Osasuna: 50 urte Historiako lehen transplantea egin zenetik


2005eko maiatzaren 15an
1954ko abenduan, aurreneko aldiz Historian, egin zen giltzurruneko transplantea. Ebakuntza kirurgikoaren mesedeak zuzen-zuzenean ezagutu zituena 23 urteko iparramerikarra izan zen, Richard Herrick izenekoa, lanbidez kostazaina. Gazte horrek nefritis kronikoa zuen, eta bere giltzurrunek behar bezala funtzionatzen ez zutenez, anaia bikia zen Ron-en giltzurrun bat transplantatu zioten medikuek (ikus argazkia).
Lehenago ere, 1900. urtea aldera hasita, odol-transfusioak eta korneako transplanteak ere egin ziren, baina ordura arte ez zen transplanterik egin, arrakastaz bederen, organo solidoekin. Aipatutako kasu honen berri izugarri zabaldu zen, aurreneko aldia baitzen gaixo batek ebakuntza kirurgikoaren ondotik bizirik irautea lortu zuena, eta gorputzak normaltasun osoz onartu baitzuen anaia bikiaren giltzurruna. Horrexegatik, zortzi urte geroago gaztea hil egin bazen ere, bere kasua aitzindaria izan zen mundu osoan metodo sendatzaile horren garapena zabaltzeko.
Giltzurruneko transplanteetan, historiara pasatu den beste kasu bat Robert Phillips-ena izan da. Kamioilari iparramerikar honek 1963. urtean jaso zuen arrebak emandako giltzurrun bat, eta medikuek urte gutxiko bizitza iragarri zioten arren »bi urte besterik ez zela biziko aurreratu zioten», gaur egun oraindik, 79 urte bete dituenean, bizirik eta osasuntsu mantentzen da.
Espainiako estatura transplanteen arrakasta pixka bat beranduago iritsi zen. Aurreneko transplantea, giltzurrunekoa kasu honetan ere, Bartzelonako Ospitale Klinikoan egin zen 1965. urtean, erabateko arrakastaz. Hala ere, urte batzuk geroago, gure herrialdea aitzindari da era honetako ebakuntzetan, eta munduko organo-emaileen tasarik handienetakoa dauka.


Azkenak
BOLLOTOPAKETAK
Bollera subjektua erdigunean jartzera datorren hitzordua

Apirilaren 26, 27 eta 28 hauetan iraganen da Euskal Herriko bolleren topaketa, Leitza herrian. Izenak argiki dioen gisara bollerei irekitako jardunaldiak dira, baina, oro har, sexu/genero disidente oro da gomitaturik. Egitarau aberatsa eta askotarikoa ondurik, taldean... [+]


Gorputz hotsak
"Pianoa da konpainia izatea bezala, ez zara inoiz bakarrik sentitzen"

Musika klasikoa, regetoia eta rocka gustuko ditu Jakes Txapartegi pianistak (Hondarribia, Gipuzkoa, 2009). Itsua da, musika klasikoa jotzen du eta poliki-poliki jazza eta inprobisazioa ikastea gustatuko litzaioke. Etxean zuen teklatuarekin Pirritx eta Porrotxen “Maite... [+]


2024-04-28 | Axier Lopez
Dronea, munduko botere harreman desorekatuen ikur eta eragile

Giza asmakizun oro lez, onena eta txarrena egiteko gai dira. Baina, tamalez, dronea, beste ezeren gainetik, Mendebaldeko potentzia kapitalistek munduaren gehiengoa menpean jartzen jarraitzeko tresna nagusietakoa da. Zirrikitu teknologikoetatik haratago, funtsezko pieza da bizi... [+]


Iñaki Soto. Erredakzioko kazetaritza ardatz
"Gure Herriaren etorkizuna eta hizkuntzarena batera joango dira"

25 urte beteko ditu aurten Gara egunkariak. Ez da erraz izan. Teknologiak ekarritako iraultzari neurria hartuagatik ere, Espainiako auzitegietako epaileek erabakitako oztopo arbitrarioek egunean eguneko jarduna baldintzatu dute. Mirari hutsa, Iñaki Soto zuzendariaren... [+]


Migrazio eta Asilo ituna: Europaren legatu kolonialista denon begien bistan

Europar Batasunean berriki onartu den Migrazio Itunak, asko zaildu dizkie gauzak euren herrialdetik ihesi doazen eta asiloa eskatzen duten pertsonei. Eskuin muturraren tesiak ogi tartean irentsita, migratzaileentzako kontrol neurri zorrotzagoak onartu dituzte Estrasburgon,... [+]


Eguneraketa berriak daude