Makina bat kontu

Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas

Berotegi efektuaren eragina

G8koek berotegi-efektua sortzen duten gasen isurketari buruzko gutxieneko adostasunera ailegatzearekin batera, Europako zortzi estatuko zientzialari-talde batek tenperaturaren igoerak izan dezakeen eragin ekonomikoaren inguruko ondorioak argitara eman berri ditu.

MICE deituriko txostena hil honetan argitaratu du Erresuma Batuko Norwich unibertsitateko Klima Ikerketarako sailak eta bertan azken hiru urteotan bildutako hainbat daturen eta sortutako eredu informatikoen berri eman dute.

MICEren arabera Europak gero eta bero-bolada luzeagoak eta iraunkorragoak jasango ditu eta sasoi hotzak gero eta gutxiago iraungo du. Mediterraneoko lurraldeek eta Europako iparraldeak lehorte handiak izango dituzte. Neguak gero eta hezeagoak izango dira kontinente osoan eta uholde-arriskua areagotu egingo da.

Aipatu ditugun hipotesi hauek dauden ezkorrenak dira eta datozen laurogei urtetara begira egindakoak. Aldaketa hauek gertatuz gero, giza jardueran eragin handiak nabarituko lirateke.

Nekazariek nabarmen jasango lituzkete arestian aipatutako eraginak, uholdeak, lehorteak eta poluzioak zuzenean eragingo luketelako uztetan. Turismoan ere eragin handia izatea espero da zeren eta Europako Hegoan kanikulak gero eta normalagoak izango dira. Horrela, "Eguzkiaren itsasaldetik" turista askok ihes egitea espero da eta Ingalaterrako itsasertza turismo leku berri eta masibo bilaka daiteke. Eski-estazio asko desagertuko da eta jada aurreikusten da Alpeetan datozen 15 urtetan elurraren sakonera %20-%30 jaitsiko dela.

Sistema energetikoak ere jasan dezake eraginik, zeren eta udan zentral nuklearrek ibaietatik ura hartzen dute, erreaktoreak hozteko. Baina ibaien tenperatura ere igotzea espero da, eta ez du balioko erreaktoreak hozteko. Kontsumitzaileek ere erosketa batzuen ohiturak aldatuko dituzte: berogailu gutxiago beharko dituzte eta udan aire girotuko makinen salmenta asko haztea espero da.


Itsas azpiko sumendi berria

Hawaiitik 3.800 kilometro hego-ekialdera, Samoatik hurbil alegia, ikerlari-talde batek itsaspeko sumendi baten kraterrean hazten ari den sumendia topatu du. Sumendi berriari Nafauna deritzo eta egunero batez beste 20 zentimetro zabaltzen da kraterra. Orain lau urte ez zen existitzen eta une honetan 300 metro altu da. Hain denbora gutxian osatzen ari den sumendia erabat anormala da eta hortik dator ikerlarien interesa. Gainera Nafaunaren inguruan oso ekosistema berezia antolatzen ari da, arrainekin batera hainbat mikrobio bizi dira eta dagoen oreka ekologikoa eta espezieen artekoa berria da ikerlarientzat. Beraz, datozen hilabeteetan sumendien inguruko datu gehiago izango ditugu eta horiek Lurrean gertatutakoa hobeto ulertzen lagundu dezakete.


Azkenak
Lanbide Heziketa euskalduna, noizko?

Zergatik eskaintzen dira Lanbide Heziketako hainbeste ziklo erdara hutsean EAEn? Zergatik jarraitu behar dituzte ikasketak gaztelaniaz ordura arte D ereduan euskaraz aritu diren ikasle andanak? Lanbide Heziketa euskalduntzeko behingoz plan estrategiko bat gauzatu dezala eskatu... [+]


2025-06-26 | Aiaraldea
Arartekora jo dute, “Osakidetzak ez dielako osasun sistema publiko eta duinaren aldeko 5.646 sinadurei erantzun”

Iazko udazkenean egin zuten sinadura bilketa, eta abenduaren 12an entregatu zituzten atxikimendu guztiak Osakidetzaren Gasteizko zerbitzu zentraletan. 


2025-06-26 | Antxeta Irratia
Euskararen Mapa osatu dute Urruñan engaiatu diren herriko 42 eragilerekin

Bai Euskarari ziurtagiria lortzeko interesa agertu duten herriko 42 elkarte eta establezimenduekin Euskararen Mapa osatu dute Urruñan. Euskara «biziago» egiteko pausoak emateko prest liratekeen eragileak identifikatu ondoren, urratsak egiteko laguntza emango zaie,... [+]


Zuberoako Chaumes gasnategian eta Iratiko Txaletetan sexu erasoak jasandakoei babesa erakusteko dinamika abian da

Mauleko Chaumes gasnategian langile eta CGTko sindikatu ordezkaria izandako gizon baten kontrako lau salaketa dira pausaturik, eta Larraine gaineko Iratiko Txaletetan lankide ukandako bosgarren emakume batek ere gehitu du berea. Uztailaren 3an iraganen da auzia Pauen. Erasoa... [+]


2025-06-25 | Euskal Irratiak
Betharram ikastetxearekin lotutako bortizkeria kasuak ikertzeko, lekukotasunen bilketa abiatu dute

Betharram ikastetxearekin lotutako sexu eta bortizkeria kasuak ikertzeko asmoz, Batzorde Ikerketa Independenteko kideek lekukotasunen bilketa abiatu dute


Billabesa gidariek greba mugagabea eginen dute uztailaren 1etik aurrera

Hilabeteetako protesten ostean, TCC enpresako zuzendaritzak ez du aurrera urratsik egin eta langileek leher egin dute. Greba mugagabera doaz, baita sanferminetako ez ohiko zerbitzuetan ere. “Enpresak erantzukizunez jokatuko balu saihestu litekeen zerbait” dio langile... [+]


Sustrai Erakuntzak salatu du enpresa batek Nafarroako lau eremutan kobre meategiak ireki nahi dituela

Fundazioaren arabera, Aguilar de Codes eta Sorlada artean, Villamayor de Monjardinen, Villlatuertan eta Kasedan ustiatu nahi dute kobrea. Iberian Copper SL izan da Nafarroako Gobernuari lau eremu horietan prospekzioak irekitzeko baimenak eskatu dizkion enpresa. 


Ehunka herritar elkarretaratu dira Hernanin San Joan gaueko eraso arrazisten kontra

Hernaniko Txosna Batzordeak azaldu duenez, gutxienez hiru eraso arrazista izan ziren herrian ekainaren 23ko gauean, eta horren harira zabaldutako “bulo eta gezur arrazistak” salatu ditu. Udalak ere adierazpen instituzionala onartu du gertaturikoa gaitzesteko. Amher... [+]


Sánchezen NATOko tratuak hautsak harrotu ditu zenbait estatu kideren artean

Asteazkenean bozkatuko dute NATOra bideratutako diru kopurua, eta Pedro Sánchez Espainiako presidenteak kuoten igoeran lortutako salbuespenak haserrea piztu du AEBetako eta Europako zenbait herrialdetako gobernuetan.


Galdakao-Usansoloko eta Gernika-Lumoko ospitaleetako “prekaritatea” salatu du ESK-k

Sindikatuak adierazi du bi ospitale horietan behin-behinekotasunean daudela langile gehienak, eta ordezkapenak ez direla bermatzen; ondorioz, langileen lan-karga areagotzen dela. Gehitu du larrialdi zerbitzuetan “gainkarga” dagoela.


Ezusteko bila

Madrilgo presidente Ayuso faxistak itsuskeria egin dio EAEko lehendakari Pradalesi, euskaraz aritu delarik, harrokeriaz, aldibereko itzulpen sistema erabiltzeari uko egin eta alde eginda. PPko senatari batek ere “txorradatzat” hartu du “hogei... [+]


Oporrik ez elkartasunari

Prekaritateak prekaritate, Euskal Herriko ezkerreko militanteak, oro har, ez gara txarto bizi. Udako oporrak dira horren adibide, asko baikara atseden plan bikaina dugunok; ikastaldi aroko gure ekologismoari, ordea, keroseno kiratsa dario. Zein baino zein hegaldi garestiagoak... [+]


2025-06-25 | Castillo Suárez
Alferrikako bidaia

Lehengoan batera elkarrizketatu gintuzten Gonzalo Hermo poeta galiziarra eta neu. Kontatzen nion niri ere gustatuko litzaidakeela esatea nire aurrekoak marinelak izan zirela, baina nire familian denak dira galdatzaileak. Gainera, eremu industrial batean bizi naiz, itsasotik... [+]


Eguneraketa berriak daude