Makina bat kontu

Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

Itsas ura merkeago gezatzen duen teknologia

Askotan esan izan da itsas ura gezatzea izan daitekeela munduan dagoen ur beharra asetzeko bidea esan izan da askotan. Baina horretan aritzen diren enpresek energia gehiegi kontsumitzen dutenez, ez da errentagarria. Ordea, itxaropenari atea zabaldu zaio, berriki Floridako (AEB) unibertsitateko ikerlari talde batek zentral elektrikoetan aprobetxatzen ez den beroa baliatzen duen gezatze-teknika garatu baitu.
James Klausner eta bere taldea edateko uraren premiaz jabetu ziren eta honek munduko hainbat herrialderen artean sor dezakeen tentsioaz ere bai. Hortaz, itsasoari so egin zioten, hori baita munduan dagoen ur iturririk handiena. Ikerketen emaitza arrakastatsua izan da eta ura gezatzeko bideak errazagoak izan daitezke.
Une honetan munduan ura gezatzeko 7.500 gune daude, horietatik bi herenak Ekialde Hurbilean. AEBetan, Florida aldean daude gehienak eta beraietan munduan ekoizten den ur gezaren %12 lortzen da. Etorkizunean Txina eta Japonia bide honetan abiatuko direla itxaro da, duten superpopulazio arazoengatik.
Gezatze-planta gehienetan ondoko bi prozesuetako bat erabiltzen da: edo ura irakin egiten da eta lurruna jasotzen da edateko edo presio altuko ponpen bidez ura iragazki berezi batzuetatik pasa arazten da, non gatza eta beste hainbat mineral xehe jasotzen diren. Metodo batak zein besteak energia asko behar du.
Klausner eta lagunek garatutako metodoarekin ur gazia dorre baten goialdetik isurtzen da eta dorrearen azpian dauden ponpek aire beroa botatzen dute. Gorantz doan aireak beherantz doan ura lurrintzen du eta lurrin hau kondentsadore batera eramaten da bertan likidotzeko.
Sistema honetan erabiltzen den beroa beste prozesu batzuetako hondarra izan daiteke edo eguzkiarena ere bai, eta hau ezinezkoa zen orain arteko teknologiekin.
Teknologia honen bidez kostuak ia laurdenera jaitsi daitezkeela ikusi da prototipo baten gainean egindako probatan. Orain sistema handiagoan froga egitea baino ez da falta, hala ere, aurreikuspenak oso onak dira


Armiarmek dieta egiten dute

Armiarmak ahalik eta menu orekatuenak jateko, harrapakinak aukeratu egiten ditu. Are gehiago, armiarma-sarean eroritako harrapakina ez du besterik gabe jango, une horretan komeni zaion menuan sartzen ez bada; hauxe dio Oxford-en (Ingalaterra) David Maynts eta lagunek egindako ikerketak, urtarrilaren 7an Science aldizkarian argitaratutako artikuluan.
Ikerlariek hiru artropodoren ohiturak aztertu dituzte: Agunum dorsale kakalardoa, Stegodyphus lineatus basamortuetako armiarma eta Pardosa prativaga ehiza segadan egiten duen armiarma.
Ikerlariek oso elikadura desorekatua eman zieten artropodoei, adibidez, lipido asko edo proteina asko zuten elikagaiak. Artropodoen erantzuna beti izan zen gehigarriak orekatzea. Honela, lipido askorekin elikatu zuten kakalardoa proteina asko zuen elikagaien bila aritu zen, eta basamortuko armiarmak sarean harrapatutako gorpuari kendu egin zion armiarmaren ustez soberako elikagaiak zirenak.


Azkenak
2025-06-25 | Euskal Irratiak
Betharram ikastetxearekin lotutako bortizkeria kasuak ikertzeko, lekukotasunen bilketa abiatu dute

Betharram ikastetxearekin lotutako sexu eta bortizkeria kasuak ikertzeko asmoz, Batzorde Ikerketa Independenteko kideek lekukotasunen bilketa abiatu dute


Billabesa gidariek greba mugagabea eginen dute uztailaren 1etik aurrera

Hilabeteetako protesten ostean, TCC enpresako zuzendaritzak ez du aurrera urratsik egin eta langileek leher egin dute. Greba mugagabera doaz, baita sanferminetako ez ohiko zerbitzuetan ere. “Enpresak erantzukizunez jokatuko balu saihestu litekeen zerbait” dio langile... [+]


Sustrai Erakuntzak salatu du enpresa batek Nafarroako lau eremutan kobre meategiak ireki nahi dituela

Fundazioaren arabera, Aguilar de Codes eta Sorlada artean, Villamayor de Monjardinen, Villlatuertan eta Kasedan ustiatu nahi dute kobrea. Iberian Copper SL izan da Nafarroako Gobernuari lau eremu horietan prospekzioak irekitzeko baimenak eskatu dizkion enpresa. 


Ehunka herritar elkarretaratu dira Hernanin San Joan gaueko eraso arrazisten kontra

Hernaniko Txosna Batzordeak azaldu duenez, gutxienez hiru eraso arrazista izan ziren herrian ekainaren 23ko gauean, eta horren harira zabaldutako “bulo eta gezur arrazistak” salatu ditu. Udalak ere adierazpen instituzionala onartu du gertaturikoa gaitzesteko. Amher... [+]


Sánchezen NATOko tratuak hautsak harrotu ditu zenbait estatu kideren artean

Asteazkenean bozkatuko dute NATOra bideratutako diru kopurua, eta Pedro Sánchez Espainiako presidenteak kuoten igoeran lortutako salbuespenak haserrea piztu du AEBetako eta Europako zenbait herrialdetako gobernuetan.


Galdakao-Usansoloko eta Gernika-Lumoko ospitaleetako “prekaritatea” salatu du ESK-k

Sindikatuak adierazi du bi ospitale horietan behin-behinekotasunean daudela langile gehienak, eta ordezkapenak ez direla bermatzen; ondorioz, langileen lan-karga areagotzen dela. Gehitu du larrialdi zerbitzuetan “gainkarga” dagoela.


2025-06-25 | Castillo Suárez
Alferrikako bidaia

Lehengoan batera elkarrizketatu gintuzten Gonzalo Hermo poeta galiziarra eta neu. Kontatzen nion niri ere gustatuko litzaidakeela esatea nire aurrekoak marinelak izan zirela, baina nire familian denak dira galdatzaileak. Gainera, eremu industrial batean bizi naiz, itsasotik... [+]


2025-06-25 | Onintza Enbeita
Oihana Bartra. Bertsolaria
“Bertsolaritzan ere badago aurrerapenaren kontra dagoen korronte erreakzionarioa”

Lau urtero hiru txapelketa jokatzen ari da Oihana Bartra Arenas azken hogei urteetan. Bertsolaritza lehia baino gehiago dela jakitun da, baina lehia uzteak ekar lezakeen amildegiak beldurra ematen dio.


Israelek gerra hasi eta Mendebaldeak babestu

Wesley Clark AEBetako jeneralak azaldu zuen moduan, 2001eko plana zen bost urtetan zazpi herrialde hartzea: Afganistan, Irak, Somalia, Sudan, Libano, Siria eta Iran. Ez dira bost urte izan, baina denak, azkena Siria, erori dira, Iran izan ezik.

Iranek erasoak Sirian, Iraken... [+]


Oporrik ez elkartasunari

Prekaritateak prekaritate, Euskal Herriko ezkerreko militanteak, oro har, ez gara txarto bizi. Udako oporrak dira horren adibide, asko baikara atseden plan bikaina dugunok; ikastaldi aroko gure ekologismoari, ordea, keroseno kiratsa dario. Zein baino zein hegaldi garestiagoak... [+]


Ezusteko bila

Madrilgo presidente Ayuso faxistak itsuskeria egin dio EAEko lehendakari Pradalesi, euskaraz aritu delarik, harrokeriaz, aldibereko itzulpen sistema erabiltzeari uko egin eta alde eginda. PPko senatari batek ere “txorradatzat” hartu du “hogei... [+]


Marylen Serna, Kolonbiako aktibista
“Enpresak 200 pertsonari ematen die lana, baina lur horiek berreskuratuta 1.400 familia biziko lirateke”

Komite Internazionalisten bidez, gure artean izan dugu Marylen Serna (Cajibio, Cauca, 1965) Kolonbiako borrokalari soziala. Bizitza militantea lau ardatzen inguruan garatu du: nekazarien eskubideak, emakumeenak, lurraldearen defentsa eta gatazka armatuaren erresoluzioa... [+]


Eguneraketa berriak daude