatu ditut begiak hiru aldiz, begiratu dut hirugarren aldiaren ondoren aterantz, eta belar-ziri lodi eta txit berdeak ez zeukan okerrunerik. Lehengoa zen berriro. "Zomorro bat izango da agian", esan du Buruak, bere ospeari ohore egin eta denoi aurrea hartuz. "Holako handia?", galdetu dio apalki Eskuak haren neurria bi behatzekin hartuz.

Gure kezka eta gogoeta guztien objektuak eraldaketa berri bat izan du une hartan. Burutxo zorrotz, distiratsu bat erne zaio erpinetik, poliki-poliki guregana jiratu dena. Burutxoak miniaturazko suge batena zirudien, eta bi koxkor zeuzkan, zein bere zirrikituarekin. Hantxe zeuden bere begiak guri begira.

Eskuari segituan kendu zaizkio neurketa gogoak, eta gerrirantz erretiratu da. "Mantis bat da. Diktioteroen ordenako intsektua -adierazi digu orduan Buruak-. Lehen hanka-parea oso garatua dauka eta ehizarako erabiltzen du. Kopulazioa gertatu eta gero emeak arra jan ohi du". "Euskaraz 'marisorgin' edo 'txirrina-pantika' deitzen zaio", azaldu du nire Arima filologiazaleak, eta aldi berean, komentarioarekin haserretuta bezala, belar-ziri lodi txit berdeak bere ehizarako hankak erakutsi dizkigu; zerrote batzuen tankerakoak, ez "garatuak" bakarrik. "Holako zomorro bati 'marisorgin' edo 'txirrina-pantika' deitzea ere..." egin du Buruak hasperen.

Etxeko sukaldera joan naiz lasterka, eta azeitunak gordetzeko erabiltzen dudan plastikozko ontzi handi bat hartu dut. Hamar segundo geroago, ate ondoan berriro, Eskuak aski trebezia handiz mugitu du ontzia, eta belar-ziri lodi txit berdea bertan sartzea lortu du.

Sukaldeko mahai gainean utzi dut gatibua, eta begira gelditu natzaio, kikara bete kafe Eskuan. "Bere buruak miniaturazko suge batena dirudi egiatan", baieztatu du Buruak. "Eta egia da bere ehizarako hankak otoi egiten ari den norbaiten jarrera gogoratzen dutela -jarraitu du-. Ez da harritzekoa askok Santateresa deitzea". Oroimenaren txanda heldu da orduan. "Zure kide bat ikusi nuen behin Remelluriko ermitan -esan dio gatibuari-. Hura ere plastikozko kaxa batean sartuta zeukan Amestoy pintoreak. Ikustekoa zen nola jaten zituen armiarmak artean bizirik zeudela. Zuen aho hori oso indartsua iruditu zitzaidan!".

Eskua urduri zegoen ordurako, eta bost aldiz edo jarri dik kafe kikara ezpainetan. "Eta zuen beste ohitura hori, kopulatu ondoren arra jatekoa?", jarraitu du Oroimenak Eskuari jaramonik egin gabe. Belar-ziri lodi txit berdea zutik jarri da plastikoaren bestaldean, adi. "Egia al da Milleten Angelus ospetsuko andrea, zure arabera egina dagoela?".

Hots handi bat entzun da hartan. Eta beste bat jarraian. Nire Eskua ukabil bihurtuta zegoen eta kolpeka ari zen mahaian. "Urduri dago", esan du Buruak. "Egonezinez, artega", gehitu dio Arima filologiazaleak. Itolarria sartu zait niri ere, eta sukaldeko leihoa zabaldu dut haize pixka bat sar zedin. Ez da ideia ona izan. Eskuak ez du aukera alferrik galdu, eta zakurrak etzanda zeuden belardiraino bota du ontzia. Hogei segundo, eta plastikozko ontzia zirtzikatua zegoen, eta bertako gatibua, hilda. Pena bat, aspaldi honetan eduki dudan interlokutore bakarra galdu baitut betiko. Lagun bat, esan daiteke.


Azkenak
Bizkaiko autoeskolek hirugarren greba eguna izan dute astelehenean

Uztailak 8, 16 eta 21 izan dira greba egiteko ELA eta CCOO sindikatuek aukeratutako egunak. Kontsumorako Prezioen Indizea (KPI) eta soldatak parekatzea eta lanaldiak murriztea eskatzen dute. 


Nerabeak

Gero eta sarriagotan ikusten ditut nerabeak sufritzen. Irakasle naizenetik Bigarren Hezkuntzan, azken urteotan gero eta kasu bortitzagoen aurrean ikusi dut neure burua, eta hortxe batez ere hasten zaigu irakasleoi korapiloa. Nola lagundu nerabeari? Ikastetxean ordu asko... [+]


BSHko langileen gehiengoak onartu egin du sindikatuek eta enpresak adostutako aurreakordioa

Langile batzordeak eta enpresak adostutako aurreakordioak 655tik 609ra murriztuko ditu kaleratzeak, gainerakoak birkokatuko dituzte. Astelehen arratsaldean jakin da langileen %78k babestu dutela akordioa. Nafarroako Gobernuak eta langile batzordeak etorkizunari begira,... [+]


Cesar-Neron kasua

Martxoaren 25ean Arabako Foru Aldundiak (AFA) eta Eusko Jaurlaritzak (EJ) prentsa-ohar bat atera zuten, hedabideetan nahiko zalaparta eragin zuena, Gobierno Vasco remite a la Ertzaintza dos piezas cerámicas del yacimiento de “Las Ermitas” por ver indicios de... [+]


Ana Sagasti (AZ Ekimena)
“Jasanezina da sanferminetan pixaren kiratsa eta etengabeko soinua”

Alde Zaharreko Ekimeneko Ana Sagastirekin hitz egin du Euskalerria Irratiak, bertako bizilagunek sanferminak nola bizi dituzten ezagutzeko. Bederatzi egunez eta 24 orduz soinua gehiegizkoa eta pixa usaina erabatekoa dela esan du. Jaia eta egunerokotasuna uztartzeko... [+]


Riviera Gaza: euskal ekonomiarako aukera bat?

Bai, eremu horren historia odoltsua da. Pena izan zen hainbeste jende hiltzea eta herri hori modu horretan kanporatua izatea, baina hainbestetan gertatu dira halakoak...! Gizakiok ez dugu erremediorik eta Historiak ez du atzera bueltarik. Egiten ari zirena gehiegizkoa zela... [+]


Donostiako Klasikoa eta Israel-Premier Tech taldea

BDZ Israeli Boikota, Desinbertsioak eta Zigorrak mugimenduko (BDS nazioartean) ordezkaritza bat bildu berri da Donostiako Klasikoa antolatzen duen Oceta erakundeko arduradun batekin. Jakinarazi digu aurten, iaz ez bezala, lasterketara ez dela talde israeldarrik etorriko... [+]


Siriako armada hiritik irten den arren, beduinoek eta drusoek borrokan jarraitzen dute As-Suwaydan

Siriako armada Israelekin eta milizia drusoekin su-eten akordio batera iritsi bada ere, bi komunitateen arteko istiluek ez dute etenik Damasko hegoaldeko probintziako hiriburuan. Soldadu siriarrak As-Suwaydatik irten ondoren, Tel Avivek beduinoak bizi diren hainbat eremu... [+]


2025-07-21 | ARGIA
Ongietorrien auziko akordioak “borrokaren zilegitasuna” ezbaian jartzen duela salatu dute zenbait presok eta preso ohik

"Euskal Herriaren jazarpena elikatzen du Euskal Herriaren bakearen bidean egindako akordiotzat saldu duten honek", adierazi dute larunbatean Arrasaten eginiko prentsa agerraldian. 


“Gazteen kontrako kriminalizazioa” eta “Poliziaren gehiegikeria” salatu ditu Azpeitiko Gaztetxeak

Igande arratsean ehunka herritarrek elkarretaratzea egin dute herriko plazan, "Poliziaren gehiegikeria" salatzeko. Azpeitiko Udalak udaltzainei elkartasuna adierazi die, eta, aldiz, Ertzaintzaren esku hartzea "gehiegizkoa" izan zela esan du.


Euskara, katalana eta galiziera ez dira momentuz hizkuntza ofizialak izango Europar Batasunean

Europar Batasuneko estatu kideen gehiengoak atzera bota du euskara, katalana eta galiziera EBn hizkuntza ofizialak izateko eskaera. Finantzazio eta arlo legalean hainbat "zalantza" dituztela plazaratu dute. 


Agharas ekarteak jasandako eraso arrazistak salatu dituzte Barakaldoko txosnek

Agharas migratzaile imazighen elkartearen txosnan pertsona batek hainbat irain arrazista egin zituen. Erasoa salatzeko elkarretaratzea egin dute igandean Barakaldon. 


2025-07-21 | Axier Lopez
Bilboko Aste Nagusian genozidioaren konplize bati agur esan diote: 13 konpartsak ez dute Coca-Cola txosnetan eskainiko

Bilboko Konpartsak osatzen duten 27 taldeetatik hamahiruk erabaki dute AEBetako Coca-Cola multinazionalaren produktu guztiak kenduko dituztela haien txosnetatik, Israel palestinarren aurka egiten ari den genozidioaren konplize izatea leporatuta.


Gazan 19 pertsona hil dira gosez azken 24 orduetan, eta laguntza zeramaten 25 kamioiri tiro egin diete soldadu israeldarrek

Gazako Osasun Ministerioaren arabera, Israelek 2023ko urrian  zerrendaren aurkako oldarraldia gogortu zuenetik 86 palestinar hil dira gosez, horietatik 76 haurrak. Manifestazioak egin dituzte hainbat herrialde arabiarretan, Gazarako su-etena aldarrikatzeko eta palestinarrek... [+]


2025-07-21 | Behe Banda
barra warroak
Berritu ala hil

Berritu ala hil. Hori esaten diogu geure buruari. Ariketetatik ariketa gabeko alera, narraziotik gertuago, metaforarik gabe, zuzenago. Orain? Orain gehiago behar dugu. Narrazioago, ezmetaforatuago, ariketagabeago.

Pertsonaia bat sortuko dugu. Pertsona bat. Istorio batean... [+]


Eguneraketa berriak daude