Landareak: Kanadara bueltaxka
Elikagaien Ikuskapenerako Kanadar Agentziak ohar bat argitara eman berria du. Bertan fruitu eta barazki zenbaitzuk dituzten toxina naturalen berri azaltzen du. Txosten horretan azaltzen diren fruitu eta barazki batzuk oso ezagunak dira gure dietan. Toxina natural hauek landareari bere babes estrategia antolatzen laguntzen diote eta zenbait gaitz eta intsekturen aurkako erresistentziaren parte dira. Beraien ustez, jendeak toxina natural hauek badirenaren berri izan behar du, eta gizakiarengan sor ditzaketen eragin kaltegarriak ekiditeko aholkuak ematen ditu.
Zianida hezurra duten fruituen hezur horiexen barruko hazietan -abrikota, almendra, muxika, arana eta gerezia batez ere- azaltzen da, eta hazi horiek ez jatea gomendatzen da -Napoleon hil omen zuen almendra mikatz haiena gogoratzen...-. Zianida mandioka sustraietan eta banbu kimuetan ere aurki daiteke. Bi hauek lasai jan ahal izateko egosi edo sutan puska batean eduki beharrekoak dira.
Patatak solanina eta chaconina alkaloideak ekoitzi ditzake. Hauek gehiegizko mikaztasuna eta aho-sabaiaren berotze handia sor ditzakete. Alkaloide hauek patata aleak argia hartu eta berdea jartzen denean pilatzen dira. Patata ilunpe beltzenean mantenduz gero ez da inolako arazorik izango, eta tartean muturren bat berdetua duenik azaltzen bada, ez jan eta kitto.
Garo-puja edo kimuak jateko ohitura duenak ere, lurrunetan edo zuzenean uretan ederki egosi ondoren gozatu behar dituela jakin beza. Oraindik toxina erabat identifikatu gabe dago, baina nobedadea, beherakoa, goragalea, buruko mina eta abar sor ditzake.
Azenarioak ere mikatz punttua edo "petrolio" gustua bezala definitzen dutena izan dezake. Berezko gozotasuna galdu eta gustu txar hauek hartzea etilenozko giro batean egoteak eragiten omen du. Frutek heldu edo umatzen direnean jariatzen duten hormona naturala da etilenoa, baita azenarioaren gustuaren aldaketa ondorio duten erreakzio kimikoen sortzaile ere. Beraz, etilenoa hedatzen duten sagar, madari, banana, muxika, arana, tomate eta abarrekin batera ez edukitzea gomendatzen dute.
Hala ere, lasai, esaera zaharra gogoratu: pozoirik ez da eta dena pozoia da, dosiaren arabera. Baita Kanadan ere.
Bigarren aldiz da El Salvadorko presidente Bukele, konstituzioak legegintzaldi bat baino gehiagoz presidente izatea debekatzen badu ere. Orain, konstituzioa aldatu eta nahi beste aldiz hautatu dezakete presidentea.
Gasteizen igandean eginiko agerraldian, Txosnak. Gureak, denonak dinamikako kideek gaitzetsi dute txosnak ez direla enpresen gisara tratatu behar: "Gure ospakizunak edukiz hustu nahi dituztenen kontra, konpromisoaren, aniztasunaren eta autogestioaren alde egiten... [+]
Urtero legez, hitzordua izan dute igandean Sare eta Etxerat elkarteek Hego Euskal Herriko 11 hondartzatan. Euskal preso, iheslari eta deportatuak etxeratzearen aldeko aldarriak egin dituzte.
Bahituen "egoera larriaz" eztabaidatuko dute biltzarrean egongo diren herrialdeek, Danny Danon Israelek Nazio Batuen Erakundean duen enbaxadorearen arabera. Hamasek adierazi du bahituek osasun arreta jasoko dutela baldin eta Israelek Gazara laguntza humanitarioa... [+]
Euskal diasporaren Boiseko Jaialdiaren testuinguruan, Etxepare Euskal Institutuak eta AEBetako euskal erakunde NABOk euskararen irakaskuntza sustatzeko akordioa sinatu dute. Hori horrela, AEBetako Euskal Etxeek euskara "sustatuko eta trinkotuko" dute, eta Jaurlaritzak... [+]
Etxe pareko lokala itxita, obretan, zerbait berria irekiko dutelako susmoa. Ez da izanen mertzeria bat, ez eta loradenda bat. Kasurik onenean taberna bat, ohikoa, auzokoa, eta txarrenean gastrobarra edo specialty cafe bat. Ez duzu dirurik bost euroko kafea erosteko. Ez duzu... [+]
"Gure herria izugarrizko irabazi-iturria da turismotik negozioa egiten dutenentzat. Bertako langileok, berriz, horren albo-kalteak jasaten ditugu: miseria eta esplotazioa", seinalatu dute mobilizazioa deitu duten Kontseilu Sozialistak eta Etxebizitza Sindikatu... [+]
Zer: “Requiem (s)”. Ballet Preljocaj.
Koreografia: Angelin Preljocaj.
Eszenografia: Adrien Chalgard.
Argiztapena: Éric Soyer.
Jantziak: Eleonora Peronetti.
Bideoak: Nicolas Clauss.
Lekua: Kursaal Auditorioa, Donostia.
Data: abuztuaren... [+]
Gorpuzkiak aurkitu eta lurpetik atera ahal izateko ezinbestekoa izan da Gesalaz Muniango bi bizilagunen testigantza: Lucio eta Domingo Zabalza anaiek adierazi zuten, haur zirela, hainbat pertsona lurperatu zituztela leku horretan Guesalazko haranean, herri horretako... [+]
Ukabilkadak, bultzadak, blokeoa, izotz jaurtiketak eta abar jasan behar izan dituzte Bajadika aldarrikatzailea egin duten pertsonek.
Marijo Louis paristarra da sortzez, 1977an heldu zen Miarritzera Euskal Herriko borrokek erakarrita. Josetxo Otegi zizurkildarrak 1983an pasa zuen muga Gipuzkoatik Lapurdira, Poliziatik ihesi. AEK-ko irakasle eta ikasle zirela ezagutu zuten elkar. 1986an, GALen atentatuen,... [+]
Ibilbideen serie honetako ezberdinena dirudike Baiona Ttipiak, bere antzinako eraikinei beha jarriz gero: ez blokerik, ez adreilurik, ez maldarik.... herrixkatxo lasai bat da. Aitzitik, Errobi ondoko auzo honen historian barrena eginez gero, konturatuko gara borroka politiko... [+]
Kostako zaizu Adurtza baino auzo zaharragorik aurkitzea Euskal Herrian: aurten 1.000 urte bete ditu, Donemiliagako Goldea dokumentuan ageri denez (ikusi Gakoak honetan Josu Narbartek idatzitako erreportajea horri buruz), eta merezi bezala ospatu dute bertan bizi direnek. Baina... [+]
Euskal Herrian auzo borrokalaririk bada, hori Txantrea da zalantzarik gabe. Herritarrek euren eskuz eraikia (literalki), auzoa defendatzen ikasi dute kalez kale, izan poliziarengandik, izan agintarien utzikeriatik, izan ugazaben diru-gosetik. Baina auzoa hori baino gehiago da,... [+]
Donostiako hirigunetik Urumeak banandua, nekazaritza eremu zabala zen Egia: Nabarrizene, Txurkoene, Mikelaene, Polloene... 70 baserri baino gehiago zeudela uste da. Trenbidearen etorrerak beste destino petral bat ekarri zien lur horiei, ordea: zerbitzuetarako eta... [+]