Emazte urrats


2005eko ekainaren 12an
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Maiatzaren 24tik 27ra, Euskal Herrian ibili da Emazteen Mundu Martxa, talde feminista anitzen plataformaren eskutik. Bigarren aldikoz etorri da, 2000.ean iragan baitzen lehena, Quebec-eko emazteek 1995ean pentsaturik, Montreal-era joan zirenean "Ogia eta arrosak" errebindikatzen, hau da, janaria eta bizitzaren goxoa.

Aurtengoa Brasilen hasi da, martxoaren 8an, eta Burkina Fason amaituko da urriaren 17an, eta bi helburu orokor ditu: pobrezia uxatu eta emazteei egiten zaien bortizkeria deuseztatu. Pobrezia ez da emazteen gaitza soilik, bistan da, baina haiek dute bereziki jasaten eta Martxak munduko estatu guztiei eta Nazio Batuen Erakundeari eskatzen die neurri eraginkorrak har ditzaten haren kontra. Hasteko, marko-lege bat ezar dezaten, emazteen eskubideak bermatzeko, beren autonomia ekonomiko eta soziala erdiets ahal dezaten eta eskura ukan ditzaten premiazko baliabideak: ur edangarria, elikagaiak, etxebizitza, osasun eta hezkuntza zerbitzuak... Aldi berean, aginte publikoek bultza dezaten emazteen eta gizonen berdintasuna etxeko zein kanpoko lan eta eginkizunetan.

Hirugarren munduko zorra altxatua izan dadin, pobrezia deuseztatzeko laguntza eskain eta finantza sistemaren kontrol politikoa egin dezaten. Bortizkeria sexistaren aurkako errebindikazioei dagokienez, jende eskubideak aitortzen dituzten estatuei eskatzen zaie kondena dezaten emazteen bizia kontrolatzen duen edozein aginte erligioso, politiko edo kultural; halaber, Nazio Batuen Erakundeak presioa egin diezaien estatuei, Emazteen eta Haurren eskubideetako hitzarmenak onar eta bete ditzaten, baita protokoloak presta ditzaten hitzarmen horien gauzatzeko; pertsonen trafikoa eta prostituzioaren esplotazioa galaraziak eta zigortuak izan daitezen; Nazioarteko Auzitegi Penalaren xedapenak onar ditzaten, haietan bortxaketa eta sexu bortizkeria gerlako krimen eta jendadiaren kontrako krimen kontsideratuak baitira; bortizkeria eta diskriminazio sexista jasaten duten pertsonei aterbe politikoa eskain diezaieten.

Errebindikazioez bestalde, ibiltzen diren emazte taldeek eraiki nahi duten mundua marrazteko, eta beren jatorri eta izaera desberdinen aniztasuna islatuz, "Emazteen mundu gutuna jendadiarentzat" aldarrikatu dute Kigalin (Rwanda) 2004ko abenduan. Hona hemen gutuneko sar hitzaren ideia batzuk:

- "Gu, emazteok, aspalditik ibiltzen gara, bizi dugun zapalkuntzaren salatzeko eta haren bukaera eskatzeko; baita errateko injustizia, gerla eta bortizkeria ekartzen dituzten nagusikeriek, esplotazioek, berekoikeriek eta mozkinen gutizia neurri gabeek badutela amaiera».

- "Gure Martxak salatzen du patriarkatua dela emazteen zapalkuntza bideratzen duen sistema, eta kapitalismoa dela emazte-gizon gehienak gutxiengo batek esplotatuak izan daitezen ahalbidetzen duen sistema. Bi sistema horiek integrismoari eta fundamentalismoari bidea zabaltzen diete, pobrezia eta bazterkeria sortzen dituzte, denen eskubideak bortxatzen dituzte, batik bat emazteenak, baita arriskuan ezartzen gure planeta eta hartan bizi diren guztiak».

- "Guharrek eta lehenago gure amandreek bost kontinenteetan eraman dituzten borroka feministetatik sortu dira askatasun une berriak, bai guretzat eta bai jende guztientzat ere. Eraiki nahi dugun munduan esplotazioak, zapalkuntzak, bazterkeriak eta intolerantziak ez dute lekurik eta aniztasuna da baliabide onena. Hartan banakotasuna zein kolektibitatea, biak dira aberastasun iturburuak, eta pertsona da ondasun preziatuena, eta BERDINTASUNA, ASKATASUNA, ELKARTASUNA, JUSTIZIA eta BAKEA nagusi dira beste ororen gainean"


Azkenak
Piano bikaina, Biarritzen

Zer: Biarritz Piano Festival. Amaierako errezitaldia. Benjamin Grosvenor, pianoa. 

Egitaraua: Schumann eta Moussorgskyren lanak

Lekua: Biarritzeko ‘Espace Bellevue’.

Data: abuztuaren 8a.

-------------------------

Biarritz Piano Festival... [+]


Putin eta Trump ostiralean bilduko dira, baina Zelenskik argi utzi du Ukrainak ez duela “lurralderik oparituko”

AEBetako presidenteak Ukrainarekin su-eten akordio batera iristeko ezarritako epea amaituta, Alaskan bilduko dira Trump eta Putin ostiralean. Bloomberg hedabidearen arabera, Errusia eta AEBak gerra "izozteko" plan bat prestatzen ari dira, Moskuk orain arte Ukrainan... [+]


Aldatu Gidoiak ere salatu du IB3 Balearretako telebistak gaztelerazko edukia areagotu dituela

IB3 telebista publikoaren neurria "katalanaren aurkako erasotzat" jo dute katalanaren normalizazioaren aldeko zenbait eragilek, eta "berehalako zuzenketa" eskatu dute. Zuzendaritza aldaketa izan da berriki kate publikoan, PP eta VOXen botoei... [+]


Amaya, altxor ia ezezagun hori

Zer: Euskadiko Orkestra

Zuzendaria: Diego Martin-Etxebarria. Easo Abesbatza

Zuzendaria: Gorka Miranda

Bakarlariak: Arantza Ezenarro, Gillen Munguía, Marifé Nogales, Lucía Gómez, Juan Laborería, José Manuel Díaz, Darío Maya, Luken... [+]


Sañu Bizirik: “Statkraft enpresari alfonbra gorria jartzetik, herri presioari esker udalak parke eolikoari helegitea jartzera igaro dira”

Eusko Jaurlaritzako Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasun sailak ingurumen baimena ukatu dio Piaspe egitasmoari, Statkraft enpresak Azpeitia, Zestoa eta Errezil artean eraiki nahi dituen errotek eta argindarra garraiatzeko azpiegiturek eragingo... [+]


26 urteko nafar bat hil da Pirinioetan

Russell mendian gertatu da ezbeharra, amildegi batetik jausita. Gaztea Iruñekoa zen.


Zarrakazteluko sutea perimetratu eta kontrolpean dute suhiltzaileek

Suhiltzaileek itzaltze lanetan jarraitzen duten arren, egonkortu dute kontrolik gabeko sutea. Espainiako Gobernuak larrialdi aurreko faserako plana onartu du, autonomia erkidegoen eta Espainiako Gobernuaren arteko komunikazioa hobetzeko; dena den, larrialdien kudeaketa autonomia... [+]


HAMABI URTEZ ETXEA EZKUTALEKU
“Zorte asko ukan dugu, eta bizitza interesgarria”

Marijo Louis paristarra da sortzez, 1977an heldu zen Miarritzera Euskal Herriko borrokek erakarrita. Josetxo Otegi zizurkildarrak 1983an pasa zuen muga Gipuzkoatik Lapurdira, Poliziatik ihesi. AEK-ko irakasle eta ikasle zirela ezagutu zuten elkar. 1986an, GALen atentatuen,... [+]


2025-08-12 | Mikel Aramendi
Zergatik halako muga-zerga AEBek Indiari?

Asteko albiste nagusietako bat izan da, zalantzarik gabe: ehuneko 50eko muga-zerga ezarri die Trump administrazioak Indiatik datozkien esportazioei. Brasilekin parekatuta, zerga estatubatuar astunenak pairatu beharko dituen ekonomia handia izango da, aldaketarik ezean,... [+]


2025-08-12 | ARGIA
GOMENDIOAK | Hiru disko fresko, gozatzeko

Goizegi Hiltzeko 
Ødei
Autoekoizpena, 2025
53 min.

Ulertzen nauten herrian ez da musika hau entzuten. Rap musikak akaso urte okerragoak izan ditu Euskal Herrian, baina oraindik ez da beste batzuen altuerara heldua. Denentzat ditu koplak Odei Barroso... [+]


Espainiako Gobernua Kanarietan dauden 827 asilo eskatzaile lekualdatzen hasi da

Auzitegi Gorenak martxoan ebatzitakoari jarraiki, astelehenean irletatik penintsulako adin txikikoentzako zentroetara lekualdatuko dituzte zortzi asilo eskatzaile. Gobernuak adierazi du adin txikikoen babes sarean integratzeaz arduratuko den etorkinen %90 maliar jatorrikoak... [+]


Getariako Salbatore jaietan emakume baten aurkako “eraso larri” bat salatu, eta egitaraua bertan behera utzi dute

Getariako txosnagunean eta Aian egin dute elkarretaratze isila. Jai batzordeak txosnak itxi zituen.


Gizon bat atxilotu dute Erriberagoitian beste bat hiltzea leporatuta

Gizona Bilorian (Araba) hil dute, ustezko hiltzailea atxilotu dute Añanan (Araba).  


Al Jazeerako bost kazetari hil ditu Israelek

Hildako kazetarietako bat Anas al-Sharif da, palestinarren genozidioa zerrendatik kontatzen dutenen artean ezagunenetako bat. Al Jazeera hedabideak adierazi du Israel errudun dela Gazako sarraskia barnetik azaleratzen duten kazetariak nahita hiltzeagatik, eta horrela sarraskia... [+]


Zarrakazteluko sutea kontrolatzeko lanetan jarraitzen dute suhiltzaileek

Larunbat gauean hasi zen sutea Zarrakaztelu eta Figerol lotzen dituen errepideko pinudi batean. Herritarrentzat arriskurik ez dago momentuz, gobernuak adierazi duenez. Gizakiek eragindako sutea dela jakinarazi du gobernuak.


Eguneraketa berriak daude