Koldo Castañeda: «Azti Begia askorentzat irrati libreentzako konpetentzia da»

Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
31.500 euro bildu nahi dituzue kanpainarekin.
Kopuru horrek balioko luke irratia martxan jartzeko.

Zein itxaropen duzue?
Ideiarik ez. Jendeak asko galdetu du, orain ikusiko dugu erantzuna.

Bazkide kanpaina al da diru iturri nagusia?
Bide bat baino gehiago erabiliko dugu, bata bazkideena, gure ustez, inportanteena, behin eta berriz diogulako irratia herritarra izango dela, eta kontzeptu horretan sartzen dugu herritarren laguntza, kasu honetan, ekonomikoa.

Babesleak ere bildu dituzue.
Horrelako proiektu bat inoren laguntzarik gabe abian jartzea oso zaila izango litzatekeela pentsatu genuen. Bordagain enpresak utzitako Hedagune zentroa daukagu Urruñan (Lapurdi). Lokalak-eta erosteko inbertsioa egin behar izan bagenu izugarria litzateke. Bestalde, eskatu dugu Azti Begia Arrosako bazkide izatea. Irrati zein prentsa idatziarekin elkarlanean aritu nahi dugu; Gara, Berria eta Le Journalekin egon gara oraingoz.

EITBrekin?
Oraindik ez dugu ezer egin.

Irrati nazionala egin nahi duzue. EITB ere hor dago.
Hiru ikuspuntutatik defini daiteke irrati nazionala. Batetik, Euskal Herri osora iritsiko dena, bestetik, Euskal Herri osoko albisteak jasoko dituena eta hirugarrenik, Euskal Herriko ikuspuntutik lan egingo duena. Irratiaren beharra ez da sortu EITB dagoelako, ez da jaio beste batzuei aurre egiteko, inork betetzen ez duen espazioa dago. Ahots batzuk ez daude irratigintzan, tokian tokiko eta irrati libreek horretan lan handia egin dute, baina nazio mailako oihartzunik ez dute lortzen askotan. Ezin dugu monopolizatu euskal erreferentzia komunikazioan. Horiek garrantzia daukate, baina inolaz ere monopolioa. Kaltegarria izango litzateke EITBren asmoa hori izatea.

Irrati herritarra izango dela diozue.
Oso oker ibiliko ginateke, herritarrari dagokionez, atal ekonomikoa baino ez bagenu azpimarratuko. Herritarrak esan nahi du sostengua, sostengua informazioa helarazteko edo irratsaio batzuk egiteko. Boluntarioen funtzioa, herritarrena, eta ez profesionalena, oso inportantea izango da. Eguneroko kudeaketa eta programazioa aurrera ateratzeko, ordea, beharrezkoa da profesional taldea, txikia.

Hiru hizkuntzetan emitituko du irratiak.
Euskal herritar guztiengana heldu nahi dugu eta, zoritxarrez, euskara, gaztelania eta frantsesa erabili behar ditugu horretarako. Gure nahia da euskara beste biak gehituta baino gehiago erabiltzea, gutxiago ez. Hortik gora zenbat? Ez dakit. Barruan egingo dugun eta kanpotik egingo diguten tentsioaren arabera gora egingo du.

Hizkuntza bat baino gehiago erabiliz gero euskarak ez al du galduko, prentsan gertatu den bezala?
Euskararen normalizazioak eskatzen du tentsioan egotea. Ez dugu nahi prentsa idatzi zenbaitetakoa gertatzea: euskara testimoniala izatea. Guk hori ez dugu nahi... ez dugu egingo. Ingelesa ere sartzea aztertzen ari gara.

Azti Begiaren berri izan duen internauta batek (Indymedia.org-en grontx ezizenez) ez du ulertu zergatik duen lehentasuna horrelako irrati batek. Zuen irratiaren ezaugarriak dituztenak ba omen dira, esate baterako, Hala Bedi. Izaera nazionala behar badu, internautak dio ea ezin den adibidez, Hala Bedi erabili horretarako, alegia, indarrak alferrik galtzen ditugunaren sentsazioa duela.
Espazio bat bete gabe dago. Ez dago herritarra den irrati nazionalik, ahots guztiei antena irekiko dionik. Berak dioena bide bat da: elkartu eta sortu proiektu bat, gurea beste bide bat da. Baina, beharbada, berak esaten duena izango da gurea etorkizunean.
Jende askorentzat irrati libreentzako konpetentzia da. Ez, ez da. Osagarriak dira. EITBrekiko lehia? Ezta ere. Proiektua ez da jaio inori kontra egiteko, Euskal Herriaren interesen alde jaio da.

Egin irratiaren tokia hartzera dator?
Ez da esan: «Egin Irratiaren funtzioa berreskuratu behar da». Azterketa hori ez da egin, irratigintzan zer gertatzen den begiratu dugu eta irrati bat zabaldu behar dugula ondorioztatu dugu.

Esparru komunikatibo propioa aldarrikatu duzue.
Oso inportantea da proiektu honen bidez beste eztabaida bat zabaltzea: euskal esparru komunikatiboarena, batez ere irratigintzan. Gure helburua FMra ailegatzea da. FMz emititzeko lizentzia banaketa aztertuta, argi eta garbi ikusten da Euskal Herria bera ez dela existitzen. Espainiako Estatuak administrazio autonomikoei eman zien baimena eta Frantziako Estatuak berak egiten du. Euskal Herrian emititzeko nori eskatu behar diozu lizentzia? Hiru administrazioei eskatu behar. Bestalde, lizentziak banatzeko irizpideak oso eztabaidagarriak dira. Adibiderik larriena Euskalerria irratiarena da. Legez eskatutako denak beteta lizentziarik gabe gelditu da. Espainiako eta Frantziako administrazioek beraien hizkuntza, kultura eta enpresa komunikatiboak babesteko lege batzuk sortu dituzte. Hemen nork babesten ditu Euskal Herriaren hizkuntza, kultura eta komunikazio interesak? Espainian, lizentziak banatzen direnean, Espainiako irrati nagusiek eskubidea dute lizentzia lortzeko, berez eta ez dira nabarmentzen Euskal Herriaren interesen alde egiten duten lanagatik.

Horregatik sortu behar da esparru komunikatibo propioa?
Euskal Herria aintzat hartzen dugun hedabide guztiok elkartu eta eztabaida abian jarri behar dugu esparru komunikatibo propioa osatzeko. Hedabideok eta baita euskalgintzakoak, herri mugimenduetakoak, nazio eraikuntzan ari direnak... Euskal Herria aintzat hartzen ez dutenak eroso daude administrazio banaketarekin eta txalotzen dute. Batzuek neurriak hartzen dituzte beren interesak defendatzeko eta guk ez daukagu tresnarik gure burua defendatzeko. Itolarrian gaude.
FMrena eskubide moduan planteatzen dugu. Beste batzuk badute eskubidea, guk zergatik ez? Ez da guk erantzun behar dugun galdera, erantzun egin behar digute.

Irrati sarearen zulo bat bete nahian
Azti Begia proiektuari heldu dio komunikazioa kezka duen hainbat lagunek; kazetariak eta bestelako alorretan, hala nola, irakaskuntzan eta komunikazio munduan ari direnak bildu dira. Elkartu eta irratigintzak Euskal Herrian duen panorama aztertu dute. Hiru formula definitu dituzte Euskal Herriko paisaian: batetik, espainola eta frantsesa, enpresa talde handietan kokatutakoak, bestetik, EITB taldea eta hirugarrenik tokian tokiko irratiak eta irrati libreak. Azterketa horretatik ondorio hau atera dute: «Euskal Herriko irratigintzan hutsunea dago, Euskal Herria aintzat hartuko duen irrati nazionala falta da».

FMrako urratsa egin bitartean Interneten ari dira hainbat emisio egiten (www.aztibegia.net)


Azkenak
Dopina

Sentitzen dut, baina kosta egiten zait sinestea. Yeray Alvarez Athleticeko jokalariak analisi batean positibo eman izanak berriro azaleratu du kirolean existitzen den dopinaren inguruko eztabaida. Eliteko kirolean, hobeto esanda; eta horra hor auziaren gakoa. Kirolari... [+]


Gorpu bat aurkitu dute Nagoreko urtegian, Nafarroan

Herritar talde batek bainua hartzen zegoela gorpua aurkitu eta Polizia deitu zuen. Iruñera eraman dute gorpua autopsia egiteko, eta heriotzaren zergatia argitzeko. Gizonak 51 urte zituen.


Ukrainako Indendentzia Egunean, Kievek eta Moskuk 146na preso trukatu dituzte

Arabiar Emirerri Batuen bitartekaritzarekin lortu dute preso trukea gauzatzea. Zelenskik adierazi du Ukrainak "askatasunaren alde" borrokatzen jarraituko duela, herrialdeak independentzia aldarrikatu zuenetik 34 urte bete direnean: "Bakea behar dugu, eta gure... [+]


Israelek Gazako Nasser ospitaleari eraso egin dio, eta gutxienez hemeretzi pertsona hil ditu, tartean lau kazetari

Gazako osasun zentro nagusia bonbardatu du Israelek. Hildakoen artean lau kazetari daude, Reuters, AP, Al Jazeera eta NBCkoak. 


Imanol (edo futbola gizartearen isla, beste behin)

Futbola herriaren opioa zela zioten batzuk; garrantzitsuak ez diren gauzetan garrantzitsuena dela pentsatzen dute hainbatek; kapitalismo basatienarekin lotzen duenik ere bada… Nire iritziz, gizartearen isla soila da; herritarron gabezia eta arazo askoren isla.

Ez zait... [+]


2025-08-25 | Thomas Barlow
Hizkuntzaren ertzetik erdialdera

Hizkuntzalari ospetsu José Ignacio Hualdek hiru joera nagusi bereizi ditu euskaldun berrien artean, batuarekiko harremanari dagokionez: euskalki biziko herrietan, gazteek etxean euskalkia darabilte eta eskolan batua; gaztelaniaz hitz egiten den hiriguneetan, gehienek batua... [+]


2025-08-25 | Haritz Arabaolaza
Irakasleon figura

Azkenaldian buruari bueltak ematen ari natzaio, hezkuntza publikoaren egoerari. Aurtengo ikasturteko greba garaiak pasa dira eta lan hitzarmen berria sinatu zela denboratxo bat igaro da. Irakasleoi, onerako eta txarrerako, garai hartako odol beroa hoztu zaigula esango nuke. Ez... [+]


2025-08-25 | ARGIA
Euskaltzale independentistak Behorlegiko kanpaldian bildu dira, Nafarroa Behereko EHEk gonbidatuta

Ez diote ezeri muzin egin nahi opor giroan: natura, aisialdia eta gogoeta izango dira ardatz Euskaltzale Independentisten Akanpadan, abuztuaren 25etik 31ra.


Israelek eta Hamasek su-etenerako negoziazioekin jarraitzen dute, Gazan gosetea “larritzen” ari den bitartean

AEBetako Estatu idazkari Marco Rubio astelehenean biltzekoa da Israelgo atzerri ministro Israel Katzekin, su-etenerako akordioez mintzatzeko. IPC Jakien Segurtasunaren Faseen Sailkapen Integratuak agentziak ostiralean kaleratutako txosten batek ohartarazi du Gazan gosete... [+]


Gaskoia irakatsiko dute lehenengo aldiz Samatzeko eta Bidaxuneko eskoletan

Martxan daude okzitanieran jatorria duen hizkuntza berpizteko hainbat ekimen. Ipar Euskal Herrian galzorian dagoen hizkuntza da gaskoia; aurreko mende hasieran galdu zen Hego Euskal Herrian.


Itsas salbamenduak 236 pertsona erreskatatu ditu Kanaria Handitik 429 kilometrora zegoen txalupa batetik

Sahara hegoaldeko gizonak, emakumeak eta adin txikikoak zeuden txalupan. Merkataritza ontzi batek jitoan zebilen txalupa ikusi, soka bat lotu, eta laguntza eskatu zuen.


2025-08-25 | ARGIA
Dani Larrea euskaltzalea hil da, Emun kooperatibaren sortzailea

Gaixoaldi baten ondorioz, 65 urterekin hil da Daniel Larrea Mendizabal. 


Gazte boluntarioak frankismoko memoria berreskuratzen

Azken zortzi urteotan 30 bunker inguru berreskuratu dituzte dozenaka gazte boluntariok; Baztanen, Otsondon, izan da azkena. Ana Ollo kontseilariak bisitatu du auzolandegia eta gazteen ezinbesteko lana txalotu eta eskertu du.


2025-08-25 | Euskal Irratiak
Zigor Akixo
“Euskal Herriari, Miarritzeko herriari eta itsasoari atxikia zitzaion Maite Maniort”

95 urte bete zituela zendu zen Maite Maniort Hennebutte, 2025eko uztailaren 10ean.


Jose Manuel Gorospe zendu da, Euskadiko Filmategiko sortzaileetako bat

Jose Manuel Gorospe Meagas aktore eta kultur ekoizle donostiarra zendu da, 81 urterekin, Madrilen. Bizitza osoa antzerkiarekin eta ikus-entzunezkoen munduarekin era batera edo bestera lotuta pasatu zuen Gorospek, eta, besteak beste, Euskadiko Filmategiaren sortzaileetako bat... [+]


Eguneraketa berriak daude