Osasuna: Tenperatura altuek gizonen ugal-ahalmena gutxitzen dute
Tanbre eritegian egindako ikerketak agerian utzi duenez, 24°C-tik gorako giro-tenperaturak gizonezkoen ugaltzeko ahalmena gutxitu dezake. "Udako hilabeteetan, tenperatura altuak medio, espermatozoideen produkzioa hilabete hotzagoetakoa baino %10 txikiagoa izaten da, batez beste", erietxe horretako ginekologo Andres Guijarroren hitzetan.
Giro-tenperaturak haziaren kalitatean duen eragina baloratzeko, 1993-2005 epealdian 5.700 gizonezkoren lagin espermatikoak aztertu ziren. Eta ikerketa horretan espermiogramak urteko hilabete bakoitzean erregistratutako batez besteko tenperaturarekin parekatu ziren.
Guijarro doktoreak dioenez, "Giro-tenperaturari egotzi zaio, beste eragile batzuekin batera, semen-kalitateak azken hamarkadotan izan duen beherakada". Dena den, espermatozoide gutxiago ekoizteak ez dakar, ezinbestean, horien mugikortasuna murriztea edota bestelako kalitate-parametro batzuk okerragotzea. Horregatik, antzutasun- arazorik ez duten bikoteetan, datu horietatik ezin atera daiteke ondorioa urte-sasoi jakin batean haurdun geratzeko aukera gehiago edo gutxiago dagoenik, klimaren arabera -uda partean 7 °C igotzen da tenperatura gure artean, neguarekin alderatuz gero-.
Kanpo-tenperaturak semenaren produkzioan duen eragina egiaztatu eta gero, beren semen-produkzioa normaltasunaren mugan duten pertsonetan izan dezakeen eragina aztertzeari ekingo diote ikertzaileek -20 milioi espermatozoide/ml3-an dago muga hori-, eta eskroto edo barrabil-zorroko tenperaturari eragiten dioten beste faktoreak ere aztertuko dira »arropa edo lanbidea, esaterako». Datu horiek eragina izan dezakete gure oporrak mendian edota itsasoan pasa aukeratzeko orduan. Izan ere, tenperaturaren eta ugalketaren arteko erlazio hori bereziki zaintzekoa da gizonezkoetan. Barrabilak gorputzetik ia kanpo aurkitzen dira, eta ez gorputzaren barrualdean, emakumearen kasuan umetokiarekin gertatzen den bezala. Horrexegatik, barrabilen tenperatura gorputzaren barrualdean dagoena baino pare bat gradu apalagoa izateagatik, da gizonezkoa espermatozoideak produzitzeko gai.
Ekialde Erdia dantzan jarri dute pertsona-bilagailuak eta walkie-talkieak lehergailu bihurtu dituzten erasoek. Israel isilik da, baina inork gutxik jartzen du zalantzan erasoen atzean hura dela. Besteak beste, iraganean aritu delako jada jolas hilgarri horietan, eta akusazio... [+]
Aurtengo Euskarabildua topaketa teknologikoa (iAmetzak antolatzen duena urtero) urriaren 17an izango da Donostian, San Telmo Museoan. "Artifiziala ez den teknologia" jarri diote goiburu gisa, adimen artifizialaren oldarraldi garai honetan "inoiz baino... [+]
Uda honetan, gutxienez hemeretzi erailketa matxista izan dira, eta horietatik gutxienez hiru kasutan, poliziak edo polizia ohiak dira hiltzaileak. Donostian, gainera, erailketa saiakera bat ere izan da ertzain baten partetik: bere bikotekidea hiltzen saiatu zen abuztuan.
(Baina Kievek Errusiari eraso egiten uzteak gerrara eraman gaitzake zuzenean).
George Beebe CIAko Errusiako analisi zuzendari ohia da eta bere artikulu hau Rafael Poch kazetariaren blogean argitaratu dute gaztelaniaz eta Brave New Europe webgunean ingelesez.
Europako Alderdi Popularrak ultrakontserbadoreekin eta eskuin muturrarekin landuriko ebazpenak aldeko 309 boto, kontrako 201 eta hamabi abstentzio jaso ditu. Ekaineko Europako hauteskundeez geroztik, lehen aldia da eskuina eta eskuin muturra baturik agertzen direla Estrasburgon.
Foru Legebiltzarraren arabera, “oinarrizko eskubideak eta askatasunak murrizten dituen legea da, eta zigor-atal neurrigabea du, demokrazia aurreratu bati ez dagokiona”.
Internet hasieran askatasunaren espazio izan zen, baina gaur egun enpresa handien esku dagoen lurralde kontrolatu bihurtu da. Testuinguru honetan, teknologia burujabetza eta ongizate komuna lortzeko Internet berreskuratzeko beharra gero eta premiazkoagoa da. Egile eta aktibista... [+]
"Mozal legea" baliatuta jarri ditu poliziak isunak. Tubacexen eginiko piketegatik izan dira zigor gehienak.
2016tik 2023ra bitartean, Pastguren paper-fabrika izandakoa erraustegi modura erabili zuen Glefaranek, elektrizitatea ekoizteko. Zazpi urte horietan zehar, errauts-partikulen isurketa-mugak urratu zituen, eta "gizakien eta ingurugiroaren osasuna arriskuan jarri" zuen... [+]
Azken aukera asteburu honetan 'Inexa de Gaxen' pastorala ikusteko.
Bizkaiko Probintzia Auzitegiak amnistia aplikatu die Kataluniako prozesu independentistarekin lotutako mobilizazio batengatik kondenatutako lau gazteri. Kataluniarekin elkartasun ekimenengatik herritar gehiago ere zigortu zituzten Euskal Herrian 2011 eta 2023 artean, bide... [+]
Ameriketako Estatu Batuen ipar ekialdean azken urteotan maila handiko fenomeno batek eragin garrantzitsua izan du osasun publikoan, eta basa animalien osasunaren garrantzia oroitarazten du. Argitaratu berri den ikerketa baten arabera, gertaera hori eta sortu dituen ondorioak... [+]